NSA. Fiskus może nałożyć sankcję w VAT już po kontroli

Jeżeli podatnik złoży korektę deklaracji, w której w całości uwzględni ustalenia kontroli, to urząd skarbowy nie wszczyna odrębnego postępowania podatkowego.Może bez tego wymierzyć dodatkowe zobowiązanie w VAT – orzekł NSA

Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z fiskusem i sądem I instancji, że w takiej sytuacji nie ma zastosowania art. 165b ordynacji podatkowej. To oznacza, że choć sankcja w VAT, czyli dodatkowe zobowiązanie, jest wymierzana decyzją, to nie jest to decyzja wymiarowa po przeprowadzonym postępowaniu podatkowym.

Jaka sankcja i za co

Przypomnijmy, że organy podatkowe mogą nałożyć dodatkowe zobowiązanie w VAT w wysokości:

• 15 proc., 20 proc. i 30 proc. należnej kwoty podatku w przypadku błędów, zgodnie z art. 112b ustawy o VAT, oraz
• 100 proc. w części dotyczącej podatku naliczonego w przypadku oszustw podatkowych, zgodnie z art. 112c tej ustawy.

W sprawie rozpatrzonej przez NSA organy podatkowe zastosowały wobec spółki:

• 100-proc. sankcję w VAT, bo stwierdziły, że ujęte przez spółkę faktury nie dokumentowały rzeczywistych transakcji (faktycznych zakupów) oraz
• 20-proc. sankcję w VAT w odniesieniu do pozostałych nieprawidłowości.

Najpierw urząd skarbowy przeprowadził kontrolę podatkową. Gdy się zakończyła, spółka złożyła korekty deklaracji VAT-7, uwzględniając w pełni wyniki tej kontroli. W związku z tym uważała, że została niesłusznie ukarana 100-proc. sankcją. Twierdziła, że po zakończonej kontroli urząd powinien był przeprowadzić postępowanie podatkowe (wymiarowe), w tym dokładne postępowanie dowodowe.

Fiskus był innego zdania i dlatego sprawa trafiła do sądu.

Zgodziła się z kontrolą

Spółka przegrała w obu instancjach. WSA w Warszawie (sygn. akt VIII SA/Wa 663/20) zwrócił uwagę na to, że spółka w pełni zgodziła się z wynikiem kontroli podatkowej, a to zamyka organom podatkowym drogę do dalszego procedowania.

Urząd skarbowy nie mógł wszcząć postępowania podatkowego w sprawie, która była przedmiotem kontroli podatkowej, bo zgodnie z art. 165b par. 1 ordynacji podatkowej jest to możliwe tylko wtedy, gdy podatnik nie złoży korekty deklaracji w całości uwzględniającej ujawnione nieprawidłowości.

Spółka natomiast taką korektę złożyła. W istocie zatem w pełni zgodziła się z wynikiem kontroli – stwierdził WSA.

Podkreślił, że spółka mogła kwestionować wynik kontroli przez złożenie zastrzeżeń czy wyjaśnień, o czym została poinformowana w pouczeniu zamieszczonym w pokontrolnym protokole (którego otrzymanie pokwitowała). Została w nim również poinformowana, że jeżeli w ciągu 14 dni nie złoży wyjaśnień lub zastrzeżeń, to przyjmuje się, że nie kwestionuje ustaleń kontroli.

Co prawda, składając korektę, spółka złożyła pismo („informację do protokołu”), w którym polemizowała z ustaleniami kontroli, ale w samych korektach w pełni uwzględniła ustalenia kontroli – zwrócił uwagę WSA.

Dowody były niezbite

Sąd wyjaśnił ponadto, że postępowanie dotyczące nałożenia dodatkowych zobowiązań w VAT (na podstawie art. 112b i art. 112c ustawy o VAT) nie jest postępowaniem podatkowym, bo nie zmierza do określenia zobowiązania podatkowego. Wystarczającym materiałem dowodowym w tym postępowaniu są zebrane już dokumenty, zwłaszcza gdy podatnik nie wykaże innych. W tej sprawie spółka innych dowodów nie wykazywała, nie reagowała na zawiadomienie o możliwości wypowiedzenia się.

Natomiast zebrany materiał dowodowy nie budził – zdaniem WSA – wątpliwości. Było jasne, że uwzględnione przez spółkę faktury zostały wystawione przez podmiot niebędący podatnikiem VAT i nierozliczający takiego podatku.

Spółka nie może się tu zasłaniać dobrą wiarą, bo wystarczyło sprawdzić, czy kontrahent jest zarejestrowanym podatnikiem VAT – wytknął sąd.

Wyrok ten utrzymał w mocy Naczelny Sąd Administracyjny. W uzasadnieniu sędzia Mariusz Golecki potwierdził, że w świetle art. 165b ordynacji podatkowej urząd skarbowy nie mógł wszcząć postępowania podatkowego, bo spółka złożyła korektę, w której w pełni uwzględniła wyniki kontroli. Tym samym przyznała się do zarzuconych jej przez organ nieprawidłowości polegających m.in. na odliczeniu VAT na podstawie faktur, które nie odzwierciedlały rzeczywistych transakcji.

– W takiej sytuacji organ prawidłowo zastosował wobec spółki sankcję w postaci dodatkowego 100-proc. zobowiązania podatkowego zgodnie z art. 112c ust. 1 ustawy o VAT – wyjaśnił sędzia Golecki.

Dodał, że nałożenie tej sankcji nie wymaga przeprowadzenia odrębnego postępowania podatkowego, bo de facto miałoby ono ten sam cel co zakończona już kontrola. ©℗

orzecznictwo