Jeśli zakładana roczna sprzedaż firmy nie przekracza określonej w ustawie kwoty (w tym roku 150 tys. zł), przedsiębiorca może zdecydować, czy chce być vatowcem
Aby podjąć najkorzystniejszą dla siebie decyzję, każdy planujący założenie działalności powinien rozważyć wady i zalety, jakie wynikają z dołączenia do płatników VAT. – Są rodzaje działalności gospodarczej, które nakładają na przedsiębiorcę obowiązek zgłoszenia do VAT, nie dając możliwości wyboru. Są to: usługi prawnicze, doradztwo oraz usługi jubilerskie. Pozostali przedsiębiorcy mogą zdecydować sami – mówi Anita Gołębiewska z firmy SuperKsięgowa SA.
Vatowcem powinno być każde przedsiębiorstwo, którego klientami są w większości płatnicy VAT. Dzięki temu kontrahenci mogą odliczać VAT. Istotne jest także to, jakimi stawkami opodatkowana jest sprzedaż, zakupy oraz udział wartości dokonywanych zakupów w sprzedawanym produkcie lub usłudze. Generalnie im niższe stawki podatku dotyczą sprzedaży (0, 5, 8 proc.), a wyższe zakupów, tym przynależność do grupy vatowców jest bardziej opłacalna. Podatnikiem VAT warto także zostać, w sytuacji kiedy przedsiębiorca planuje inwestycje. Kontrahenci sprzedający towary czy usługi związane z tymi inwestycjami będą zapewne podatnikami VAT. Nabywca tych towarów czy usług, który jest vatowcem, będzie mógł odliczyć zapłacony podatek.
Podatnicy zwolnieni z VAT, mają mniej obowiązków. Mogą prowadzić jedynie ewidencję sprzedaży. Dla vatowców sprawa jest bardziej skomplikowana zarówno pod względem obowiązków ewidencyjnych, jak i konieczności dobrej znajomości przepisów o podatku od towarów i usług. Nie chodzi tylko o wystawianie faktur na sprzedawane towary i usługi. Bardzo ważną rolę odgrywają przepisy, które regulują kwestie zawartości dokumentu oraz terminów ich wystawiania. – Za ich nieprzestrzeganie przewidziano kary. Kara grozi nawet za wystawienie faktury dwa tygodnie po terminie wykonania usługi. Dodatkowo stawki podatku VAT dla poszczególnych czynności są określone nie tylko w ustawie, przepisy regulujące stosowanie obniżonych stawek podatkowych w znacznym stopniu opierają się na klasyfikacjach statystycznych – wyjaśnia Anita Gołębiewska.
Płatnicy VAT muszą prowadzić dokładną ewidencję sprzedaży i zakupów, co pozwoli im bezbłędnie określić wartość zobowiązania podatkowego, a na podstawie przygotowanych zestawień przekazać do urzędu skarbowego deklarację podatkową i oczywiście uregulować należny podatek.
Także przedsiębiorcy, którzy zakładają biznes skierowany raczej do osób fizycznych, powinni zdecydować się na skorzystanie ze zwolnienia. Dzięki temu będą bardziej konkurencyjni. Wykazany na fakturze sprzedaży podatek VAT skutkowałby wyższą ceną danego towaru czy usługi dla odbiorcy.
Kiedy firma niebędąca płatnikiem podatku VAT przekroczy ustawowo ustanowiony limit obrotów, traci prawo do zwolnienia i jest zobowiązana do rejestracji lub aktualizacji zgłoszenia VAT przed dniem, w którym limit został przekroczony. Musi wystawiać faktury oraz składać deklaracje VAT.
Trzeba jednak zauważyć, że wraz z dołączeniem do grona vatowców przedsiębiorca może pomniejszyć kwoty podatku należnego o wartość podatku naliczonego wynikającego z transakcji dokonanych przed utratą zwolnienia. Do skorzystania z tej możliwości konieczne jest jednak uzyskanie zgody naczelnika urzędu skarbowego. Warunkiem jest sporządzenie spisu z natury zapasów towarów posiadanych w dniu przekroczenia limitu oraz przedłożenia tej listy w ciągu 14 dni w urzędzie skarbowym.
Utrata prawa do zwolnienia od podatku lub rezygnacja z niego nie oznacza też iż jest to zmiana na zawsze. Najwcześniej po upływie roku przedsiębiorca może powrócić do stosowanego wcześniej rozwiązania, czyli zwolnienia od podatku. Oczywiście jeśli kwota sprzedaży nie przekroczy wyznaczonego na dany rok limitu.
Partner opracowania