Podatnik dokonuje w Niemczech zakupów stanowiących dla niego wewnątrz wspólnotowe nabycia towarów. Zdarza się, że faktury za nabywane towary docierają do niego po pięciu, a nawet sześciu miesiącach od dokonania zakupu. Podatnik uzyskał w urzędzie skarbowym informację, że w takich przypadkach podatek należny powinien rozliczać wstecznie, zaś podatek naliczony na bieżąco. Czy faktycznie tak jest?

Jedną z czynności podlegających opodatkowaniu VAT jest wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (dalej: WNT) za wynagrodzeniem na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT). Z kolei z art. 20 ust. 5 ustawy o VAT wynika, że w WNT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem WNT. Powoduje to, że w zakresie podatku należnego oraz informacji podsumowujących WNT podatnik powinien dokonywać korekt wstecznie, tj. w drodze korekty okresów rozliczeniowych, w których upływał 15. dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem WNT (chyba że wcześniej została wystawiona faktura, którą podatnik otrzymał z opóźnieniem).
Jednocześnie z art. 86 ust. 10i ustawy o VAT wynika, że prawo do odliczania – jako kwot podatku naliczonego – kwot podatku należnego nieuwzględnionych we właściwej deklaracji VAT powstaje wstecznie tylko wówczas, gdy kwota podatku należnego zostanie uwzględniona we właściwej deklaracji VAT w ciągu trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów lub usług powstał obowiązek podatkowy. W przypadku późniejszego uwzględnienia kwot podatku należnego we właściwej deklaracji VAT prawo do odliczania podatku naliczonego w stosunku do tych kwot powstaje na bieżąco, tj. w rozliczeniu za okres, w odniesieniu do którego nie upłynął jeszcze termin do złożenia deklaracji podatkowej.
Jednak Trybunał Sprawiedliwości UE wyrokiem z 18 marca 2021 r., sygn. C-895/19 orzekł, że przepisy unijne „należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie stosowaniu przepisów krajowych, zgodnie z którymi wykonanie prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej (VAT) związanego z nabyciem wewnątrzwspólnotowym w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym VAT jest należny, jest uzależnione od wykazania należnego VAT w deklaracji podatkowej, złożonej w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy”. Oznacza to, że art. 86 ust. 10i ustawy o VAT jest niezgodny z przepisami unijnymi, a w konsekwencji w istocie nie obowiązuje.
Informacja uzyskana przez podatnika w urzędzie skarbowym jest więc nieprawidłowa. W świetle wskazanego wyroku TSUE korekty związane z rozpoznawaniem WNT podatnik może bowiem w całości (a więc zarówno w zakresie podatku należnego, jak i naliczonego) rozpoznawać wstecznie, tj. za miesiące, w których upływał 15. dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem WNT (chyba że wcześniej została wystawiona faktura, którą podatnik otrzymał z opóźnieniem).
Podstawa prawna
art. 5 ust. 1 pkt 4, art. 20 ust. 5 oraz art. 86 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 802)