NSA: Podwójne odliczenie na innowacyjność

Centra badawczo-rozwojowe mają prawo ujmować w kosztach zarówno odpisy na fundusz innowacyjności, jak i wydatki z niego finansowane – orzekł NSA.

Wcześniej NSA na to nie pozwalał. Przykładowo w wyroku z 4 lipca 2014 r. (sygn. akt II FSK 1863/12) stwierdził, że preferencje podatkowe dla CBR nie mogą polegać na możliwości dwukrotnego zaliczania do kosztów uzyskania przychodów tej samej kwoty. Preferencją jest już sama możliwość ujmowania w kosztach odpisów na fundusz, a więc przed faktycznym wydatkowaniem pieniędzy na wskazane cele i bez względu na to, czy prace badawczo-rozwojowe zakończą się sukcesem – stwierdził wtedy sąd kasacyjny.

Można 200 proc.

Tym razem NSA orzekł inaczej. Uznał, że CBR ma prawo ujmować w kosztach dwa razy ten sam wydatek.

Innowacyjność w polskich przedsiębiorstwach do poprawy

Sprawa dotyczyła spółki, która prowadziła działalność badawczo-rozwojową i w związku z tym starała się o status centrum badawczo-rozwojowego. Obecnie ma go w Polsce około 40 firm. Dzięki niemu mogą one korzystać z licznych preferencji podatkowych.

CBR finansuje swoje badania z funduszu innowacyjności. Zgromadzone w nim środki przeznacza m.in. na wynagrodzenia zespołów badawczych. Fundusz tworzy się z comiesięcznych odpisów wynoszących nie więcej niż 20 proc. bieżących przychodów. Odpisy te są ujmowane w kosztach podatkowych CBR z chwilą wpłaty pieniędzy na fundusz innowacyjności.

Spór toczył się o to, czy podatkowym kosztem CBR jest wyłącznie odpis na fundusz innowacyjności, czy również finansowane z niego wydatki na działalność badawczo-rozwojową.

Luka w przepisach

Spółka uważała, że ma prawo odliczyć od przychodu zarówno odpis, jak i wydatki. Twierdziła, że przepisy tego nie zabraniają, bo art. 16 ust. 1 ustawy o CIT nie wyklucza z kosztów wydatków CBR z funduszu innowacyjności. Takie wyraźne wyłączenie jest tylko dla wydatków z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (kosztem jest odpis, ale nie wydatek z ZFŚS, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 9 lit. b w zw. z art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o CIT).

Gdyby racjonalny ustawodawca chciał dokonać takiego samego wyłączenia w stosunku do CBR, toby to napisał – twierdziła spółka.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał jednak, że spółka nie ma racji i kosztem mogą być tylko odpisy na fundusz innowacyjności, ale nie wydatki z niego. W przeciwnym razie spółka dwukrotnie ujmowałaby w kosztach ten sam wydatek.

Dwa razy tak

Spółka wygrała w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Warszawie. Sąd nie odniósł się do jej twierdzeń dotyczących braku odpowiedniego przepisu, który wykluczałby możliwość podwójnego odliczenia. Powołał się natomiast na art. 12 ust.1 pkt 5c ustawy o CIT. Wynika z niego, że niewykorzystane w ciągu dwóch lat środki funduszu stają się przychodem.

Sąd uznał zatem, że skoro niewykorzystane pieniądze to przychód, to te wykorzystane w ciągu dwóch lat stanowią koszt. W związku z tym orzekł, że zarówno odpisy na fundusz, jak i finansowane z nich wydatki mogą być odliczane przez CBR od przychodów.

Przedsiębiorcy odliczą więcej na innowacyjność

Tego samego zdania był NSA. Sędzia Stefan Babiarz potwierdził, że spółka może ujmować w kosztach odpis na fundusz i wydatek z odpisu. Pod warunkiem że – tak jak zapewnia we wniosku o interpretację – pieniądze z funduszu w ciągu dwóch lat zostaną wydane na wynagrodzenia pracowników zajmujących się pracami innowacyjnymi – powiedział sędzia. ⒸⓅ

W razie przegranej jest jeszcze ulga

Jeśli CBR przegrałoby z fiskusem spór o możliwość zaliczania wydatków do kosztów, to obecnie może, podobnie jak inne firmy niemające takiego statusu, korzystać z ulgi badawczo-rozwojowej. Od 2017 r. pozwala ona odliczać od przychodu:

Wielkość przedsiębiorstwa	Rodzaj kosztów	Wielkość odpisu
Małe, średnie i duże	Wynagrodzenia	150 proc.
Małe i średnie	Pozostałe	130 proc.
Duże	Pozostałe	130 proc.