Nowy standard reguluje księgowanie umów najmu na czas określony - mówi Joanna Dadacz, przewodnicząca Komitetu Standardów Rachunkowości.
Komitet Standardów Rachunkowości znowelizował standard dotyczący ujęcia księgowego leasingu. Z czego wynika konieczność odrębnego wyjaśnienia w nim kwestii dotyczących najmu i dzierżawy?
Dotychczas obowiązujące przepisy nie obejmowały tego typu kontraktów – w rozumieniu krajowego standardu rachunkowości nr 5 zawieranych na czas nieoznaczony. Stąd też sprawozdania finansowe jednostek będących stronami najmu i dzierżawy mogły nie być porównywalne.
Dzięki nowym regulacjom w krajowym standardzie rachunkowości nr 5, który został opublikowany w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów z 30 grudnia 2011 r. nr 9, poz. 52, ma się to zmienić. Będzie stosowany po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczęty w 2012. Jednak istnieje możliwość wcześniejszego zastosowania zmienionych przepisów.
Jakie problemy w praktyce mają księgowi w tym zakresie?
Z uwagi na brak wyjaśnień dotyczących umów zawartych na czas nieoznaczony strony umów najmu i dzierżawy ujmowały je w sprawozdaniach finansowych w oparciu o rozwiązania przyjęte w ramach własnej polityki rachunkowości. Ujawniały dane w dodatkowych informacjach i objaśnieniach na podstawie bardzo ogólnych regulacji ustawy o rachunkowości w tym obszarze.
W znowelizowanym standardzie zostały wyodrębnione dwa rozdziały dotyczące tyko najmu i dzierżawy, które zawierają zasady ewidencji u najemcy lub dzierżawcy oraz wynajmującego lub wydzierżawiającego.
Nowy standard wyjaśnia, że strony umowy muszą ujawnić w dodatkowych informacjach i objaśnieniach: wartość aktywów będących przedmiotem najmu lub dzierżawy oraz dane na temat przyszłych opłat. Muszą też ujawniać dane dotyczące opłaty z tytułu podnajmu lub poddzierżawy ujęte jako przychód w danym okresie.
Jak wspomniała pani, standard można stosować już do sprawozdań sporządzanych za 2011 rok. Jakie trzeba jednak spełnić warunki?
W pierwszej kolejności podmioty powinny zidentyfikować umowy najmu i dzierżawy – zawarte na czas nieoznaczony. Następnie przykładowo w przypadku wynajmujących lub wydzierżawiających w bilansie należy wykazać wartość na dzień bilansowy aktywów trwałych stanowiących przedmiot umowy, wysokość należności z tytułu najmu i dzierżawy jako należności z tytułu dostaw i usług.
Z kolei w rachunku zysków i strat powinni ująć należną za dany okres: łączną kwotę opłat z tytułu najmu lub dzierżawy ujętych odpowiednio jako przychód ze sprzedaży lub pozostały przychód operacyjny, amortyzację przedmiotów najmu lub dzierżawy. Stosownych ujawnień trzeba dokonać również w informacji dodatkowej.
