W jednostce budżetowej w trakcie roku kilku pracowników rozwiązało umowę o pracę z powodu przejścia na emeryturę. Dlatego w końcu roku trzeba będzie dokonać korekty odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Jak ująć w księgach rachunkowych wspomnianą korektę oraz zwrot środków z niej wynikających, przy założeniu ich zwrotu w roku dokonania korekty odpisu oraz w roku następnym?
Dziennik Gazeta Prawna
Dziennik Gazeta Prawna
Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych tworzy się z corocznego odpisu podstawowego naliczanego w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych. Sposób obliczania przeciętnej liczby zatrudnionych został określony w rozporządzeniu ministra pracy i polityki społecznej z 9 marca 2009 r. Wynika z niego, że podstawę naliczania odpisu na fundusz stanowi przeciętna planowana w danym roku kalendarzowym liczba zatrudnionych, skorygowana w końcu roku do faktycznej przeciętnej liczby zatrudnionych, obejmująca pracowników w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy (po przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy). Oznacza to, że jeżeli w ciągu roku nastąpi zmiana wielkości zatrudnienia, to jednostka w końcu roku zobowiązana będzie dokonać korekty odpisu. Dokonując jego:
● zmniejszenia - gdy wielkość zatrudnienia w końcu roku będzie niższa od planowanego zatrudnienia na początku roku, lub
● zwiększenia - gdy wielkość zatrudnienia w końcu roku będzie wyższa od planowanego zatrudnienia na początku roku.
Tak obliczona korekta będzie skutkowała odpowiednio obowiązkiem zwrotu środków z tego funduszu lub dopłatą na niego.
Zwrot środków wynikających z dokonanej korekty odpisu w tym samym roku budżetowym będzie wpływał na zmniejszenie wydatków poniesionych z tego tytułu w momencie dokonania planowanego odpisu. Z kolei zwrot tych środków w roku budżetowym następującym po roku, w którym dokonano korekty odpisu, powinien być klasyfikowany jako dochody w par. 097 Wpływy z tytułu różnych dochodów.
Sposób ujęcia opisanych powyżej operacji gospodarczych w ewidencji księgowej, uwzględniając zasady określone rozporządzeniem ministra finansów z 5 lipca 2010 r., przedstawiono na schematach.
SCHEMAT 1
W tym samym roku budżetowym
Ewidencja księgowa korekty odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (zmniejszenie) oraz zwrotu środków wynikających z tej korekty – w tym samym roku budżetowym:
Objaśnienia:
1. PK - korekta odpisu na ZFŚS (zmniejszenie): strona Wn konta 851 - Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, strona Ma konta 405 - Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia (analityka: par. 444);
2. WB – zwrot środków w tym samym roku, w którym dokonano korekty odpisu: strona Wn konta 141 - Środki pieniężne w drodze, strona Ma konta 135 - Rachunek środków funduszy specjalnego przeznaczenia;
3. WB – wpływ na rachunek bieżący jednostki środków pochodzących z korekty odpisu: strona Wn konta 130 - Rachunek bieżący jednostki (subkonto wydatków – par. 444), strona Ma konta 141 - Środki pieniężne w drodze;
4. WB - księgowanie równoległe dla zachowania czystości obrotów do księgowania z pkt 3, tzw. techniczny zapis ujemny: strona Wn konta 130 - Rachunek bieżący jednostki (subkonto wydatków – par. 444) - kwota ujemna, strona Ma konta 130 - Rachunek bieżący jednostki (subkonto wydatków – par. 444) – kwota ujemna.
SCHEMAT 2
W poprzednim roku budżetowym
Ewidencja księgowa zwrotu środków na rachunek bieżący jednostki pochodzących z korekty odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (zmniejszenie) – dokonanej w ubiegłym roku:
Objaśnienia:
1. WB – zwrot środków pochodzących z korekty odpisu na ZFŚS, dokonanej w ubiegłym roku: strona Wn konta 141 - Środki pieniężne w drodze, strona Ma konta 135 - Rachunek środków funduszy specjalnego przeznaczenia;
2. WB – wpływ na rachunek bieżący jednostki środków pochodzących z korekty odpisu, dokonanej w ubiegłym roku obrotowym: strona Wn konta 130 - Rachunek bieżący jednostki (subkonto dochodów – par. 097), strona Ma konta 141 - Środki pieniężne w drodze;
3. WB – przekazanie zwróconej kwoty odpisu na rachunek budżetu: strona Wn konta 222 - Rozliczenie dochodów budżetowych, strona Ma konta 130 - Rachunek bieżący jednostki (analityka: rozliczenia z budżetem).
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z 9 marca 2009 r. w sprawie sposobu ustalania przeciętnej liczby zatrudnionych w celu naliczania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (Dz.U. nr 43, poz. 349). Rozporządzenie ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1053 ze zm.). Rozporządzenie ministra finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 289).