W polskiej administracji skarbowej trzeba wdrożyć jeden sprawny i zintegrowany system IT. Konieczne jest także rozpowszechnianie kontaktów z fiskusem przez internet.
EWA MATYSZEWSKA:
Skarbówka stanowi kluczową część sektora publicznego w Polsce. Jakie jest jej znaczenie w praktyce?
KRZYSZTOF WOŹNIAK*:
Sposób działania administracji skarbowej ma ogromny wpływ na kondycję ekonomiczną państwa, warunki działania przedsiębiorstw oraz jakość naszego życia. Skarbówka podlega tym samym uniwersalnym zasadom z zakresu organizacji i zarządzania, co przedsiębiorstwa prywatne. Działalność urzędów skarbowych sprowadza się do tego, aby zapewnić szczelny, skuteczny i relatywnie tani pobór podatków.
Jaki potencjał ma ta część administracji?
Jeśli chodzi o polski sektor skarbowy, to największy potencjał tkwi w jakości stanowionego prawa oraz zintegrowanym systemie informatycznym (systemie IT). Na dzisiaj jest używanych wiele różnych programów IT, które realizują poszczególne funkcje. Do każdego z tych systemów należy wiele razy dziennie logować się i wylogowywać.
Z perspektywy operacyjnej najważniejsze jest dalsze obniżanie kosztów funkcjonowania urzędów oraz poprawa jakości obsługi. Jak to wygląda w praktyce?
Trzeba przyznać, że wiele już zostało zrobione. Dla przykładu kilka lat temu na bazie wzorów francuskich utworzono call center, jak również rozpoczęto proces dedykowania niektórych urzędów skarbowych do poszczególnych typów podatników, np. fundusze inwestycyjne mogą być obsługiwane tylko przez niektóre urzędy. Myślę, że ten proces dużych zmian organizacyjnych powinien być kontynuowany. W aspektach organizacyjnych kluczowe są centralizacja funkcji back-office'u, np. księgowości, IT i innych, a następnie rozważenie migracji w kierunku shared service center.
Czy w grę powinny wchodzić tylko duże reformy?
Nie. Niezależnie od przykładowych dużych zmian organizacyjnych należy poprawić efektywność przez szczegółową analizę i przeorganizowanie procesów wewnętrznych. Na bazie doświadczeń z innych sektorów można uzyskać w ten sposób poprawę efektywności operacyjnej sięgającą nawet do 15 – 20 proc, pod warunkiem jednak, że propozycje zmian w organizacji procesów wewnętrznych zostaną wdrożone, a to bardzo często jest związane z relacjami politycznymi oraz przyzwyczajeniami. Duży potencjał poprawy efektywności i jakości obsługi tkwi w nowoczesnej technologii, w szczególności w wykorzystaniu internetu.
Czy ma pan na myśli system e-deklaracji?
Dla przykładu dziś mniej niż 1 proc. podatników składa w wielu urzędach skarbowych deklaracje podatkowe przez internet. W bardziej zurbanizowanych rejonach odsetek ten zbliża się do 10 proc. To bardzo niewiele. A pamiętajmy, że deklaracje w formie papierowej pociągają za sobą koszty pracy związane z ich wklepaniem do systemów IT używanych przez skarbówkę, poprawianie ewentualnych błędów oraz czas i jakość obsługi podatnika itd. Jak najszybsze wdrożenie podatkowej elektronicznej strategii jest priorytetowe.
*Krzysztof Woźniak
ekspert firmy Capgemini, jednej z dostawców w zakresie usług konsultingowych, technologicznych i outsourcingu, która jest obecna w 30 krajach