Od początku 2009 roku zaczną obowiązywać dwie stawki podatku dochodowego od osób fizycznych - 18 i 32 proc. Zmianie nie ulegnie natomiast stawka liniowego PIT, która pozostanie na obecnym poziomie 19 proc. Korzystniejszy dla przedsiębiorców, zwłaszcza małych, może być wybór rozliczeń na zasadach ogólnych niż liniowym PIT.
ANALIZA
Od początku przyszłego roku zaczną obowiązywać dwie stawki PIT - 18 i 32 proc. Ta rewolucja - jak ją określa Ministerstwo Finansów - to konsekwencja zmian w skali podatkowej na 2009 rok. Niestety, o żadnej rewolucji resort finansów nie pomyślał dla przedsiębiorców. Stawka liniowa PIT nadal pozostanie na poziomie 19 proc. W konsekwencji może się okazać, że rozliczenia na zasadach ogólnych będą dla podatników prowadzących działalność gospodarczą korzystniejsze. Dotyczyć to będzie zwłaszcza tych drobnych przedsiębiorców, których dochody nie będą przekraczać 80 tys. zł. Dlaczego? 18-proc. stawka PIT płacona według skali podatkowej będzie obowiązywać do wysokości obrotów 85 528 zł. Dochody ponad tę kwotę będą już objęte stawką 32 proc.
Decyzja indywidualna...
Kwestię opłacalności wyboru opodatkowania dochodu z działalności gospodarczej według stawki liniowej PIT należy rozpatrywać indywidualnie w kontekście każdego podatnika. Na ten aspekt zwraca uwagę Maciej Grela, prawnik w Kancelarii Prawnej GLN, który podkreśla, że w pewnych przypadkach znacznie korzystniejsze może okazać się rozliczanie podatku według progresywnej skali podatkowej. Sytuacja taka dotyczy przede wszystkim drobnych przedsiębiorców.
- Od 2009 roku do 18 proc. obniżona zostanie najniższa stawka podatkowa (przy 19 proc. w przypadku stawki liniowej) oraz niemal dwukrotnie zwiększy się kwota pierwszego progu podatkowego (do 85 528 zł). Oznacza to, że sporej grupie przedsiębiorców, której roczny dochód nie przekracza takiego pułapu, wybór metody liniowej nie będzie się opłacać - uważa Maciej Grela.
Dodaje, że stosowanie podatku liniowego wyłącza możliwość wspólnego rozliczenia małżeńskiego oraz korzystania z większości ulg podatkowych (np. prorodzinnej), co dodatkowo wymiernie wpływa na efektywny poziom opodatkowania.
- Krąg przedsiębiorców zainteresowanych rozliczeniem według skali (także tych stosujących obecnie metodę liniową) może ulec od 2009 roku znacznemu zwiększeniu - argumentuje Maciej Grela.
...poprzedzona kalkulacją...
Przed decyzją o powrocie do rozliczania dochodów z działalności gospodarczej na zasadach ogólnych konieczne jest dokonanie kalkulacji opłacalności takiego kroku. Według Adama Mariuka, doradcy podatkowego, starszego menedżera w Deloitte, rozliczanie na zasadach ogólnych będzie opłacalne dla osób, które uzyskują niewielkie dochody z działalności gospodarczej i jeszcze dodatkowo mogą rozliczać się z małżonkiem.
- W takiej sytuacji rzeczywista stawka podatku może być dużo niższa niż 19 proc., a zatem opłacalny będzie powrót do rozliczania się na zasadach ogólnych. Pewne znaczenie może również mieć ulga na dziecko - w brzmieniu przepisów ustawy o PIT obowiązującym dziś ulga ta przysługuje tylko podatnikom rozliczającym się według stawek progresywnych - wskazuje Adam Mariuk.
Podkreśla także, że kwestia ta na pewno będzie wymagała uwagi podatników oraz podjęcia decyzji już na początku 2009 roku.
- Zgłoszenie o rezygnacji z podatku liniowego trzeba złożyć do 20 stycznia 2009 r. - przypomina nasz rozmówca z Deloitte.
...może być opłacalna
Opłacalności ewentualnej rezygnacji przez małych przedsiębiorców z podatku liniowego na rzecz podatku płaconego według nowej skali 18 i 32 proc. będzie zależała zarówno od poziomu dochodów danego podatnika, jak i od możliwości skorzystania przez niego z ulg, które niedostępne są dla podatników rozliczających się według podatku liniowego. Zdaniem Andrzeja Pośniaka, doradcy podatkowego w Kancelarii CMS Cameron McKenna, przejście na podatek według skali będzie korzystne przede wszystkim dla podatników, których roczny dochód nie przekroczy (lub przekroczy nieznacznie) progu przewidzianego dla stawki 32 proc.
- Podatnicy ci będą nie tylko płacili podatek według stawki 18 proc., ale również będą mieli prawo do skorzystania z kwoty wolnej od podatku, ulgi na internet, ulgi na wychowywane dzieci czy, wreszcie, będą mogli rozliczać się razem ze współmałżonkami. Natomiast dla podatników osiągających bardzo wysokie dochody, opodatkowanie 19-proc. podatkiem liniowym, wciąż może być bardziej korzystne - podsumowuje Andrzej Pośniak.
7,5 mld zł* o tyle mniejsze będą wpływy budżetowe po wprowadzeniu dwóch stawek PIT
* według szacunków MF