Rozmawiamy z BARBARĄ KOLIMECZKOW, starszym menedżerem w PricewaterhouseCoopers - Podatnicy, którzy pracowali w 2008 roku w kraju, w którym obowiązuje metoda proporcjonalnego odliczenia, mogą skorzystać z ulgi abolicyjnej. Osoby, które o takiej możliwości nie wiedziały, mogą nową ulgę wykazać w korekcie PIT.
ROZMOWA
● W trakcie 2008 roku weszła w życie ustawa abolicyjna. Czy przestała już ona obowiązywać?
– Tak. Na podstawie ustawy abolicyjnej osoby rozliczające swoje zagraniczne dochody w Polsce w latach 2002– 2007 mogły uzyskać z urzędu skarbowego zwrot części bądź całości zapłaconego podatku bądź umorzenie zaległości podatkowych. Abolicja objęła osoby, które przynajmniej w jednym roku podatkowym wspomnianego okresu osiągnęły określone rodzaje dochodów w krajach, z którymi Polska stosowała niekorzystne rozwiązania dotyczące unikania podwójnego opodatkowania i zapłaciły bądź były zobowiązane zapłacić podatki z tego tytułu w Polsce.
● Mimo że z abolicji podatkowej za lata 2002–2007 podatnicy już nie skorzystają, rozliczając swój podatek za 2008 rok, mogą uwzględnić tzw. ulgę abolicyjną, która została wprowadzona do ustawy o PIT. Kto z tego rozwiązania skorzysta?
– Będą to podatnicy podlegający w Polsce opodatkowaniu od całości swoich dochodów (tzw. polscy rezydenci podatkowi), którzy w ubiegłym roku uzyskali określone dochody (w tym z pracy, z umów cywilnoprawnych, z działalności gospodarczej bądź z niektórych praw majątkowych) z tytu- łu aktywności wykonywanej w kraju, w którym obowiązuje mniej korzystna metoda unikania podwójnego opodatkowania. Chodzi o te kraje, z którymi Polska ma zawarte umowy, które jako metodę unikania podwójnego opodatkowania przewidują metodę odliczenia proporcjonalnego. Będą to m.in. Holandia, Belgia, Dania, Finlandia, Austria, USA czy Rosja oraz o kraje, z którymi Polska nie ma zawartych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (z wyjątkiem tzw. rajów podatkowych).
● Na czym polega metoda odliczenia proporcjonalnego?
– Metoda odliczenia proporcjonalnego polega na tym, że dochód uzyskany za pracę/usługi wykonywane za granicą (i tam już opodatkowany) uznawany jest za dochód podlegający opodatkowaniu w Polsce. Podatek polski obliczony od takiego dochodu obniżany jest o równowartość podatku zapłaconego już za granicą (do określonego limitu). Jednak w sytuacji kiedy ze względu na obowiązujące za granicą przepisy (dotyczące m.in. ulg podatkowych, stawek czy też progów podatkowych) podatek zagraniczny jest znacznie niższy od podatku polskiego, podatnik będzie musiał dopłacić spore kwoty polskiemu fiskusowi. Takie dopłaty zwykle nie mają miejsca w przypadku krajów, z którymi zawarte umowy przewidują metodę wyłączenia z progresją jako metodę unikania podwójnego opodatkowania. Polega ona na wyłączeniu z polskiego opodatkowania dochodu podlegającego opodatkowaniu za granicą. Dochód wyłączony z polskiego opodatkowania jest jedynie brany pod uwagę przy wyliczeniu efektywnej stawki podatkowej, która ma zastosowanie do pozostałego dochodu (jeżeli taki wystąpi) podlegającego opodatkowaniu w Polsce.
● Jakie korzyści daje ulga abolicyjna?
– Ulga abolicyjna przyznaje podatnikom możliwość odliczenia od polskiego podatku, obliczonego w pierwszej kolejności według metody odliczenia proporcjonalnego, kwoty stanowiącej różnicę między podatkiem obliczonym z zastosowaniem wspomnianej metody unikania podwójnego opodatkowania a podatkiem wyliczonym na podstawie metody wyłączenia z progresją.
● Czyli w celu obliczenia omawianej ulgi należy sporządzić dwie odrębne kalkulacje?
– To prawda. W pierwszej należy obliczyć podatek, który byłby należny przy zastosowaniu metody odliczenia od polskiego podatku, podatku zapłaconego już za granicą. Druga kalkulacja powinna przedstawiać kwotę polskiego podatku, jaka wynikałaby z zastosowania metody wyłączenia z progresją. Kolejnym krokiem jest obliczenie różnicy między kwotami wynikającymi z obu kalkulacji i odliczenie jej jako ulgi od podatku obliczonego według pierwszej metody.
● Czy ulgę abolicyjną wykazuje się w zeznaniu?
– Tak. Kwotę ulgi abolicyjnej należy wykazać na formularzu PIT-O, w rubryce 37 (podatnik) lub 38 (małżonek) oraz przenieść ją do formularza PIT-36 do rubryk 180 (podatnik) lub 181 (małżonek). Należy również pamiętać o wypełnieniu formularza PIT/ZG (informacja o wysokości dochodów z zagranicy i zapłaconym podatku).
● Co może zrobić podatnik, który rozliczył już dochody zagraniczne według metody odliczenia proporcjonalnego, nie wiedząc o prawie do ulgi abolicyjnej?
– Nic nie stoi na przeszkodzie, aby podatnik w takiej sytuacji złożył korektę swojego zeznania podatkowego, uwzględniając ulgę abolicyjną. Do korekty zeznania trzeba będzie jedynie dołączyć pisemne uzasadnienie przyczyn korekty oraz wniosek o stwierdzenie nadpłaty, jeżeli w pierwotnie złożonym zeznaniu podatnik wykazał podatek, który ostatecznie należny nie jest (i już go wpłacił do urzędu skarbowego), albo wykazał nadpłatę w wysokości mniejszej od należnej.