Wywóz towarów z UE do kraju pozawspólnotowego wiąże się z koniecznością załatwienia wielu procedur celnych. Żeby ograniczyć zbędne formalności, coraz więcej osób korzysta z karnetów ATA.
Karnety ATA eliminują zawiłą procedurę celną związaną z odprawą czasową i uprawniają do przewożenia towarów przez granice państw zrzeszonych w łańcuchu gwarancyjnym ATA.
– Karnet ATA można nazwać paszportem dla towarów, ponieważ jest obecnie najważniejszym międzynarodowym dokumentem celnym bezcłowej odprawy czasowej towarów – tłumaczy Aleksandra Łowicz z Krajowej Izby Gospodarczej.
Karnet może być stosowany w trzech przypadkach. Po pierwsze, gdy towary przeznaczone są do prezentacji lub użycia na wystawach, targach, pokazach, kongresach lub podobnych imprezach. Po drugie, kiedy dana osoba chce wywieźć w celach akwizycji, rozpoznania rynku wzory handlowe. Po trzecie, karnet można uzyskać w razie wywozu wyposażenia zawodowego: sprzętu filmowego i telewizyjnego, rekwizytów teatralnych, instrumentów muzycznych, aparatury badawczej czy narzędzi.
– Na karnetach ATA mogą być odprawiane prawie wszystkie rodzaje towarów z wyjątkiem artykułów spożywczych, łatwo psujących się, towarów przeznaczonych do modernizacji, uszlachetniania i naprawy – dodaje Aleksandra Łowicz.
Wyłączenie dotyczy też niektórych kategorii sprzętu technicznego, tj. ciężkiego sprzętu do prac budowlanych, ziemnych i wydobywania bogactw naturalnych. Sama procedura uzyskiwana karnetu nie jest zbyt trudna. Prawo do nabywania karnetów przysługuje zarówno osobom prawnym, jak i fizycznym, po złożeniu wniosku w Krajowej Izbie Gospodarczej. Do wniosku należy dołączyć kopię odpowiednich dokumentów poświadczonych notarialnie za zgodność z oryginałem (REGON, wpis do rejestru o działalności gospodarczej, NIP) oraz ewentualnie dodatkowego zabezpieczenia gotówkowego.

Karnety ATA funkcjonują tylko w niektórych krajach świata. W Europie stosują je: Białoruś, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Chorwacja, Macedonia, Mołdawia, Norwegia, Rosja, Serbia, Szwajcaria, Ukraina

Nasza rozmówczyni dodaje, że karnet ATA jest ważny przez 12 miesięcy od daty wydania i ten termin nie może być przedłużany. W tym okresie może być wielokrotnie wykorzystywany, o ile lista wywożonych towarów nie ulega zmianie.
Posiadacz karnetu jest zobowiązany do powrotnego przywozu towaru w wyznaczonym terminie lub pokrycia wszelkich należności celnych wynikających z przekroczenia tego terminu lub pozostawienia towaru w kraju czasowego przywozu.