Gmina sprzedaje za gotówkę bilety wstępu na basen. Przed centralizacją rozliczeń VAT sprzedawała je jednostka budżetowa gminy (tj. Zespół Rekreacyjno-Sportowy), która została zlikwidowana 1 kwietnia 2017 r. Podmiot ten nie stosował kasy rejestrującej ze względu na zwolnienie dotyczące wysokości obrotu. Obecnie basen podlega pod urząd gminy, a ten nie ewidencjonuje sprzedaży biletów za pomocą kasy rejestrującej. Czy postępuje prawidłowo?

TEMAT: Kasy rejestrujące
PROBLEM: Kiedy gmina traci prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania
Jednostki samorządu terytorialnego wraz z utworzonymi przez siebie samorządowymi jednostkami budżetowymi oraz samorządowymi zakładami budżetowymi najpóźniej z 1 stycznia 2017 r. musiały przejść na scentralizowany model rozliczania VAT (zob. art. 3 ustawy o centralizacji rozliczeń VAT).
Przejście na ten model rozliczania VAT spowodowało, że wszelkie czynności podlegające opodatkowaniu VAT wykonywane przez samorządowe jednostki budżetowe oraz samorządowe zakłady budżetowe są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT przez macierzyste dla nich jednostki samorządu terytorialnego (ze wszystkimi tego konsekwencjami). Jednak art. 8 ust. 2 ustawy o centralizacji rozliczeń VAT zwalniał JST z obowiązku prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego z zastosowaniem kas rejestrujących w zakresie czynności wykonywanych przez ich jednostki organizacyjne, o ile w dniu poprzedzającym dzień podjęcia wspólnego rozliczania z jednostką samorządu terytorialnego korzystały one ze zwolnienia z takiego obowiązku.
Zwolnienie wynikające z art. 8 ust. 2 ustawy o centralizacji rozliczeń VAT przysługiwało tylko do końca 2016 r., lecz jest przedłużane przepisami wykonawczymi. Od 1 stycznia 2019 r. wynika to z par. 3 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, który zwalnia z obowiązku ewidencjonowania jednostki samorządu terytorialnego w zakresie czynności wykonywanych przez ich jednostki organizacyjne:
  • które na dzień 31 grudnia 2016 r. korzystały ze zwolnienia, o którym mowa we wskazanym art. 8 ust. 2 ustawy o centralizacji rozliczeń VAT, albo
  • jeżeli te jednostki organizacyjne na dzień 31 grudnia 2016 r. korzystały ze zwolnienia z takiego obowiązku.
W analizowanym stanie faktycznym warunki tego zwolnienia nie są jednak spełnione, gdyż sprzedaż biletów wstępu na basen jest obecnie prowadzona przez inną jednostkę organizacyjną gminy niż korzystająca (w zakresie tej sprzedaży) ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania na dzień 31 grudnia 2016 r. W związku z tym uważam, że sprzedaż ta nie korzysta ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania, a w konsekwencji powinna być przez gminę ewidencjonowana przy zastosowaniu kas rejestrujących. Skoro bowiem płatności przyjmowane są przez urząd gminy w gotówce, to nie ma zastosowania zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania wynikające z par. 2 ust. 1 w zw. z poz. 37 załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku ewidencjonowania. W przedstawionej sytuacji gmina (urząd gminy) postępuje więc nieprawidłowo, nie ewidencjonując sprzedaży, o której mowa, za pomocą kasy rejestrującej.
Zastrzec jednak pragnę, że kwestia ta nie jest oczywista. Niestety nie są mi znane żadne wyjaśnienia organów podatkowych dotyczące tej kwestii, a w konsekwencji nie jestem w stanie wskazać reprezentowanego w tej kwestii przez organy podatkowe stanowiska.
Podstawa prawna
art. 111 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685)
art. 3 oraz art. 8 ust. 2 ustawy z 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 280)
par. 3 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia ministra finansów z 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. poz. 2519; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 649)