- Reforma KAS umożliwi powrót do rodziny i miejsca zamieszkania, z którego w przeszłości dany funkcjonariusz został przesunięty - uważa Marian Banaś, wiceminister finansów, szef Krajowej Administracji Skarbowej.
Pracownicy, funkcjonariusze organów podatkowych, skarbowych i celnych od 1 marca 2017 r. automatycznie przejdą do struktur KAS. Jeżeli jednak nie dostaną propozycji do końca marca 2017 r., będzie to oznaczało wygaśnięcie ich stosunków pracy. Kto może nie otrzymać propozycji?
Celem reformy Krajowej Administracji Skarbowej jest stworzenie jednostek organizacyjnych KAS opartych na silnej, merytorycznej kadrze. Ministerstwo Finansów jest zainteresowane najefektywniejszym wykorzystaniem istniejących kadr. Oznacza to oparcie działalności powstającej służby na wiedzy, zaangażowaniu i doświadczeniu osób obecnie już pracujących w strukturach podległych MF. W związku z tym dotychczasowi pracownicy oraz funkcjonariusze znajdą zatrudnienie w nowej strukturze KAS, z wyjątkiem tych osób, które przejdą na przysługujące im emerytury. Optymalizacja zatrudnienia może zostać w całości zrealizowana w sposób naturalny – co może dotyczyć odejść osób z uprawnieniami emerytalnymi oraz odbyć się poprzez redukcję wakatów. Propozycji nie otrzymają natomiast osoby, które nie będą spełniać wymogu określonego w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej, czyli te, które były zatrudnione albo pełniły służbę w organach bezpieczeństwa państwa w czasach PRL.
Co z celnikami, którzy obawiają się, że są zbyt liczną formacją i z tego tylko powodu zostaną zredukowani?
Obecnie zadania Służby Celnej nadal będą realizowane w nowej strukturze. Nie ma powodów do obaw, że pracownicy lub funkcjonariusze nie znajdą zatrudnienia w KAS. Jak wspomniałem, jesteśmy zainteresowani najefektywniejszym wykorzystaniem istniejących kadr. Natomiast powierzanie zadań poszczególnym osobom zatrudnionym obecnie w urzędach kontroli skarbowej, w Administracji Podatkowej oraz w Służbie Celnej będzie następowało w oparciu o potrzeby jednostek KAS oraz przebieg dotychczasowego zatrudnienia tych osób, tak aby zbudować nowoczesną, jednolitą, a przede wszystkim skuteczną służbę. Ustawa o KAS wskazuje katalog zadań, które mogą wykonywać wyłącznie funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej. I tylko w tym zakresie status funkcjonariusza jest niezbędny. Pozostali mogą natomiast liczyć na propozycje pracy w korpusie służby cywilnej.
Organy podatkowe i celne rekrutują nowych pracowników – potwierdzają to ogłoszenia o pracę, które pojawiły się w ostatnim czasie. Czy to oznacza, że KAS potrzebuje nowych pracowników, czy na miejsce tych, którzy zostaną zwolnieni?
Przyszła organizacja Krajowej Administracji Skarbowej jest ściśle powiązana z zadaniami, które ustawowo zostaną przypisane do poszczególnych jednostek KAS. Obecnie organy podatkowe i celne realizują zadania na podstawie obowiązujących przepisów. Ustawa o KAS wchodzi w życie 1 marca 2017 r. Fluktuacja kadr jest procesem naturalnym. Pracownicy i funkcjonariusze rozwiązują stosunek pracy oraz stosunek służbowy np. w związku z nabyciem uprawnień emerytalnych lub potrzebą zmiany pracy. Jest także grupa pracowników, która korzysta z uprawnień związanych z macierzyństwem. Skutkiem ruchów kadrowych są wakaty, na które mogą, a niejednokrotnie muszą, być prowadzone postępowania rekrutacyjne.
Czy zmienią się obowiązki służbowe poszczególnych pracowników?
Powierzanie zadań będzie spoczywało na dyrektorach izb administracji skarbowej, którzy będą analizowali potrzeby danej jednostki. Co do zasady pracownicy wykonujący aktualnie swoje zadania będą je realizowali nadal po 1 marca 2017 r. W wyniku połączenia trzech służb zostaną połączone zadania wykonywane aktualnie w izbach skarbowych, urzędach kontroli skarbowej oraz w izbach celnych, zwłaszcza w takich komórkach, jak np.: komórka kadrowa, finansowa, logistyczna, informatyczna. Nie można wykluczyć sytuacji, w której pracownicy tych komórek zostaną przesunięci do innych zadań zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami i doświadczeniem. Propozycje w tym zakresie będzie przedstawiał dyrektor izby administracji skarbowej. Zatem w pierwszej kolejności będą szkoleni pracownicy, których zakres zadań się zmieni w związku z konsolidacją. Należy dodać, że połączenie trzech jednostek w jedną stworzy pracownikom większe możliwości rozwoju ich kompetencji.
Pojawiają się obawy, że zmienią się zasady liczenia dodatków do wynagrodzenia i pracownicy oraz funkcjonariusze na tym stracą. Czy faktycznie tak będzie?
