Czy przekazanie przez spółkę akcyjną nieruchomości akcjonariuszowi w zamian za umorzenie jego akcji powinno być opodatkowane jak dostawa? Takie pytanie skierował wczoraj Naczelny Sąd Administracyjny do TSUE.
Wydawało się, że zostało to już przesądzone, i to na niekorzyść podatników. 16 listopada 2015 r. NSA orzekł bowiem w uchwale, że takie przekazanie nieruchomości podlega VAT (sygn. akt I FPS 6/15). NSA stwierdził wtedy, że jest to po prostu dostawa towaru.
Wczoraj jednak inny skład NSA uznał, że kwestię tę powinien rozstrzygnąć unijny trybunał. Sprawa nie jest więc jeszcze dla podatników przegrana.
Chodzi o sytuację, w której spółka kapitałowa (np. akcyjna) nabywa od akcjonariusza akcje, by je następnie umorzyć. W zamian przekazuje mu wynagrodzenie w formie rzeczowej, np. poprzez przeniesienie prawa własności nieruchomości. Tym razem miał to być grunt wraz ze znajdującymi się na nim budynkami i wyposażeniem. Gdyby zapłata nastąpiła w gotówce, nie byłoby problemu, bo taka transakcja byłaby bez VAT.
Co prawda, wcześniejsza uchwała zapadła na tle sprawy spółki z o.o., ale w spółkach akcyjnych problem jest ten sam, tyle że nie dotyczy udziałów, lecz akcji.
Spółka uważała, że przekazując akcjonariuszowi nieruchomość, nie musi wystawiać faktury z doliczonym należnym VAT. Argumentowała, że po pierwsze nie występuje w charakterze podatnika, a po drugie czynność nie stanowi odpłatnej dostawy towarów.
Nie zgodził się z tym dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi. Stwierdził, że przekazanie składników majątkowych w zamian za umorzenie akcji jest odpłatną dostawą w rozumieniu art. 5 ust. 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zgodził się z fiskusem. Po pierwsze – stwierdził – spółka, która przekazuje akcjonariuszowi wynagrodzenie w formie rzeczowej w zamian za umorzenie akcji dokonuje dostawy towarów. Po drugie, czynność ta jest odpłatna. Po trzecie, spółka działa w charakterze podatnika –orzekł.
NSA nie był jednak co do tego przekonany. Przed uchwałą NSA z 2015 r. orzeczenia sądu kasacyjnego w takich sprawach też były odmienne.
ORZECZNICTWO
Postanowienie NSA z 22 marca 2017 r., sygn. akt I FSK 1048/15.