Osoby prowadzące określoną aktywność zarobkową nie zawsze zdają sobie sprawę z tego, że stają się podatnikami VAT. Jak rozliczają one swoje zobowiązania, w przypadku gdy rejestracja została dokonana z opóźnieniem?
Typowym, ale niejedynym przykładem występowania takiej sytuacji jest powtarzalna sprzedaż towarów na aukcjach internetowych. Oczywiście w przypadku osób dokonujących takiej sprzedaży zastosowanie mają zasady ogólne, w tym również zwolnienie podmiotowe z VAT. Jeżeli jednak podmiot taki spełni warunki dla uznania go za podatnika VAT (czyli wykonuje działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT i przekroczy próg zwolnienia podmiotowego, a wykonywane czynności nie spełniają warunków dla zastosowania zwolnienia przedmiotowego), wówczas nie ulega wątpliwości, że staje się podatnikiem VAT. Nie ma przy tym znaczenia, czy dokonał rejestracji, czy nie. To z kolei sprawia, że na osobie takiej ciążą wszystkie obowiązki podatnika. Przede wszystkim obowiązek wystawiania faktur VAT we właściwych terminach, prowadzenia stosownej ewidencji i składania okresowych deklaracji rozliczeniowych, a także wymóg rejestracji. Jednocześnie podmiot ten uzyskuje uprawnienia do odliczania podatku naliczonego przy dokonanych zakupach związanych z prowadzoną działalnością opodatkowaną.
Podatnik, który mimo istnienia takiego obowiązku nie zarejestrował się na VAT, ale wykonywał czynności podlegające opodatkowaniu i nie mógł korzystać ze zwolnień, ma nie tylko obowiązek rejestracji na podatek, ale także stoi przed obowiązkiem rozliczenia swoich zobowiązań wynikających z czynności wykonywanych przed rejestracją. Podatnik taki ma również prawo do odliczenia podatku naliczonego. Oznacza to, że przy ustalaniu swoich zaległych zobowiązań powinien uwzględnić także kwoty podatku naliczonego wynikające z faktur, które otrzymał w okresie, gdy już prowadził działalność gospodarczą nawet przed dokonaniem rejestracji. Oczywiście pod warunkiem, że dokonane zakupy były związane z jego działalnością, którą prowadził jako – wciąż niezarejestrowany – podatnik.