Od czasu nowelizacji obu ustaw o podatkach dochodowych, w przypadku wielu płatności transgranicznych, w tym - odsetek, dywidend i należności licencyjnych, względnie płatności z tytułu transgranicznych usług niematerialnych - warunkiem nieopodatkowania dochodu z tytułu tych płatności, lub zastosowania przez krajowego płatnika w tzw. państwie źródła obniżonej stawki podatkowej, jest przedstawienie przez uprawniony podmiot zagraniczny certyfikatu rezydencji podatkowej. Czym jest certyfikat rezydencji?

Certyfikat rezydencji potwierdza prawo danego podmiotu, jako posiadającego siedzibę w jednym z państw - stron umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania do korzystania ze szczególnych regulacji podatkowych, w tym ulg i zwolnień, wynikających z tej umowy.
O ile sytuacja jest jednoznaczna w przypadku podmiotów prywatno-prawnych, m.in. zagranicznych spółek, fundacji i innych podmiotów, będących osobami prawnymi, o tyle komplikacje występują w przypadku spółek osobowych oraz w odniesieniu do międzynarodowych instytucji finansowych.
Warto w tym miejscu więcej uwagi poświęcić międzynarodowym instytucjom finansowym. Są to podmioty publicznoprawne o międzynarodowym charakterze, posiadające immunitet podatkowy. Tym samym, podmioty te - w sensie rezydencji podatkowej - nie podlegają administracji podatkowej państw, w których mają oficjalne siedziby, ani też nie podlegają opodatkowaniu dochodu w państwach członkowskich takich instytucji. Z samej natury tych podmiotów, ich siedzibę określają umowy międzynarodowe, na podstawie których takie organizacje zostały powołane do życia i prowadzą swą działalność. Nie ma więc konieczności uzyskiwania przez te instytucje formalnych certyfikatów rezydencji podatkowej, ani przedstawiania ich polskim płatnikom, gdyż podmioty te są zwolnione od opodatkowania z mocy samej umowy. Innymi słowy, są one traktowane w szczególny sposób, odmienny od traktowania pozostałych podmiotów, działających na podstawie odpowiednich regulacji prawa wewnętrznego danego państwa i tam opodatkowanych.
Do grupy międzynarodowych instytucji finansowych zalicza się m.in. Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju (Bank Światowy) z siedzibą w Waszyngtonie, Międzynarodową Korporację Finansową (IFC) z siedzibą w Waszyngtonie, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR) z siedzibą w Londynie, Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) z siedzibą w Luksemburgu, Bank Rozwoju Rady Europy z siedzibą w Paryżu i Nordycki Bank Inwestycyjny (NBI) z siedzibą w Helsinkach.
dr Janusz Fiszer
partner White & Case, docent UW
Not. EM
dr Janusz Fiszer, partner White & Case, docent UW / DGP