Subskrybuj nas na Youtube
Wdrożenie nowych rozwiązań umotywowane jest pogłębiającą się luką w VAT. W opinii Ministerstwa Finansów, od 2008 roku zaobserwowano powiększającą się różnicę między podatkiem należnym, a tym, który faktycznie został pobrany. Plany resortu zmierzają zatem w kierunku poprawy ściągalności tej daniny.
Projekt ustawy wprowadza zatem tzw. pakiet rozwiązań uszczelniających
Ustawodawca proponuje nowe przepisy modyfikujące sposób rozliczeń i postępowań weryfikacyjnych. Zmieni się także mechanizm odwróconego obciążenia VAT i odpowiedzialności solidarnej nabywcy za zaległości podatkowe podmiotu dokonującego dostaw określonych towarów. Nieuniknionym jest, że na zmianach ucierpią oszuści podatkowi. Jeszcze we wrześniu rząd zaakceptował projekt nowelizacji kodeksu karnego, wprowadzającego karę 25 lat pozbawienia wolności za wyłudzanie podatku. Chodzi o wystawianie fikcyjnych faktur na wielką skalę ( o wartości powyżej 5 milionów złotych). Faktury, które nie odzwierciedlają rzeczywistych operacji są powodem, dla którego resort proponuje zastosowanie tzw. mechanizmu odwróconego obciążenia niektórych transakcji. Zakłada on przeniesienie obowiązku rozliczenia podatku z dostawcy na nabywcę, stanowi więc odstępstwo od generalnej zasady, że osobą zobowiązaną do zapłaty VAT jest podatnik dokonujący dostawy towarów lub świadczenia usług.
Jak wskazują ustawodawcy, mechanizm odwróconego obciążenia - obok działań kontrolnych oraz instytucji odpowiedzialności solidarnej- stanowi jeden z istotnych elementów całego pakietu działań zorientowanych na wyeliminowanie z rynku podmiotów nieuczciwych. W projekcie są także zmiany dotyczące terminów rozliczeń VAT. Rozliczenia wobec małych firm, mających do 1 mln 200 euro obrotów za poprzedni rok, będą kwartalne. Dla większych firm - miesięczne. Ma to zapewnić bieżącą informację organom podatkowym, a także przyczynić się do eliminacji nieuczciwych działań a tym samym zapewnić stabilność budżetu państwa.
Kaucja rejestracyjna warunkiem rejestracji podmiotu jako podatnika VAT
Nowością będzie wprowadzenie instytucji tzw. kaucji rejestracyjnej, do której składania będą zobowiązane niektóre podmioty rejestrujące się jako podatnicy VAT i której złożenie będzie warunkiem dokonania rejestracji przez organ podatkowy. Mowa tu o podmiotach, co do których istnieje ryzyko wystąpienia zaległości w uiszczaniu daniny.
Jak ocenić prawdopodobieństwo wystąpienia takiego ryzyka? Do tej roli powołany będzie naczelnik urzędu skarbowego, który będzie dokonywał rejestracji podmiotu. Gdy rejestrujący się przedsiębiorca będzie miał zaległości podatkowe w wysokości przekraczającej 20 000 złotych w okresie ostatnich dwóch lat, - złożenie kaucji rejestracyjnej będzie warunkiem dokonania przez organ podatkowy rejestracji podmiotu jako podatnika VAT. Zgodnie z projektem, wysokość kaucji rejestracyjnej, do której złożenia będzie zobowiązany podmiot, który pierwszy raz rejestruje się jako podatnik VAT, będzie uzależniona od ryzyka wystąpienia zaległości podatkowych tj. m.in. powiązań tego podmiotu z podmiotami generującymi zaległości podatkowe lub wykreślonymi z rejestru podatników VAT, rodzaju i wysokości zaległości podmiotów powiązanych w okresie ostatnich dwóch lat, historii tego podmiotu jako podatnika, stopnia uregulowania zaległości na dzień złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, rodzaju działalności (czy jest to działalność szczególnie narażona na nadużycia), rodzaju i wysokości zaległości tego podmiotu w okresie ostatnich dwóch lat, korzystania z tzw. biura wirtualnego, karalności składającego zgłoszenie rejestracyjne lub zaangażowanych w działalność za przestępstwa skarbowe, faktu czy wobec tego podmiotu lub podmiotów powiązanych toczą się postępowania podatkowe/kontrolne itp.
Wysokość kaucji będzie określana w postanowieniu wydawanym przez naczelnika urzędu skarbowego dokonującego rejestracji i będzie mieścić się w przedziale od 20 000 zł do 200 000 zł.
Kwota kaucji rejestracyjnej może zostać powiększona o kwotę zaległości w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa, jakie będą ciążyły na podmiocie składającym zgłoszenie rejestracyjne. Kaucja ta jest swego rodzaju zabezpieczeniem dla organów skarbowych, zatem będzie ona zwracana, odpowiednio w całości lub w części nie później niż po upływie 10 dni od końca miesiąca, w którym upływa okres, na jaki została ona złożona (a więc w ciągu 10 dni po upływie 1 roku, liczonego od końca miesiąca, w którym kaucja została złożona).
Nowością będzie także solidarna odpowiedzialność pełnomocnika w procesie rejestracji podmiotu za zobowiązania nowego podatnika VAT. Odpowiedzialność solidarna pełnomocnika wraz z zarejestrowanym podatnikiem dotyczyłaby zaległości podatkowych powstałych w związku z czynnościami wykonanymi w ciągu pierwszych 6 miesięcy od zarejestrowania podmiotu jako podatnika VAT czynnego.
Naczelnik urzędu skarbowego może wykluczyć przedsiębiorcę z rejestru podatników VAT. Kiedy tak się stanie?
Nowy projekt przewiduje możliwość wykluczenia z rejestru podatników VAT (wykreślenie z rejestru podatników VAT) podmiotów, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na co najmniej pół roku. To samo dotyczyć będzie podatników zalegających ze złożeniem deklaracji za 6 kolejnych miesięcy lub 2 kwartałów, bądź którzy nie wykazali sprzedaży ani zakupów lub wystawiali faktury nieodzwierciedlające rzeczywistych transakcji. Przesłanką do wykreślenie podmiotu z rejestru podatników VAT jest także podejrzenie o ich uczestnictwie w procederze oszustwa lub nadużycia podatkowego.
Stawki VAT na tym samym poziomie
„Ponieważ proponowane rozwiązania uszczelniające przyniosą rezultaty dopiero w następnych latach, w projekcie ustawy zaproponowano utrzymanie dotychczasowej wysokości stawek podatku (tj. 8 i 23 proc.) do dnia 31 grudnia 2018 roku” – czytamy w projekcie ustawy. Zgodnie z nim, większość zmian ma być wdrażana od stycznia 2017 roku.
Etap legislacyjny: Opiniowanie
Podstawa prawna: Projekt z 22.09.2016 r „Ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw”
