Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu tym podatkiem podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Polski lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Polski tytułem darowizny. Dotyczy to m.in. darowizn samochodów, w tym samochodów uprzednio wycofanych z działalności gospodarczej.
Niekoniecznie oznacza to, że w przedstawionej sytuacji matka podatnika będzie musiała zapłacić podatek od spadków i darowizn. Na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się bowiem od tego podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę (jest to tzw. grupa zero). Zwolnienie to stosuje się, jeżeli osoby te:
1) zgłoszą (na formularzu SD-Z2) nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie sześciu miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie sześciu miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku,
2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie pięciu lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych przekracza 9637 zł – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek inny niż płatniczy w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Drugi z warunków w przypadku darowizn samochodów nie obowiązuje. W konsekwencji jedynym warunkiem wskazanego zwolnienia będzie w przedstawionej sytuacji zgłoszenie przez matkę otrzymania samochodu na formularzu SD-Z2 (w ciągu sześciu miesięcy od powstania obowiązku podatkowego, tj. najczęściej od dnia dokonania darowizny). Obowiązek podatkowy w razie nabycia w drodze darowizny powstaje bowiem z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia. Jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń (zob. art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn).
Zastrzec jednak należy, że zwolnienie to będzie miało zastosowanie tylko częściowo, jeżeli przedmiotowy samochód należy do majątku wspólnego syna oraz jego małżonki. W przypadku takiego scenariusza podatek od spadków i darowizn wystąpi, jeżeli w stosunku do darowizny między żoną podatnika a jego matką przekroczona zostanie kwota wolna od podatku wynosząca 9637 zł (zob. art. 9 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn).
Niezależnie od scenariusza nie wystąpi w przedstawionej sytuacji konieczność zapłaty przez matkę podatnika podatku dochodowego. Przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się bowiem m.in. do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn (zob. art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT). W konsekwencji przychody takie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Również niezależnie od scenariusza żadnego podatku w przedstawionej sytuacji nie będzie zobowiązany zapłacić sam podatnik. W związku z dokonywaniem darowizn podatek zobowiązani są zapłacić jedynie obdarowywani.
Na zakończenie trzeba wyjaśnić, że z punktu widzenia udzielonej odpowiedzi nie ma znaczenia okoliczność, iż przedmiotem darowizny ma być samochód wycofany z działalności gospodarczej. Nie ma również znaczenia, że jest to samochód całkowicie w ramach tej działalności zamortyzowany.
WAŻNE
Ustawy o PIT nie stosuje się do przychodów podlegających podatkowi od spadków i darowizn. W konsekwencji przychody takie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Podstawa prawna
Art. 1 ust. 1 pkt 2, art. 4a, art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art. 9 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 833 ze zm.).
Art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.).
