Warunkowe umorzenie kredytu skutkuje powstaniem przychodu podatkowego po stronie kredytobiorcy – uznał WSA w Warszawie.
Sprawa dotyczyła spółki, która budowała mieszkania i finansowała inwestycje z kredytu udzielonego jej przez bank. Problem w tym, że popyt na lokale okazał się mniejszy, niż przewidywała. W związku z tym nie miała środków, by w pełni spłacić należności wobec kredytodawcy.
Polecany produkt: Podatki 2016 cz. 1 i cz. 2 >>>
Zawarła więc z nim umowę. Na jej mocy bank zgodził się umorzyć część niespłaconego zobowiązania i odsetki. Postawił jednak warunki. Po pierwsze, wspólnicy spółki również musieli umorzyć udzielone jej pożyczki. Po drugie, główny kontrahent został zobowiązany wpłacić określoną kwotę na rachunek bankowy spółki, a bank pozostawił sobie prawo do wyłącznego dysponowania tymi pieniędzmi na ustalone przez siebie cele. Zasadniczo doszło więc do sytuacji, w której to bank w znaczącym stopniu przejął kontrolę nad finansami i działalnością firmy.
Istota sporu sprowadzała się do tego, czy takie umorzenie będzie miało charakter odpłatny. W przeciwnym razie – czyli gdyby zwolnienie z długu nastąpiło pod tytułem darmym – byłoby ono przysporzeniem dla dłużnika, które skutkowałoby powstaniem przychodu podatkowego z tytułu umorzonych zobowiązań w myśl art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT.
Spółka argumentowała, że na mocy umowy jest zobowiązana do szeregu świadczeń wzajemnych na rzecz banku, a ich niewykonanie będzie skutkować tym, iż ten nie umorzy kredytu. Uważała więc, że spełniając warunki postawione przez bank przyczyni się do osiągnięcia przez niego korzyści majątkowej.
Innego zdania był dyrektor izby skarbowej. Uznał, że samo zwolnienie podatnika z części zobowiązań – po tym, jak spełni on określone warunki – nie przesądza jeszcze o odpłatnym charakterze umorzenia. W jego ocenie beneficjentem będzie przede wszystkim spółka, która spełniając wymagania banku zmniejszy swoje zobowiązania wobec wspólników.
Stanowisko to podzielił WSA w Warszawie. Uznał, że umorzenie odsetek i części kredytu stanowi przychód podatkowy. – Organ prawidłowo przyjął, iż wymienione przez spółkę czynności są w istocie warunkami, pod którymi bank postanowił, że umorzy pierwotne zobowiązania i nie mają charakteru odpłatnego – stwierdziła sędzia Elżbieta Olechniewicz. Wyjaśniła, że nawet jeżeli bank uzyska z tego tytułu jakieś przysporzenie, to będą to po prostu należne mu wierzytelności z tytułu udzielonego kredytu.
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Warszawie z 29 września 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 2439/15. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
