Subskrybuj nas na Youtube
Z broszury ministra finansów wynika, że komornicy, którzy mają małe kancelarie albo dopiero rozpoczynają działalność, mogą korzystać ze zwolnienia z VAT. Ale skorzystanie z tej rady może się źle skończyć – ostrzegano podczas ubiegłotygodniowej Ogólnopolskiej Konferencji Naukowo-Szkoleniowej Komorników Sądowych w Mikołajkach.
O tym, że komornicy mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego na podstawie art. 113 ustawy o VAT, informuje wydana dwa lata temu (we wrześniu 2015 r.) przez Ministerstwo Finansów broszura informacyjna „Opodatkowanie podatkiem VAT czynności wykonywanych przez komorników sądowych”. Wynika z niej, że zwolnieniu podlegają kancelarie, które w poprzednim roku podatkowym wykonały usługi o wartości nieprzekraczającej ustawowego limitu (obecnie 200 tys. zł). Z danych Krajowej Rady Komorniczej wynika, że progu tego w 2016 r. nie przekroczyło 15 proc. kancelarii (licząc z rozpoczynającymi działalność).
– Broszura wydaje się wprowadzać komorników w błąd. Artykuł 113 ust. 13 pkt 2 lit. a wyłącza możliwość jego stosowania w odniesieniu do usług prawniczych – powiedział podczas konferencji prof. Marek Kalinowski z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Według Polskiej Klasyfikacji Działalności, która grupuje praktycznie całą aktywność podmiotów publicznych i prywatnych, do działalności prawniczej zaliczane są nie tylko usługi świadczone przez adwokatów, radców prawnych, ale też notariuszy, komorników, sędziów polubownych, rzeczników patentowych, radców prawnych, mediatorów sądowych.
– Co prawda z faktu, że usługi komornicze są w PKD zaliczane do usług prawniczych, nie wynika jeszcze nic dla wykładni art. 113 ustawy o VAT. Musiałoby być w niej wyraźne odniesienie do PKD. Mimo wszystko jednak trudno uznać, że usługi świadczone przez komorników nie są usługami prawniczymi – wskazywał prof. Kalinowski.
Dlatego radził komornikom, którzy faktycznie chcą skorzystać ze zwolnienia, aby występowali do dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o interpretację indywidualną, która będzie wiążąca w ich sprawie. Niektórzy komornicy już je uzyskali. Potwierdzają one, że komornicy mogą korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 113 ustawy o VAT. To zabezpieczenie na wypadek ewentualnej kontroli.
Gdzie jest podatek
Podczas szkolenia dyskutowano też o problemach, których broszura MF dla komorników nie porusza. M.in. o świadczeniu egzekucji na rzecz podmiotów z innych krajów UE. Decydujące znaczenie dla określania, w jakim kraju powstaje obowiązek podatkowy, ma tu miejsce wykonania usługi.
I tak np., jeśli komornik świadczy usługi na rzecz podmiotu zagranicznego mającego status podatnika (np. na rzecz przedsiębiorcy z Niemiec), wówczas miejscem świadczenia usługi jest terytorium tego kraju, gdzie jest siedziba usługobiorcy. Nie powstaje wtedy obowiązek podatkowy w Polsce.
Co więcej, może się okazać, że przedsiębiorca ma inne miejsce siedziby i inne miejsce prowadzenia działalności. Przykładowo firma niemiecka ma oddział w Polsce i usługa komornicza jest świadczona dla tego oddziału. Wówczas należałoby uznać, że miejscem świadczenia usługi jest Polska.
– Jeżeli jednak usługa komornicza jest świadczona na rzecz osoby niebędącej podatnikiem (przykładem egzekucja z alimentów na rzecz matki mieszkającej w Niemczech), wówczas miejscem wykonania usługi jest miejsce siedziby usługodawcy – wyjaśniał prof. Kalinowski.
Jeszcze inaczej jest, gdy egzekucja jest prowadzona na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, które mają siedzibę lub miejsce zamieszkania poza UE. Wówczas wraca problem, czy usługa komornicza jest usługą prawniczą. Jeżeliby tak było, za miejsce świadczenia tej usługi uznaje się miejsce zamieszkania czy siedzibę podmiotu, na rzecz którego prowadzona jest egzekucja (zgodnie z art. 28l ustawy o VAT).
Zmiany w zasadach opodatkowania usług komorniczych przewiduje projekt nowej ustawy o komornikach sądowych. Zakłada on, że opłaty egzekucyjne nie będą stanowiły przychodu komornika, lecz Skarbu Państwa. Komornik nie będzie wówczas prowadził usług na rzecz stron, lecz na rzecz państwa.
Na razie projekt trafił do pierwszego czytania w Sejmie.
