Przekazanie składników majątku rozwiązywanej spółki osobowej nie jest przychodem wspólnika. W sądach toczą się spory, czy zasada ta dotyczy również akcjonariuszy spółki komandytowo-akcyjnej.

Czy po likwidacji spółki osobowej jest przychód

Spółka komandytowo-akcyjna zostanie zlikwidowana, a jej majątek otrzymają akcjonariusze. W jego skład wejdą głównie pieniądze. Czy od otrzymanego majątku likwidacyjnego akcjonariusz będzie musiał zapłacić PIT?
Majątek likwidacyjny, który otrzymuje wspólnik spółki osobowej, nie jest opodatkowany, ale sytuacja akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej nie jest jednoznaczna, na co wskazują sądy administracyjne (np. NSA w uchwale o sygn. akt II FPS 6/12, WSA w Poznaniu w wyroku o sygn. akt I SA/Po 160/13). Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o PIT, do przychodów nie zalicza się środków pieniężnych ani innych składników majątku uzyskanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu jej likwidacji. Z literalnej wykładni przepisu wynika więc, że pieniądze i np. ruchomości czy nieruchomości, które otrzymuje akcjonariusz w powyższym przypadku nie są jego przychodem. Nie trzeba więc od nich płacić podatku dochodowego.
Organy podatkowe oraz część sądów zwraca jednak uwagę, że akcjonariusz SKA nie uzyskuje przychodów z działalności operacyjnej spółki, ale jest to jego działalność inwestycyjna. Przychód powstaje u niego w przypadku wypłaty dywidendy, co potwierdziła uchwała NSA. Artykuł 14 ust. 3 – zdaniem np. WSA w Poznaniu – należy więc interpretować w zgodzie z nią, a zatem nie będzie miał on zastosowania do akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej. Zdaniem sądu w tym przypadku trzeba posłużyć się wykładnią systemową przepisu, a nie gramatyczną i opodatkować majątek likwidacyjny, który dostaje akcjonariusz SKA.
Podatnicy mogą jednak nie zgodzić się z wykładnią WSA w Poznaniu. Ważnym argumentem jest literalne brzmienie art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o PIT, a także inne, korzystne wyroki (np. WSA w Warszawie, sygn. akt I SA/Wr 278/13). Warszawski sąd orzekł, że nie można stosować do akcjonariuszy SKA otrzymujących majątek likwidacyjny wykładni rozszerzającej. Powyższy przepis ma więc do nich zastosowanie.
Akcjonariusze SKA mogą więc wystąpić o wydanie interpretacji indywidualnych i w razie niekorzystnego stanowiska ministra finansów skarżyć je do wojewódzkich sądów administracyjnych. Alternatywą jest zapłata podatku od otrzymanego majątku i wystąpienie z wnioskiem o stwierdzenie i zwrot nadpłaty, a w przypadku jego braku – udanie się do sądu.
Podstawa prawna
Art. 125 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1030).
Art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).