Celem reformy nie jest pogarszanie warunków płacowych. Zgodnie z ustawą o KAS pracownikom oraz funkcjonariuszom, którzy będą wykonywać kontrolę podatkową, kontrolę celno-skarbową, audyt oraz czynności operacyjno-rozpoznawcze, będzie przysługiwać dodatek kontrolerski w wysokości do 50 proc. wynagrodzenia zasadniczego albo uposażenia zasadniczego. Natomiast pracownikom oraz funkcjonariuszom zatrudnionym na stanowisku radcy skarbowego będzie przysługiwał za wykonywanie czynności organu (tj. rozstrzyganie spraw podatkowych) dodatek orzeczniczy w wysokości do 50 proc. wynagrodzenia zasadniczego albo uposażenia zasadniczego. Pozostałe dodatki, jakie mogą otrzymywać pracownicy, reguluje ustawa o służbie cywilnej, a w przypadku funkcjonariuszy będzie to rozporządzenie ministra rozwoju i finansów. Aktualnie w Ministerstwie Finansów są prowadzone prace nad tym rozporządzeniem, niebawem rozpocznie się proces uzgodnień.
Czy w związku z reformą KAS pracownicy i funkcjonariusze dostaną propozycje przeniesienia do innego miasta? Jeżeli tak, to jakich pracowników i funkcjonariuszy będzie to dotyczyć?
Powstanie nowej organizacji z założenia nie będzie się wiązało z przemieszczaniem pracowników i funkcjonariuszy. Na bazie dotychczasowych struktur powstaną bowiem jednostki organizacyjne KAS, przy czym każda z dotychczas funkcjonujących jednostek (urzędy skarbowe, celne, oddziały celne) posłuży – w tej samej lokalizacji jak dotychczas – jako baza do tworzenia nowych, przewidzianych ustawą jednostek i organów. W aktualnie istniejących lokalizacjach pozostaną zatem jednostki, a w konsekwencji – mogą w nich znaleźć zatrudnienie także tworzący je ludzie.
Dyrektor izby administracji skarbowej, składając propozycje pracownikom lub funkcjonariuszom, będzie brał pod uwagę posiadane kwalifikacje i przebieg dotychczasowej pracy lub służby, a także miejsce zamieszkania. Jednak powierzanie zadań poszczególnym osobom zatrudnionym obecnie w urzędach kontroli skarbowej, Służbie Celnej oraz w administracji podatkowej będzie następowało w oparciu o potrzeby jednostek KAS. Podstawowym zadaniem dyrektora izby administracji skarbowej jest bowiem zapewnienie ciągłości realizacji zadań na nim spoczywających.
Dodatkowo funkcjonariusz, który w dniu otrzymania propozycji zatrudnienia będzie uprawniony do świadczeń związanych z wykonywaniem służby poza miejscem zamieszkania, będzie przenoszony na jego wniosek do izby administracji skarbowej właściwej ze względu na miejsce stałego zamieszkania. W związku z reformą mamy zatem do czynienia raczej z umożliwieniem powrotu do rodziny i miejsca zamieszkania, z którego w przeszłości dany funkcjonariusz został przemieszczony, niż z zamysłem realokacji osób. Obecnie bowiem niektórzy pracownicy zatrudnieni w izbach skarbowych, urzędach kontroli skarbowej oraz w izbach celnych dojeżdżają do pracy kilkadziesiąt kilometrów. Każdorazowo przy składaniu propozycji pracy albo służby powinno zostać uwzględnione miejsce zamieszkania osoby, której ta propozycja dotyczy.
Na początku roku dużo było mowy o niedziałających lub źle działających systemach informatycznych m.in. SSP (scentralizowany system poboru) i SZD (system zarządzania dokumentami). Podobno te problemy są nadal. Czy to się zmieni?
Systemy SSP i SZD zostały wdrożone w urzędach i izbach skarbowych pod koniec 2015 r. Faktycznie, w pierwszej połowie 2016 r. zgłaszano wiele problemów w działaniu tych systemów. Jednak duża ich część wynikała ze zmiany sposobu dotychczasowej organizacji pracy, przede wszystkim w zakresie elektronicznej obsługi dokumentacji, a także w zakresie zmian w sposobie rozliczania podatków: podatku od czynności cywilnoprawnych, podatku od spadków i darowizn i karty podatkowej. Niektórym osobom ciężko było się „przestawić” z dotychczasowych rozwiązań informatycznych, funkcjonujących w administracji podatkowej od ponad 20 lat, na nowe o centralnej architekturze i odmiennej filozofii działania. Ministerstwo Finansów zapewniło większe wsparcie w obsłudze systemów również poprzez lepsze szkolenia.
Systemy na początku swojego funkcjonowania, jak każdy nowo wdrożony system, zawierały niedociągnięcia, które ujawniły się podczas masowego ich wykorzystywania. Część błędów zostało już usuniętych.
Ponieważ oba te systemy podlegają ciągłemu rozwojowi, część zgłoszeń użytkowników nie dotyczy funkcjonalności wdrożonych pod koniec 2015 r., ale nowych lub zmienionych funkcjonalności wdrażanych już w 2016 r. Wszystkie zgłoszenia użytkowników o nieprawidłowościach są obsługiwane przez służby MF lub wykonawcę.
