Typowe dwustronne umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania dochodu, względnie dochodu i majątku, oparte na modelowej konwencji OECD nie są zawierane z terytoriami zależnymi. Niekiedy z takimi terytoriami zawierane są umowy o przedmiotowo ograniczonym zakresie, dotyczące wybranych obszarów działalności gospodarczej. W przeszłości umowy tego typu, obejmujące dochody z transportu, były podpisywane przez Polskę. Czy teraz też są zawierane?
Najnowszymi przykładami takich szczególnych porozumień są dwie umowy podatkowe zawarte 7 marca 2011 r. pomiędzy Polską a wyspą Man – terytorium zależnym Korony Brytyjskiej.
Pierwsza umowa dotyczy unikania podwójnego opodatkowania w odniesieniu do przedsiębiorstw eksploatujących statki morskie lub statki powietrzne w transporcie międzynarodowym. Umowa ma wąski zakres podmiotowy i obejmuje jedynie 7 artykułów. Podstawową zasadą odnoszącą się do opodatkowania przedsiębiorstw eksploatujących statki morskie lub statki powietrzne w transporcie międzynarodowym jest to, że zyski osiągane przez takie przedsiębiorstwa będą podlegały opodatkowaniu tylko w państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu. Zasada ta dotyczy także zysków osiągniętych z przeniesienia własności (zbycia) statków morskich lub powietrznych, jak również majątku ruchomego, związanego z ich eksploatacją.
Druga umowa dotyczy unikania podwójnego opodatkowania niektórych kategorii dochodów osób fizycznych i w znacznym stopniu opiera się na konstrukcji modelowej konwencji OECD, z tym że liczy jedynie 16 artykułów – odnosi się tylko do dochodów osób fizycznych i nie zawiera zasadniczo postanowienia dotyczącego dochodów o charakterze osobistym, tj. dochodów z pracy, dochodów członków zarządów i rad nadzorczych, artystów i sportowców, emerytur i rent, dochodów z funkcji publicznych oraz dochodów studentów. Umowa nie reguluje kwestii zakładu, dochodów z nieruchomości, zysków przedsiębiorstw, dywidend, odsetek, należności licencyjnych ani zysków kapitałowych. Jako metodę unikania podwójnego opodatkowania umowa ta przyjmuje odliczenie proporcjonalne.