1 stycznia 2013 roku weszła w życie Ustawa o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce. Zmianie uległy m.in. przepisy dotyczące tzw. ulgi na złe długi.

Zatory płatnicze stanowią bez wątpienia poważny problem w prowadzeniu działalności gospodarczej. Szczególnie w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw mogą prowadzić nawet do upadku firmy.

Nieuregulowane płatności i związane z nimi zatory płatnicze stanowią coraz poważniejszy problem.

W Grupie KRUK obserwujemy stały wzrost niespłacanego zadłużenia przedsiębiorstw. Wygląda na to, że w czwartym kwartale 2012 roku oraz w roku 2013 te negatywne zjawiska nasilają się – mówi Piotr Krupa, Prezes Zarządu KRUK S.A.

Odpowiedzią na problem zatorów płatniczych jest ulga na złe długi, pozwalająca podatnikowi skorygować należny podatek VAT, jeśli nie otrzymał zapłaty za dostarczony towar lub wykonaną usługę. Nowe przepisy wprowadzają zmiany w jej rozliczaniu.

Pozytywne zmiany dla wierzycieli

Jednym z warunków skorzystania z ulgi jest uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności. Zgodnie z nowymi przepisami nieściągalność staje się uprawdopodobniona, jeśli nie została uregulowana w ciągu 150 dni od terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze. Przed zmianami wierzyciel musiał czekać 30 dni dłużej.

Ważną zmianą i niewątpliwym ułatwieniem dla wierzycieli jest zniesienie obowiązku informowania dłużnika o zamiarze skorzystania z ulgi. Tym samym zniknął 14-dniowy okres oczekiwania na ewentualne uregulowanie należności po zawiadomieniu.

Z formalności pozostaje obowiązek powiadomienia organu podatkowego o dokonanej korekcie. Dokonuje się tego powiadomienia za pomocą nowego formularza VAT-ZD, który należy złożyć wraz z deklaracją podatkową, w której wierzyciel korzysta z ulgi. Nowym obowiązkiem jest podanie w formularzu VAT-ZD danych dłużnika.

Nowością o bardzo dużym znaczeniu jest jeden z nowych warunków uprawniających do skorzystania z ulgi. Zgodnie z nowymi zasadami w dniu poprzedzającym złożenie deklaracji podatkowej, w której dokonywana jest korekta, dłużnik nie może być w trakcie postepowania upadłościowego lub trakcie likwidacji.

To zmiana o potencjalnie bardzo poważnych konsekwencjach. Często dłużnikami, którzy nie są w stanie uregulować należności w ciągu 150 dni, są właśnie podmioty znajdujące się w trakcie postępowania upadłościowego. Ostatecznie zatem, obok skrócenia okresu oczekiwania na możliwość skorzystania z ulgi i uproszczenia niektórych formalności, ustawodawca wprowadził zapis, który może znacząco ograniczyć im prawo do korzystania z ulgi na złe długi – mówi Piotr Krupa.

Problemy dla dłużników

Zmiany dotkną także samych dłużników. Od nowego roku dłużnik musi sam kontrolować faktyczną zapłatę za dane towary i usługi, a w przypadku jej braku skorygować odliczony VAT. Będzie dotyczyć to każdej faktury, która nie została uregulowana w ciągu 150 dni licząc od terminu jej płatności, a z której podatek został wcześniej odliczony. To znacząca zmiana. Zgodnie z obowiązującymi dotychczas przepisami dłużnik był zobowiązany do dokonania takiej korekty dopiero po otrzymaniu od wierzyciela zawiadomienia o zamiarze skorzystania z ulgi, do tego wyłącznie w stosunku do wierzytelności, do której ulga miała być zastosowana.

Niedopełnienie obowiązku dokonania korekty wiąże się z możliwymi sankcjami, czyli dodatkowym zobowiązaniem podatkowym w wysokości 30% kwoty podatku wynikającego z nieuregulowanych faktur, który nie został skorygowany. Dodatkowe zobowiązanie nie dotyczy osób fizycznych.

Warto tutaj przypomnieć o nałożonym na wierzyciela korzystającego z ulgi obowiązku podania w formularzu VAT-ZD danych dłużnika. Z pewnością ułatwi to organom podatkowym kontrolę dłużników i weryfikację tego, czy obowiązkowa korekta została faktycznie dokonana – przypomina Piotr Krupa.

Nowe przepisy stosuje się nie tylko do wierzytelności powstałych po ich wejściu w życie, ale także do wierzytelności z 2012 roku, których nieściągalność została uprawdopodobniona już w nowym roku.