Firma faktoringowa nie odpowie za VAT nierozliczony przez faktoranta, tylko jeżeli sama zapłaci mu według mechanizmu podzielonej płatności – stwierdził dyrektor KIS.
Pytanie zadała spółka kupująca wierzytelności od innych podmiotów (faktorantów). Po ich windykacji wypłaca część kwoty faktorantom, a resztę traktuje jako swoje wynagrodzenie. Działa w ten sposób niezależnie od tego, czy chodzi o faktoring z regresem, czy też bez (w tym drugim modelu spółka przejmowałaby ryzyko niewypłacalności dłużnika).
Od 1 lipca br. w życie weszły jednak w życie przepisy o split paymencie, czyli o mechanizmie podzielonej płatności (art. 108a ustawy o VAT). Pozwalają one nabywcom towarów lub usług podzielić spłatę zobowiązania na: kwotę netto na rachunek firmowy sprzedawcy oraz równowartość VAT na specjalny rachunek VAT.
Art. 108a ust. 5 ustawy o VAT mówi jednak, że jeśli podatnik zapłaci w split paymencie na rzecz „podatnika innego niż wskazany na fakturze”, to odpowiada solidarnie za podatek nierozliczony przez dostawcę towarów lub usługodawcę.
W wypadku faktoringu oznaczałoby to, że jeśli dłużnik zapłaciłby spółce (faktorowi) w modelu split payment, to odpowiadałaby ona solidarnie z faktoratem za ewentualnie nierozliczony przez niego podatek należny.
Spółka postanowiła więc zmienić regulamin swojego działania i od lipca br. sama korzystać z podzielonej płatności, płacąc na rzecz faktorantów. Uważała, że w ten sposób uniknie solidarnej odpowiedzialności, zgodnie z art. 108a ust. 6 ustawy o VAT. Przepis ten mówi o wyłączeniu solidarnej odpowiedzialności, gdy podatnik sam zapłaci z zastosowaniem split paymentu.
Spółka podkreśliła, że w ten sposób wychodzi naprzeciw głównemu celowi przepisów o podzielonej płatności – wyeliminuje ryzyko braku zapłaty należnego VAT przez faktoranta. Powołała się na pismo wiceministra finansów Paweł Gruza do Związku Banków Polskich z 27 kwietnia 2018 r. (nr PT8.812.12.2018). Wiceminister wyjaśnił, że firmy faktoringowe, które same skorzystają z podzielonej płatności, mogą w ten sposób uniknąć solidarnej odpowiedzialności za nierozliczony VAT.
Potwierdził to także dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Przyznał, że jeśli spółka (faktor) zapłaci faktorantowi w modelu podzielonej płatności, to jej solidarna odpowiedzialność za nierozliczony podatek należny wygaśnie, zgodnie z art. 108 ust. 6 ustawy o VAT.
Co z zapłatą przed 1 lipca 2018 r.
Interpretacja dyrektora KIS dotyczyła płatności dokonanych przez spółkę po 1 lipca br., ale już niedługo firmy faktoringowe będą mogły uniknąć solidarnej odpowiedzialności także przy wpłatach dokonanych wcześniej na rzecz faktorantów. Wtedy bowiem nie miały one jeszcze możliwości uwolnienia się od solidarnej odpowiedzialności przez zapłatę w mechanizmie podzielonej płatności (nie obowiązywały jeszcze przepisy o split paymencie). Ich solidarną odpowiedzialność w tym wypadku wykluczy art. 9 ustawy nowelizującej ordynację podatkową, nad którą prace zakończył właśnie Sejm (druk sejmowy nr 2626).
Interpretacja dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 czerwca 2018 r., nr 0114-KDIP1-1.4012.332.2018.1.KBR
