Ministerstwo Finansów zamierza ujednolicić wykonywanie przez urzędy skarbowe zajęć nadpłat lub zwrotu podatku, dokonanych przez komorników sądowych.

Resort poinformował o tym w odpowiedzi na interpelację poselską (nr 2568/12). W ramach egzekwowania należności pieniężnych, np. mandatów można stosować m.in. egzekucję z innych wierzytelności pieniężnych, w tym nadpłaty PIT z zeznania rocznego. Kancelarie komornicze skarżą się, że tylko niektóre urzędy w sytuacji, gdy na dzień wpływu zajęcia nie posiadają jeszcze zeznania podatkowego dłużnika, dokonują weryfikacji istnienia nadpłaty. Natomiast część urzędów skarbowych informuje, że zeznanie jeszcze nie wpłynęło, i na tym kończy postępowanie. Powoduje to konieczność ponownego występowania z wnioskiem. W tym czasie organ podatkowy może wypłacić nadpłatę, co skutkuje bezskutecznością egzekucji.

MF wyjaśniło, że nadpłata powstaje z dniem zapłaty podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej. Odrębnie został określony moment powstania nadpłaty w podatkach dochodowych i akcyzowym oraz VAT, jeżeli rozliczany jest w deklaracjach kwartalnych. W tych przypadkach momentem powstania nadpłaty jest odpowiednio dzień złożenia zeznania lub deklaracji. Egzekucji podlega więc wyłącznie wierzytelność będąca nadpłatą, która powstała zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej, przed dokonaniem zajęcia lub w chwili zajęcia przez komornika sądowego.

Ordynacja podatkowa nie przewiduje ekspektatywy wierzytelności z tytułu nadpłaty podatku. Również przepisy kodeksu postępowania cywilnego regulujące egzekucję z innych wierzytelności pieniężnych nie zezwalają na dokonanie zajęcia wierzytelności, które powstaną po tym zajęciu.