Czy od dywidendy trzeba zapłacić daninę

Podatnik jest akcjonariuszem SKA. Przed likwidacją spółki otrzyma dywidendę. Czy będzie musiał odprowadzić od niej podatek?
Obecnie nie ma wątpliwości, że wypłata dywidendy wspólnikowi SKA powoduje powstanie u niego przychodu, który należy opodatkować podatkiem dochodowym. Taka interpretacja jest zgodna z uchwałą NSA (sygn. akt II FPS 6/12). Sąd rozstrzygnął, że przychód osoby fizycznej, będącej akcjonariuszem spółki komandytowo-akcyjnej, zgodnie z art. 5b ust. 2 ustawy o PIT jest przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Akcjonariusz ma więc obowiązek rozliczyć się z fiskusem z otrzymanych pieniędzy. Zdaniem NSA musi odprowadzić zaliczki na PIT dopiero w momencie powstania przychodu, a więc w dniu wypłaty dywidendy. Z kolei, jak wyjaśnił minister finansów w interpretacji ogólnej (nr DD5/033/1/12/KSM/DD-125), od przychodu akcjonariusza z tytułu otrzymanej dywidendy należy odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, zgodnie z art. 25 ustawy o CIT oraz art. 44 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT za miesiąc, w którym go uzyskano. Jeżeli podatnik uzyskuje też inne przychody z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, dywidenda zwiększy wysokość należnej zaliczki za miesiąc, w którym podjęta została uchwała o jej wypłacie (albo w którym został określony dzień jej wypłaty).
Oznacza to, że jeśli akcjonariusz SKA dostanie dywidendę przed likwidacją spółki, to będzie musiał od niej zapłacić podatek dochodowy. Warto w takiej sytuacji rozważyć inne rozwiązanie. Zamiast wypłacać dywidendę, spółka może podzielić majątek likwidacyjny między akcjonariuszy. W takim przypadku, zgodnie z literalnym brzmieniem art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o PIT, nie powinno być przychodu. Podatnik powinien jednak przygotować się na ewentualny spór z fiskusem. Organy podatkowe twierdzą bowiem, że wypłata majątku likwidacyjnego akcjonariuszowi SKA jest jego przychodem i trzeba od niego odprowadzić PIT.
Podstawa prawna
Art. 5b ust. 2, art. 14 ust. 3 pkt 10, art. 44 ust. 1 pkt 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).

Czy wspólnik kontynuuje amortyzację

Po likwidacji spółki jawnej jej wspólnik prawdopodobnie włączy otrzymane aktywa (np. samochód – środek trwały) do prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Czy w takim przypadku powinien je ujawnić w swoich księgach i kontynuować amortyzację?
Likwidacja spółki jawnej oznacza zakończenie jej działalności i bytu prawnego. W praktyce nawet jeśli wspólnik włączy otrzymane aktywa do swojej działalności gospodarczej, to nie można mówić o kontynuacji działalności spółki. Potwierdził to w jednym z wyroków NSA (sygn.akt II FSK 2607/10).
Wyjaśnijmy w pierwszej kolejności, że ustawa o PIT przewiduje, iż w przypadku likwidacji spółki osobowej otrzymane przez wspólnika składniki majątku nie są jego przychodem. Problem z amortyzacją dotyczy interpretacji art. 22g ust. 12 ustawy o PIT. Przewiduje on, że w razie zmiany formy prawnej podmiotu dokonywanej na podstawie odrębnych przepisów wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ustala się w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji (wykazie) podmiotu o zmienionej formie prawnej. NSA wyjaśnił, że odrębnymi przepisami w tym przypadku jest kodeks spółek handlowych. Zgodnie z jego art. 551 par. 1 spółka jawna może być przekształcona w inną spółkę handlową. Przekształcenie spółki polega jednak na zmianie jej formy prawnej przy zachowaniu tożsamości podmiotowej. Jeżeli więc przekształcenie nie wiąże się z zachowaniem tożsamości podmiotowej, to nie można mówić o zmianie formy prawnej takiego podmiotu. NSA orzekł, że wspomniana tożsamość nie jest zachowana w przypadku gdy wspólnicy likwidują prowadzoną przez nich spółkę jawną, a pozostające w majątku spółki środki trwałe rozdzielają proporcjonalnie do posiadanych udziałów. Nawet jeśli jeden ze wspólników zamierza prowadzić działalność gospodarczą i włączyć do niej otrzymane składniki majątku spółki jawnej, to nie można mówić o jej przekształceniu w inny podmiot prawa handlowego. W efekcie wspólnik nie będzie kontynuował amortyzacji środków trwałych (np. samochodu). Może go amortyzować od nowa, przy czym wartość początkowa będzie inna niż wartość początkowa przyjęta jako podstawa amortyzacji w spółce jawnej. Były wspólnik w swojej działalności jako wartość początkową przyjmie więc wartość rynkową środka trwałego.
Podstawa prawna
Art. 22g ust. 12 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).
Art. 551 par. 1 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1030).

