Rzecznik praw obywatelskich zwrócił uwagę na problem podwójnego opodatkowania odziedziczonych lub otrzymanych w darowiźnie papierów wartościowych czy udziałów w spółkach kapitałowych: w niektórych przypadkach nie korzystają one ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, a dodatkowo należy zapłacić podatek dochodowy przy ich sprzedaży.
RPO prosi ministra finansów o inicjatywę i zmianę takiego stanu rzeczy. Problem zachodzi w przypadku umorzenia jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych oraz odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych lub udziałów w spółkach mających osobowość prawną – nabytych wcześniej w drodze dziedziczenia lub darowizny.
Wątpliwości rzecznika budzi niemożność zastosowania w takim przypadku art. 22 ust. 1d ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.). Pozwala on uznać za koszt uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia kwot, które stanowiły przychód do opodatkowania PIT z tytułu nieodpłatnie nabytych świadczeń (praw). Przepis ten pozwala na uniknięcia podwójnego opodatkowania tej samej podstawy: po raz pierwszy w momencie nieodpłatnego nabycia rzeczy (praw), a po raz drugi w momencie ich zbycia. Według RPO to, że nabycie jednostek uczestnictwa, udziałów itd. w drodze dziedziczenia i darowizny podlega podatkowi od spadków i darowizn, nie uzasadnia odmiennego traktowania na gruncie ustawy o PIT przychodu z ich odpłatnego zbycia (jeśli chodzi o sposób naliczania kosztów uzyskania tego przychodu).