Dodatkowe badanie techniczne przeprowadzone przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzone zaświadczeniem o spełnieniu wymagań określonych w ustawie o VAT, umożliwia obniżenia podatku należnego o pełną kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktury zakupu pojazdu.

Zgodnie z generalną zasadą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Ustawowy limit
W przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony kwotę podatku naliczonego stanowi 60 proc. kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca. Nie może to być jednak więcej niż 6000 zł. Przepis ten zawarty jest w art. 86 ust. 3 ustawy o VAT.
Pełne odliczenie
Regulacje dotyczące ograniczenia kwoty podatku naliczonego jednak nie obejmują określonych kategorii pojazdów samochodowych. Zatem wspomniany przepis art. 86 ust. 3 ustawy o VAT nie dotyczy między innymi pojazdów samochodowych mających jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van.
WAŻA LICZBA
7 dni ma podatnik na zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o zmianach w pojeździe, dla którego wydano zaświadczenie po dodatkowym badaniu technicznym
Wspomniane ograniczenia nie obejmują również pojazdów samochodowych mających więcej niż jeden rząd siedzeń, które oddzielone są od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą i u których długość części przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona po podłodze od najdalej wysuniętego punktu podłogi pozwalającego postawić pionową ścianę lub trwałą przegrodę pomiędzy podłogą a sufitem do tylnej krawędzi podłogi, przekracza 50 proc. długości pojazdu.
Zasady związane z ograniczeniem kwoty podatku naliczonego nałożone przepisem art. 86 ust. 3 ustawy o VAT nie obejmują ponadto pojazdów samochodowych, które mają otwartą część przeznaczoną do przewozu ładunków. Ograniczenia nie dotyczą również pojazdów samochodowych, które posiadają kabinę kierowcy i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu.
Oprócz tego wspomniane przepisy art. 86 ust. 3 nie dotyczą:
  •  pojazdów samochodowych będących pojazdami specjalnymi w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym o przeznaczeniach wymienionych w załączniku nr 9 do ustawy,
  •  pojazdów samochodowych konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą - jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie,
  •  przypadków, gdy przedmiotem działalności podatnika jest odprzedaż tych samochodów (pojazdów) lub oddanie w odpłatne używanie tych samochodów (pojazdów) na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze, i te samochody (pojazdy) są przez podatnika przeznaczone wyłącznie do wykorzystania na te cele przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy.
Dodatkowe badania
Spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych, które korzystają z pełnego odliczenia VAT (poza samochodami specjalnymi i do przewozu co najmniej 10 osób) stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu, zawierającego właściwą adnotację o spełnieniu tych wymagań.
Kopię zaświadczenia podatnik jest zobowiązany dostarczyć, w terminie 14 dni od dnia jego otrzymania, do naczelnika urzędu skarbowego.
W przypadku gdy w pojeździe, dla którego wydano zaświadczenie, zostały wprowadzone zmiany, w wyniku których pojazd nie spełnia wymagań pozwalających na pełne odliczenie, podatnik zobowiązany jest do pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o tych okolicznościach, w terminie siedmiu dni od ich zaistnienia. Jeżeli zmiany zostaną dokonane w okresie 12 miesięcy licząc od miesiąca, w którym otrzymano fakturę lub dokument celny, podatnik jest zobowiązany do skorygowania kwoty podatku naliczonego w całości w rozliczeniu za okres, w którym dokonano tych zmian.
Ograniczenia przy imporcie
Odliczenie podatku naliczonego stosuje się nie tylko przy nabyciu w kraju, ale i przy imporcie samochodów. W przypadku importu samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych stosuje się również ograniczenia przy odliczaniu VAT. W tym przypadku kwotę podatku naliczonego stanowi 60 proc. kwoty wynikającej z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji naczelnika celnego, nie więcej jednak niż 6 tys. zł. W celu skorzystania w całości z odliczenia VAT należy, podobnie jak do pojazdów samochodowych nabytych w kraju, postarać się o dodatkowe badania techniczne sprowadzonego spoza Unii samochodu. Oczywiście pod warunkiem, że importowane auto będzie kwalifikowało się do jednego z wyjątków pozwalających na całe odliczenie podatku, które określone zostały w przepisach ustawy o VAT.
PRZYKŁAD
ZAŚWIADCZENIE ZE STACJI DIAGNOSTYCZNEJ
Na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej podatnik nabył w grudniu 2006 r. samochód ciężarowy. W dowodzie rejestracyjnym tego samochodu brak było wpisu potwierdzającego, że pojazd odpowiada dodatkowym warunkom technicznym i nie zostało przeprowadzone dodatkowe badanie techniczne. W związku z tym w rozliczeniu za grudzień 2006 r. podatnik pomniejszył podatek należny o 60 proc. kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej zakup przedmiotowego samochodu. W styczniu 2007 r. podatnik uzyskał zaświadczenie ze stacji diagnostycznej o przeprowadzonym badaniu technicznym, z którego wynika, że pojazd spełnia wymogi, które uprawniają do pełnego odliczenia VAT. Podatnik ma prawo do obniżenia podatku należnego o pełną kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktury dokumentującej nabycie pojazdu, który spełnia wymagania określone w ustawie o VAT. Prawo to podatnik może zrealizować poprzez złożenie korekty deklaracji podatkowej VAT-7 za grudzień 2006 r.
PRZYKŁAD
DOKUMENT DLA KONKRETNEGO POJAZDU
Podatnik nabywa samochody osobowe oraz inne pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony. Pojazdy te są następnie poddawane badaniu technicznemu w okręgowych stacjach kontroli w celu potwierdzenia wymagań określonych w ustawie o VAT. Zdarza się, że ten sam typ pojazdu jest zakwalifikowany w jednej stacji kontroli jako spełniający wymagania ustawy o VAT. Natomiast w drugiej stacji, a niekiedy nawet w tej samej stacji, ten sam typ pojazdu jest klasyfikowany jako niespełniający wymagań. Wydanie przez okręgową stację zaświadczenia stwierdzającego, że dany pojazd nie spełnia warunków technicznych, o których mowa w ustawie o VAT, nie upoważnia podatnika do uznania za podatek naliczony całej kwoty podatku związanego z nabyciem tego pojazdu. Fakt, że w innej lub nawet tej samej stacji kontroli pojazdów inne pojazdy danego typu należące do podatnika uzyskały zaświadczenia potwierdzające spełnienie przez nie przedmiotowych warunków pozostaje bez znaczenia. Jest tak dlatego, że zaświadczenia wydawane są dla konkretnych pojazdów, a nie typów pojazdów.
KRZYSZTOF TOMASZEWSKI
krzysztof.tomaszewski@infor.pl
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 86 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).