Subskrybuj nas na Youtube
Zasada neutralności podatkowej wymaga, aby organ zwrócił nadwyżkę podatku naliczonego w rozsądnym terminie. Jeśli nie jest to możliwe, przedsiębiorcy należą się odsetki – stwierdził Trybynał Sprawiedliwości UE.
Podkreślił, że odsetki mają być rekompensatą za straty finansowe wynikające z tego, że podatnik nie mógł dysponować własnymi pieniędzmi.
Unijny trybunał orzekał w węgierskiej sprawie, ale rozstrzygnięcie jest istotne również dla polskich przedsiębiorców. Ustawa o VAT pozwala bowiem urzędom skarbowym na wydłużenie terminu zwrotu podatku (standardowo jest to 60 dni) w sytuacji, gdy muszą one zweryfikować zasadność wniosku o zwrot.
TSUE przypomniał, że warunki zwrotu nadwyżki VAT we wszystkich państwach UE nie powinny naruszać neutralności podatkowej, bo to oznaczałoby konieczność poniesienia przez podatnika ciężaru tej daniny. Dlatego zwrot podatku powinien się odbywać w rozsądnym terminie, a sposób zwrotu daniny nie może pociągać za sobą żadnego ryzyka finansowego dla podatnika.
TSUE potwierdził, że termin zwrotu może być przedłużony, aby można było przeprowadzić kontrolę podatkową, ale zastrzegł, że przedłużenie nie może „wykraczać poza to, co jest konieczne, by zakończyć procedurę kontroli”. Przepisy, które krótko przed upływem terminu na zwrot VAT pozwalają znacznie go wydłużyć, narażają podatnika na straty finansowe i dodatkowe obciążenie wynikające z tego, że podatnik nie zna dnia, od którego będzie mógł dysponować zwróconą kwotą – zwrócił uwagę TSUE.
Dlatego orzekł, że jeśli zwrot nadwyżki VAT następuje po przekroczeniu rozsądnego terminu, to podatnikowi powinny zostać wypłacone odsetki. Zasadniczo – zdaniem trybunału – powinny być one liczone od dnia, w którym podatnik powinien otrzymać zwrot nadwyżki VAT. Brak takich zasad byłby sprzeczny z wymogami art. 183 dyrektywy – stwierdził TSUE. Powołał się przy tym na swoje dotychczasowe orzecznictwo (w sprawach C-107/10 oraz C-431/12), potwierdzające konieczność naliczania odsetek.
Problem polegał na tym, że węgierskie przepisy w przypadku kontroli wniosku o zwrot VAT i utrudniania kontroli przez podatnika (za co dostaje on grzywnę lub jest aresztowany) nakazują liczyć termin zwrotu od dnia przekazania protokołu kontroli. Tamtejsze organy podatkowe nałożyły taką grzywnę na podatnika, zwróciły mu VAT po ponad dwóch latach od momentu złożenia przez niego wniosku i odmówiły wypłaty odsetek za zwłokę. Powołały się na przepis, z którego wynika, że odsetki nie są należne, jeżeli zwrot VAT jest uniemożliwiony na skutek braku staranności podatnika lub osoby zobowiązanej do udostępnienia niezbędnych informacji.
W tej sprawie podatnik nie ponosił wyłącznej winy za długotrwałą kontrolę.
Trybunał uznał więc, że przepisy węgierskie są niezgodne z zasadą neutralności VAT. Wskazał, że zgodnie z dyrektywą nadwyżkę VAT należy zwrócić podatnikowi w rozsądnym terminie, a jeśli to nie nastąpi, wówczas podatnikowi należą się odsetki za zwłokę.
ORZECZNICTWO
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 6 lipca 2017 r. w sprawie C-254/16 . www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
