Do 22 lipca 2015 r. spółki komandytowo-akcyjne, które chcą odzyskać niesłusznie zapłacony podatek od czynności cywilnoprawnych, powinny złożyć wniosek o zwrot nadpłaty. Miesiąc mają ci, którzy chcą wznowić postępowania podatkowe
W Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej opublikowano właśnie korzystny dla spółek wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE. Od tego momentu biegną terminy na ubieganie się o zwrot daniny.
Chodzi o wyrok z 22 kwietnia 2015 r. (sygn. akt C-357/13), w którym trybunał orzekł, że spółka komandytowo-akcyjna (SKA) jest spółką kapitałową. W związku z tym nie powinna ona – podobnie jak spółki z o.o. i akcyjne – płacić PCC (podatku od czynności cywilnoprawnych) od czynności restrukturyzacyjnych, i to już od 2009 r.
Jak odzyskać PCC
Dariusz Malinowski, partner w KPMG, zwraca uwagę na to, że podatnicy mogli podejmować działania w celu odzyskania PCC już po samym ogłoszeniu wyroku, nie czekając nawet na jego publikację. Teraz, gdy orzeczenie jest już w Dzienniku Urzędowym UE, należy się spieszyć, bo zaczęły biec konkretne terminy na odzyskanie daniny.
Sposób na odzyskanie podatku zależy od tego, czy spółka już wcześniej – jeszcze przed orzeczeniem TSUE – występowała do organów podatkowych o jego zwrot. Jeśli tak było, a organ odmówił i jego decyzja stała się ostateczna, to podatnik ma teraz miesiąc na złożenie wniosku o wznowienie postępowania podatkowego (art. 241 par. 2 pkt 2 ordynacji podatkowej).
Jeśli natomiast spółka walczyła o zwrot PCC w sądzie i prawomocnie przegrała – czy to przed wojewódzkim sądem administracyjnym, czy to przed Naczelnym Sądem Administracyjnym – to teraz musi złożyć skargę o wznowienie postępowania sądowo-administracyjnego. Ma na to nieco więcej czasu, bo trzy miesiące, czyli do 23 września 2015 r. (art. 272 par. 3 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).
Spółki, które nie złożą wniosku lub skargi o wznowienie postępowania we wskazanych terminach, nie dostaną nic – ostrzega Artur Ratajczak z Tax Corner.
Bez decyzji
Z kolei spółki, które zapłaciły PCC od czynności restrukturyzacyjnych, ale nie toczyły w tej sprawie sporu z fiskusem, mogą złożyć wnioski o zwrot nadpłaty. Również jednak powinny się pospieszyć.
Jeśli złożą wniosek w ciągu 30 dni od dnia publikacji wyroku, to dostaną oprocentowanie za pełen okres, tj. od dnia zapłaty podatku do dnia, w którym zostanie on im zwrócony. Jeżeli złożą wniosek później, to wówczas oprocentowanie zostanie naliczone jedynie do 30. dnia od daty publikacji wyroku.
Artur Ratajczak dodaje, że w tym samym trybie – składając wniosek o zwrot nadpłaty – mogą odzyskać podatek również ci, którzy otrzymali od fiskusa negatywną interpretację albo przegrali przed sądem administracyjnym sprawę interpretacyjną. Tego samego zdania jest Amelia Górniak z Crido Taxand. – Wniosek o zwrot podatku – bez potrzeby wznawiania postępowania – można złożyć zawsze wtedy, gdy w sprawie nie było wcześniej decyzji odmawiającej zwrotu daniny – mówi.
Dopóki się nie przedawni
– W interesie podatnika, ze względu na odsetki, jest złożenie wniosku w ciągu 30 dni od publikacji orzeczenia, ale można to zrobić także w dalszym terminie – wyjaśnia Dariusz Malinowski.
Przestrzega jednak, by nie przeoczyć terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.
– Jeśli zobowiązanie uległo już przedawnieniu, to zwycięstwo podatnika będzie pyrrusowe – zauważa ekspert.
Dotyczy to nie tylko złożenia wniosku o zwrot nadpłaty, lecz także o wznowienie postępowania.
– Mimo formalnego jego wznowienia, organ podatkowy odmówi uchylenia niekorzystnej decyzji, powołując się na upływ terminów przedawnienia – zwraca uwagę Dariusz Malinowski.
Według Artura Ratajczaka tak samo będzie w przypadku wznowienia postępowania sądowo-administracyjnego.
Wyjaśnia, że dziś zasadniczo przedawnieniu uległy już daniny pobrane przez notariuszy w 2009 r., chyba że został przerwany lub zawieszony bieg terminu przedawnienia. Możliwość odzyskania daniny dotyczy zatem wyłącznie zobowiązań nieprzedawnionych, czyli takich, dla których termin zapłaty mijał nie wcześniej niż w 2010 r.
Potwierdził NSA
Stanowisko ekspertów potwierdza niedawny wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (z 11 czerwca 2015 r., sygn. akt I FSK 515/14). Wprawdzie dotyczył on możliwości odzyskania VAT, a nie PCC pobranego przez notariusza, ale nie wydaje się, by miało to wpływ na zwrot daniny, gdy zobowiązanie wygasło. NSA stwierdził, że po przedawnieniu nie można już dostać podatku z powrotem, bo instytucja przedawnienia chroni nie tylko podatnika, lecz także ma na celu stabilizację stosunków podatkowych.
– Bez znaczenia jest to, czy nadpłata powstała na skutek orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości UE, skoro zobowiązanie podatkowe już wygasło – stwierdził sędzia Arkadiusz Cudak, uzasadniając wyrok. Dodał, że w takiej sytuacji podatnik może się starać o odszkodowanie od Skarbu Państwa, które może zasądzić sąd powszechny.
Pogląd ten, choć dominujący w doktrynie i orzecznictwie, nie jest jednak podzielany przez wszystkich ekspertów (patrz wywiad z prof. Bogumiłem Brzezińskim).
Wrócą na wokandę
Sądy wrócą natomiast do spraw, które już były na wokandzie, ale zostały zawieszone w związku ze skierowaniem pytania do TSUE.
– Zainteresowani podatnicy nie muszą w tym celu robić nic, bo sądy wyznaczą nowe terminy automatycznie i z pewnością rozstrzygną spory na korzyść podatników – tłumaczy Artur Ratajczak.
Te spółki, które przegrały sprawy dotyczące decyzji fiskusa na etapie wojewódzkich sądów administracyjnych, ale wyroki jeszcze nie zdążyły się uprawomocnić, powinny złożyć skargi kasacyjne do NSA – informuje Amelia Górniak. ©?
Sposób odzyskania podatku zależy od tego, czy spółka już występowała o jego zwrot
Za co należy się zwrot nadpłaty
Dzięki orzeczeniu TSUE spółki komandytowo-akcyjne mogą odzyskać podatek pobrany przez notariuszy od połączeń z innymi spółkami kapitałowymi oraz od przekształceń w inne spółki kapitałowe. Podatek był też pobierany nienależnie od wniesienia do SKA przedsiębiorstwa spółki kapitałowej lub jego zorganizowanej części, a także udziałów lub akcji innych spółek kapitałowych, gdy prowadziło to do uzyskania większości głosów. Zdaniem niektórych ekspertów istnieje także możliwość odzyskania PCC pobranego od wkładów wnoszonych na kapitał zapasowy SKA.