Subskrybuj nas na Youtube
Podatnik w styczniu wycofał z prowadzonej od kilku lat działalności gospodarczej samochód osobowy, a w czerwcu tego samego roku podarował go matce. Samochód jest całkowicie zamortyzowany. Przedsiębiorca zastanawia się, czy od takiej darowizny będzie musiał zapłacić jakiś podatek. Wie, że gdyby sprzedał pojazd przed upływem sześciu lat, to płaciłby podatek. A jak jest przy darowiźnie?
Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu tym podatkiem podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Polski lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Polski tytułem darowizny. Dotyczy to m.in. darowizn samochodów, w tym samochodów uprzednio wycofanych z działalności gospodarczej.
Niekoniecznie oznacza to, że w przedstawionej sytuacji matka podatnika będzie musiała zapłacić podatek od spadków i darowizn. Na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się bowiem od tego podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę (jest to tzw. grupa zero). Zwolnienie to stosuje się, jeżeli osoby te:
1) zgłoszą (na formularzu SD-Z2) nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie sześciu miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie sześciu miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku,
2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie pięciu lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych przekracza 9637 zł – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek inny niż płatniczy w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Drugi z warunków w przypadku darowizn samochodów nie obowiązuje. W konsekwencji jedynym warunkiem wskazanego zwolnienia będzie w przedstawionej sytuacji zgłoszenie przez matkę otrzymania samochodu na formularzu SD-Z2 (w ciągu sześciu miesięcy od powstania obowiązku podatkowego, tj. najczęściej od dnia dokonania darowizny). Obowiązek podatkowy w razie nabycia w drodze darowizny powstaje bowiem z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia. Jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń (zob. art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn).
Zastrzec jednak należy, że zwolnienie to będzie miało zastosowanie tylko częściowo, jeżeli przedmiotowy samochód należy do majątku wspólnego syna oraz jego małżonki. W przypadku takiego scenariusza podatek od spadków i darowizn wystąpi, jeżeli w stosunku do darowizny między żoną podatnika a jego matką przekroczona zostanie kwota wolna od podatku wynosząca 9637 zł (zob. art. 9 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn).
Niezależnie od scenariusza nie wystąpi w przedstawionej sytuacji konieczność zapłaty przez matkę podatnika podatku dochodowego. Przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się bowiem m.in. do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn (zob. art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT). W konsekwencji przychody takie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Również niezależnie od scenariusza żadnego podatku w przedstawionej sytuacji nie będzie zobowiązany zapłacić sam podatnik. W związku z dokonywaniem darowizn podatek zobowiązani są zapłacić jedynie obdarowywani.
Na zakończenie trzeba wyjaśnić, że z punktu widzenia udzielonej odpowiedzi nie ma znaczenia okoliczność, iż przedmiotem darowizny ma być samochód wycofany z działalności gospodarczej. Nie ma również znaczenia, że jest to samochód całkowicie w ramach tej działalności zamortyzowany.
WAŻNE
Ustawy o PIT nie stosuje się do przychodów podlegających podatkowi od spadków i darowizn. W konsekwencji przychody takie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Podstawa prawna
Art. 1 ust. 1 pkt 2, art. 4a, art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art. 9 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 833 ze zm.).
Art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.).
