Proporcja nie ma zastosowania, gdy można wydzielić VAT naliczony

Jeżeli podatnik jest w stanie samodzielnie wyodrębnić kwoty podatku naliczonego od wydatków służących do wykonywania czynności opodatkowanych, wówczas nie stosuje art. 90 ust. 2–10 ustawy VAT – orzekł WSA w Bydgoszczy.

Chodzi o proporcję przy odliczaniu podatku naliczonego w sytuacji, gdy podatnik prowadzi działalność mieszaną, czyli zarówno opodatkowaną, zwolnioną z daniny, jak i poza zakresem ustawy o VAT.

Spółka, której dotyczy wyrok, dokonywała rozliczeń w ten sposób, że w pierwszej kolejności nie odliczała VAT naliczonego od czynności pozostających poza zakresem VAT. W tym celu stosowała wskaźnik wyliczony jako udział czynności niepodlegających opodatkowaniu w przychodach ogółem wynikających z rachunku zysków i strat. Następnie pomniejszała podatek należny o kwotę podatku naliczonego obliczoną przy pomocy proporcji wynikającej z udziału rocznego obrotu z tytułu czynności opodatkowanych (dla których przysługuje prawo do odliczenia VAT) w całkowitym obrocie.

Spółka spytała izbę skarbową o prawidłowość takiego postępowania. Słowem, czy w stosunku do towarów i usług, które były wykorzystywane przez nią do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługiwało jej prawo do obniżenia podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje (w tym pozostającymi poza zakresem ustawy VAT), może w pierwszej kolejności pomniejszać kwotę podatku naliczonego o taką część, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom pozostającym poza zakresem ustawy VAT, a dopiero w następnej kolejności stosować przepisy o proporcji, tj. art. 90 ust. 1 i 2 ustawy o VAT.

Spółka uważała, że odpowiedź powinna być twierdząca. W uzasadnieniu powołała się na uchwałę NSA z 24 października 2011 r. (sygn. I FPS 9/10), w której wskazano, że w świetle przepisów art. 86 ust. 1 oraz art. 90 ust. 1 i 2 ustawy VAT czynności niepodlegające opodatkowaniu VAT nie mogą wpłynąć na zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zastosowaniu art. 90 ust. 3 tej ustawy.

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe (interpretacja nr ITPP2/443-1310/13/AP). Wskazał, że art. 90 ust. 1 zobowiązuje podatnika do wyodrębnienia podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje. Dopiero w sytuacji, gdy nie jest możliwe takie wyodrębnienie, podatnik jest obowiązany do proporcjonalnego rozliczenia podatku naliczonego, zgodnie z art. 90 ust. 2 i następnymi ustawy VAT.

Dyrektor izby uznał, że wnioski płynące z uchwały NSA nie mogą mieć zastosowania w rozpatrywanej sprawie, bo uchwałę wydano w odniesieniu do sytuacji, gdy podatnik nie jest (nie był) w stanie wyodrębnić kwot podatku naliczonego dotyczącego wydatków, w związku z którymi przysługuje (przysługiwało) mu prawo do odliczenia podatku naliczonego, Natomiast w stanie faktycznym przedstawionym przez spółkę było inaczej. Była ona w stanie określić, jaka część podatku naliczonego powinna być przypisana czynnościom opodatkowanym, a jaka nie.

Spółka złożyła skargę do WSA w Bydgoszczy. Sąd zgodził się jednak z organem podatkowym, że uchwała NSA nie może mieć zastosowania w tej sprawie. W uchwale NSA odniósł się do rozliczenia wydatków, których nie można do końca przypisać do poszczególnych czynności (zwolnionych, opodatkowanych bądź niepodlegających opodatkowaniu). Stwierdził w niej także, że w świetle art. 86 ust. 1 oraz art. 90 ust. 1 i 2 czynności niepodlegające opodatkowaniu VAT nie mogą wpłynąć na zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zastosowaniu art. 90 ust. 3 ustawy VAT.

W rozpatrywanej sprawie jednak spółka sama wyliczyła, jakie wydatki może zaliczyć do określonych czynności. Skoro jest w stanie to wyodrębnić, to nie może powołać się na uchwałę NSA. Wyrok nie jest prawomocny.