Czy przekazanie majątku jest przychodem spółki

Spółka jawna zostanie zlikwidowana, a wspólnik otrzyma jej majątek. Czy takie przekazanie oznacza powstanie przychodu po stronie spółki?
Przekazanie majątku wspólnikowi nie spowoduje powstania przychodu po stronie likwidowanej spółki, co potwierdził w kilku wyrokach WSA w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 2078/12, III SA/Wa 2061/12, 2063/12 i 2077/12). Organy podatkowe twierdziły, że jest to sytuacja podobna do sprzedaży, więc podatek należy zapłacić. Sąd orzekł jednak, że spółka przekazując swój majątek w postępowaniu likwidacyjnym wspólnikowi o statusie osoby prawnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Identycznie wygląda sytuacja w przypadku gdy majątek otrzymuje osoba fizyczna. Po stronie spółki również w tym przypadku nie powstanie przychód do opodatkowania. W obu przypadkach nie można bowiem mówić o przysporzeniu po stronie likwidowanej spółki.
Podstawa prawna
Art. 12 ust. 1, art. 14 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).

Czy przekazanie znaku jest przychodem

Spółka z o.o. ma zostać zlikwidowana, a jej wspólnikowi zostanie wypłacona dywidenda rzeczowa w postaci prawa własności do znaku towarowego. Czy dla wspólnika będzie to przychód?
Dla wspólnika dywidenda rzeczowa będzie przychodem do opodatkowania. Ale wyłącznie dla niego (nie dla spółki). Jak bowiem wskazał NSA (w wyroku o sygn. akt II FSK 1673/10), przekazanie przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością dywidendy w formie prawa własności do znaku towarowego rodzi obowiązek opłacenia podatku wyłącznie u wspólnika. Gdyby dotyczył również spółki, doszłoby do podwójnego opodatkowania (u wspólnika i w spółce), co byłoby niezgodne z konstytucją. W kolejnym wyroku (II FSK 1384/10) NSA dodał, że wykładnia art. 12 ust. 1–3 oraz art. 14 ust. 1 ustawy o CIT nie daje podstaw do przyjęcia tezy, że wypłata dywidendy rzeczowej spowoduje powstanie przychodu po stronie spółki z o.o.
Podstawa prawna
Art. 12 ust. 1-3 oraz art. 14 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 z późn. zm.).

Czy otrzymany majątek jest opodatkowany VAT

Majątek likwidowanej spółki z o.o. zostanie przekazany wspólnikom. Czy będą musieli opodatkować VAT otrzymane w ten sposób środki?
Wspólnik nie będzie musiał odprowadzić VAT od otrzymanych środków trwałych likwidowanej spółki. Istnieje natomiast spór dotyczący VAT, który miałaby odprowadzić spółka od składników majątku przekazanych wspólnikom prowadzącym działalność gospodarczą. Zdaniem ekspertów podatkowych w takiej sytuacji nie można mówić o nieodpłatnym przekazaniu towarów, więc nie powstanie obowiązek odprowadzenia VAT. Stanowisko takie potwierdziły sądy administracyjne (np. NSA w wyroku o sygn. akt I FSK 300/11). Orzekły, że w opisanej sytuacji nie ma mowy o VAT, ponieważ nie dochodzi do konsumpcji, a ponadto podatek od towarów i usług nie może co do zasady obciążać osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Odmiennego zdania jest jednak minister finansów. Dlatego podatnicy, którzy znajdą się w takiej sytuacji, powinni wystąpić o wydanie interpretacji indywidualnej i w razie niekorzystnego rozstrzygnięcia powalczyć w sądzie.
Podstawa prawna
Art. 7 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).