Przepisy, które będą obowiązywać od 1 stycznia 2010 r., spowodują zmianę lub nałożenie nowych obowiązków na podatników podatku od towarów i usług w zakresie raportowania oraz ewidencji VAT.
W szczególności nowe przepisy przewidują:
● wprowadzenie obowiązku raportowania w Informacji Podsumowującej świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT poza krajem na rzecz podatników VAT z innych państw członkowskich;
● zmianę w zakresie terminów składania Informacji Podsumowującej;
● nowe informacje, które należy uwzględnić w ewidencji VAT w przypadku świadczenia usług niepodlegających opodatkowaniu VAT w Polsce.
Informacja Podsumowująca
Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, Informacje Podsumowujące dokumentujące wewnątrzwspólnotowe dostawy i nabycia towarów składane są za okresy kwartalne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po danym kwartale.
Od 1 stycznia 2010 r. podatnicy będą również zobowiązani uwzględniać w Informacji Podsumowującej informacje o wykonanych usługach na rzecz podatników z innego państwa członkowskiego, świadczonych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, dla których zobowiązanym do zapłaty VAT jest usługobiorca. Raportowanie nie będzie dotyczyło usług, które co do zasady opodatkowane są 0-proc. stawką VAT lub są zwolnione od VAT.
Kolejną istotną zmianą jest skrócenie terminu składania Informacji Podsumowującej, i to w dwóch wymiarach.
Po pierwsze, co do zasady, Informacje te będą składane za okresy miesięczne, zamiast jak do tej pory za okresy kwartalne.
Po drugie, podatnicy składający Informację Podsumowującą w formie tradycyjnej (tj. papierowej) będą zobowiązani dokonać tego w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonania transakcji. Oznacza to, że podatnicy składający Informację Podsumowującą w formie tradycyjnej będą mieli jeszcze mniej czasu na jej przygotowanie.
Ewidencja VAT
Podatnicy świadczący usługi, których miejscem świadczenia nie jest terytorium Polski, są obowiązani w prowadzonej ewidencji podać nazwę usługi, wartość usługi bez podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze, uwzględniając moment powstania obowiązku podatkowego określany dla tego rodzaju usług świadczonych na terytorium kraju.
W konsekwencji nowe przepisy wprowadzają szczegółowe informacje, jakie należy podać w ewidencji VAT (rejestrze sprzedaży) w przypadku świadczenia usług niepodlegających opodatkowaniu VAT w Polsce ze względu na miejsce świadczenia poza krajem.
Dodatkowo uregulowana zostanie kwestia momentu ujęcia transakcji niepodlegających opodatkowaniu VAT w Polsce w ewidencji VAT, tj. takie transakcje będzie należało ewidencjonować w momencie powstania obowiązku podatkowego, który miałby zastosowanie, gdyby takie usługi były opodatkowane VAT w kraju.
Skutki dla podatnika
Nowe wymogi w zakresie raportowania i sprawozdawczości wymagają z całą pewnością weryfikacji i odpowiedniej aktualizacji systemów finansowo-księgowych.
Ponadto warto wskazać, że dla podmiotów, które korzystają obecnie z możliwości składania deklaracji VAT-7 na bazie kwartalnej, nowe przepisy w zakresie zmiany okresu, za jaki składane są Informacje Podsumowujące (z kwartału na miesiąc), będą oznaczały, że i tak część informacji będzie musiała być raportowana na bazie miesięcznej.
Poza tym rozwiązania przewidziane w ustawie zmieniającej ustawę o VAT już teraz budzą wątpliwości w zakresie praktycznego ich zastosowania. Powyższe dotyczy w szczególności rozbieżności w terminie składania miesięcznej (kwartalnej) Informacji Podsumowującej w formie tradycyjnej (do 15 dnia następnego miesiąca) w stosunku do terminu składania miesięcznej (kwartalnej) deklaracji VAT-7 (do 25 dnia następnego miesiąca). Przykładowo, dotyczy to dostaw wewnątrzwspólnotowych, gdy dokumenty potwierdzające wywóz zostaną otrzymane między 15 a 25 dniem miesiąca po powstaniu obowiązku podatkowego. W takiej sytuacji podatnik będzie zobowiązany do złożenia korekty Informacji Podsumowującej (pierwotnie bowiem transakcja zostanie zaklasyfikowana jako dostawa krajowa). Biorąc pod uwagę obieg dokumentów, takie sytuacje mogą w praktyce występować dość często. Zatem należy stwierdzić, iż warunek złożenia Informacji Podsumowującej do 15 dnia miesiąca spowoduje, że podatnicy oprócz pracy związanej z nowymi obowiązkami sprawozdawczymi będą mieli dodatkowe obciążenie administracyjne związane z ciągłym korygowaniem Informacji Podsumowujących.
Odpowiednio pracy przybędzie też urzędnikom. Zmiana ta jest tym bardziej zaskakująca, zważywszy że kwestia ustalenia terminu składnia Informacji Podsumowującej leży wyłącznie w gestii każdego państwa członkowskiego.
Informacja Podsumowująca
Informacje Podsumowujące mogą być składane za okresy kwartalne w terminie do 15. dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonania transakcji podlegających raportowaniu, w przypadku gdy dotyczą one:
● wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów oraz dostawy towarów w ramach transakcji trójstronnej (gdy podatnik jest podmiotem drugim w łańcuchu dostaw) – jeżeli całkowita wartość netto tych transakcji nie przekracza w danym kwartale i w żadnym z czterech poprzednich kwartałów kwoty 250.000 zł,
● wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów – jeżeli całkowita wartość netto tych transakcji, nie przekracza w danym kwartale 50.000 zł,
● usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług poza krajem, świadczonych na rzecz podatników VAT z innych państw członkowskich.
Przy czym składający Informacje Podsumowujące za okresy kwartalne, u których:
całkowita wartość dostaw (o których mowa w pkt 1 powyżej) przekroczyła w danym kwartale kwotę 250.000 zł lub całkowita wartość nabyć (o których mowa w pkt 2 powyżej) przekroczyła w danym kwartale kwotę 50.000 zł – są obowiązani do składania Informacji Podsumowujących za okresy miesięczne.
Informacje Podsumowujące przesyłane za pomocą środków komunikacji elektronicznej składa się do 25. dnia miesiąca następującego po okresie sprawozdawczym (miesiącu lub kwartale).