Infrastruktura towarzysząca inwestycji wykorzystywanej do celów opodatkowanych daje prawo do odliczenia podatku naliczonego – wynika z wyroku NSA.
Spór w tej sprawie toczyły z fiskusem Pabianice. We wniosku o interpretację miasto podało, że w latach 2017–2020 będzie realizować inwestycję pod nazwą Łódzki Tramwaj Metropolitalny. W ramach tego projektu wykona przebudowę istniejącego torowiska tramwajowego. W związku z tym poniesie również wiele wydatków na infrastrukturę towarzyszącą: wydzielenie dróg rowerowych, stworzenie parkingów i stojaków rowerowych oraz ewentualne przesunięcie chodników.
Miasto wskazało, że infrastruktura towarzysząca ma związek z całą inwestycją, nie będzie jednak przedmiotem dzierżawy ani świadczenia usług komunikacyjnych – opodatkowanych VAT.
Mimo to uważało, że powinno mieć prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w cenie tych nakładów – w proporcji, w jakiej inwestycja będzie wykorzystywana do działalności gospodarczej. Przekonywało, że nakłady te będą związane z czynnościami opodatkowanymi.
Zadania organu…
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie zgodził się jednak na odliczenie VAT. Stwierdził, że miasto nie będzie wykorzystywać infrastruktury towarzyszącej do działalności gospodarczej, a tym samym nie będzie w tym zakresie działać jako podatnik VAT.
Tego samego zdania był Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi. Podkreślił, że odliczyć można tylko taki podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi. Tymczasem – jak stwierdził – udostępnienie przez miasto dróg publicznych, dróg rowerowych, parkingów i stojaków rowerowych oraz chodników ogółowi użytkowników, nie stanowi działalności gospodarczej.
Sąd uznał, że działania zarządców dróg mieszczą się w zakresie czynności o charakterze publicznoprawnym i wynikają z wykonywania przez te jednostki władztwa publicznoprawnego.
Zwrócił uwagę na to, że taka infrastruktura jak drogi, parkingi, chodniki, może funkcjonować i zazwyczaj funkcjonuje samodzielnie. – To, że transport publiczny korzysta z drogi publicznej, a jego pasażerowie z chodników przy tej drodze, nie oznacza, że droga i chodniki stają się majątkiem wykorzystywanym do prowadzenia działalności gospodarczej (transportowej) – stwierdził WSA.
…ale do celów gospodarczych
Inaczej orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. Sędzia Janusz Zubrzycki wyjaśnił, że inwestycja w ramach zadań własnych nie wyklucza możliwości realizowania jej przez podmiot działający w charakterze podatnika VAT. Podkreślił, że prawo do odliczenia podatku naliczonego zależy od tego, czy inwestycja jest wykorzystywana do działalności opodatkowanej. – A ta bez wątpienia jest do takich celów przeznaczona – stwierdził sędzia.
Wyjaśnił, że choć infrastruktura towarzysząca (parkingi, stojaki na rowery itd.) nie służy bezpośrednio czynnościom opodatkowanym, to jest bezpośrednio związana z infrastrukturą, która generuje VAT (torowisko tramwajowe). A zatem wydatki na nią dają miastu prawo do odliczenia podatku naliczonego. ©℗
OPINIA
Samorząd też bywa podatnikiem VAT
Trudno uznać, że pomiędzy wydatkami na budowę infrastruktury towarzyszącej danej inwestycji a samą tą inwestycją nie ma żadnego związku i że w związku z tym gminie nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego od tej infrastruktury. Infrastruktura pomocnicza nie służy co prawda czynnościom opodatkowanym bezpośrednio (nie jest dzierżawiona), ale jeśli powstała i będzie wykorzystywana w ścisłej korelacji z inwestycją, która generuje VAT, to odliczenie przysługuje.
Absolutnie słusznie NSA zwraca uwagę, że samorządy zostały powołane wyłącznie w celu realizacji nałożonych na nie zadań, tak więc wszystko, co robią, to ich zadanie własne. Nie oznacza to jednak, że wszystko pozostaje poza zakresem opodatkowania VAT. Kryterium podziału powinno być to, czy wykonując dane zadanie, samorząd działa jako organ władzy publicznej i przez to korzysta w danej sprawie z przysługujących mu prerogatyw czy praw, czy też zachowuje się jak zwykły dostawca towaru lub usługi, którą mieszkaniec konsument może wedle własnego uznania nabyć bądź nie.
orzecznictwo
Wyrok NSA z 3 września 2019 r., sygn. akt I FSK 592/19. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
