Slim VAT 3. Co powie fiskus, to zwiąże podatnika

Od 1 kwietnia 2023 r. wiążąca informacja stawkowa będzie definitywna nie tylko dla organu podatkowego, lecz także samego podatnika, który o nią wystąpił. Co więcej, reguła ta będzie obowiązywać już wstecz.

Tak zakłada projekt nowelizacji kilku ustaw, w tym o VAT, potocznie zwany SLIM VAT 3. Pisaliśmy już o nim w artykule „Znane są już szczegóły projektu SLIM VAT 3” (DGP nr 153/2022).

Zwróciliśmy wtedy uwagę, że zmiany mają dotyczyć m.in.wszystkich wiążących informacji: stawkowych (WIS), akcyzowych (WIA), taryfowych (WIT) i o pochodzeniu (WIP).

Przede wszystkim ma zostać ujednolicona procedura ich wydawania. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie będzie już wydawał tylko WIS, ale też wiążące informacje akcyzowe (dziś wydawane przez dyrektora Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu) oraz wiążące informacje taryfowe i wiążące informacje o pochodzeniu (dziś wydawane przez dyrektora IAS w Warszawie).

Zlikwidowana zostanie opłata za wniosek o wydanie WIS (40 zł), której nie pobiera się już dziś w przypadku pozostałych informacji.

Nowość czy doprecyzowanie

Ponadto z przepisów ma wprost wynikać, że WIS wiąże nie tylko organy podatkowe, lecz także adresata. Zarówno WIS, jak i decyzja w sprawie jej zmiany będą obowiązywały w odniesieniu do towarów dostarczonych (nabytych) oraz usług wykonanych „po dniu, w którym WIS albo decyzja o zmianie WIS została doręczona”.

Przepisy w tym zakresie wejdą w życie od 1 kwietnia 2023 r., ale według Ministerstwa Finansów to tylko zmiana doprecyzowująca.

W uzasadnieniu do projektu nowelizacji resort wskazuje, że podobna zmiana została wprowadzona już od 1 stycznia 2021 r. odnośnie do WIA. To sprawiło, że powstały wątpliwości, czy tak jest również w przypadku WIS.

MF twierdzi, że już dziś podatnik nie może zastosować innej stawki VAT niż wynikająca z otrzymanej WIS.

Zatem ani organ podatkowy, ani sam podatnik nie mogą stosować innej stawki niż wynikająca z WIS, jeżeli sprzedawany towar i wykonana usługa odpowiadały opisowi zawartemu w tej informacji.

Zmiana przepisów

Zdaniem ekspertów z obecnych przepisów o VAT wcale nie wynika, by podatnik był już dziś związany WIS.

- Czytając je literalnie, należy stwierdzić, że WIS wiąże jedynie organy podatkowe wobec podmiotów, dla których WIS została wydana - mówi Katarzyna Trzaska-Matusiak, doradca podatkowy, menedżer w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy.

Ekspertka wywodzi ten wniosek z art. 42c ust. 1 ustawy o VAT.

- Taka konstrukcja obecnego przepisu oznacza, że WIS nie jest dziś wiążąca dla podmiotu, na wniosek którego została wydana - stwierdza ekspertka.

Tego samego zdania jest Maciej Hadas, doradca podatkowy, partner w Grant Thornton. W jego przekonaniu doprecyzowanie będzie polegać na wprowadzeniu zasady, że organ i podatnik są związani WIS na równych prawach.

Ulga na złe długi: Nie wszystko stracone, gdy ktoś nie zdążył z niej skorzystać

Przepis przejściowy

Potencjalny spór o to ma z góry rozstrzygać przepis przejściowy. W projektowanym art. 9 ust. 5 nowelizacji napisano, że do WIS i decyzji o zmianie WIS wydanych przed 1 kwietnia 2023 r. stosuje się przepisy ustawy o VAT (art. 42c, art. 42h i art. 42i) w nowym brzmieniu.

Z przepisu przejściowego ma zatem wprost wynikać, że w odniesieniu do WIS i decyzji o zmianie WIS wydanych przed dniem wejścia w życie nowelizacji również znajdą zastosowanie regulacje o wiążącej mocy WIS dla podatników.

Czy to oznacza, że prawo zadziała wstecz?

- Tak, jeżeli podatnik przed 1 kwietnia 2023 r. otrzyma WIS, to po wejściu w życie nowelizacji taką „starą” WIS obejmie art. 42c ust. 1 w nowym brzmieniu. To oznaczałoby, że podatnik też będzie nią związany - mówi Maciej Hadas.

Uważa natomiast, że wprowadzenie zasady związania WIS podatnika i organu jest słuszne. - Jeżeli podatnik nie jest zadowolony z wydanej decyzji, zawsze przysługuje mu droga odwoławcza - zwraca uwagę doradca podatkowy.©℗