Subskrybuj nas na Youtube
Usługi kupowane od zagranicznego kontrahenta są zwolnione z VAT w tej części, w jakiej zmierzają do udzielenia pożyczki. Preferencji nie ma w odniesieniu do usług polegających na obsłudze transakcji pożyczkowych, które już trwają – orzekł NSA.
Chodziło o firmę udzielającą przez internet krótkoterminowych pożyczek. Firma współpracuje z zagranicznym kontrahentem, który wykonuje na jej rzecz kompleksową usługę pośrednictwa finansowego. W jej ramach obsługuje większą część procesu udzielania pożyczki oraz świadczy czynności obsługi pożyczek w trakcie ich trwania aż do zamknięcia transakcji pożyczkowej.
Jest to podmiot brytyjski, który nie posiada w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności, a działa poprzez swój oddział z siedzibą w Irlandii.
Firma pożyczkowa była przekonana, że import tych usług jest zwolniony z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Przepis ten dotyczy usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.
We wniosku o interpretację firma podała, że jej brytyjski kontrahent zajmuje się: pozyskiwaniem informacji na temat pożyczkobiorcy niezbędnych do przetworzenia wniosku pożyczkowego i udzielenia pożyczki, zatwierdzeniem wniosku (w tym m.in. sprawdzeniem zdolności pożyczkowej pożyczkobiorcy), przygotowaniem umowy pożyczki i wysłaniem dokumentów do pożyczkobiorcy, udostępnieniem mu kwoty pożyczki, obliczeniem i naliczeniem odsetek, opłat i prowizji, obsługą rachunku bankowego, obsługą spłaty pożyczki, obsługą procedury zamknięcia pożyczki.
Firma była zdania, że wszystkie te usługi składają się na kompleksowe świadczenie i w związku z tym ich import jest w całości zwolniony z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził jednak, że zwolnienia nie będzie i że właściwa jest stawka 23 proc. VAT. Uznał, że w tym przypadku nie mamy do czynienia z usługą udzielania pożyczki ani pośrednictwem w świadczeniu usług finansowych, ani też zarządzaniem kredytami. Są to po prostu czynności techniczne – stwierdził.
Stanowisko to podzielił WSA w Warszawie. Orzekł, że czynności polegające na obsłudze klienta są czynnościami administracyjno-technicznymi, które nie noszą cech usług finansowych.
Innego zdania był Naczelny Sąd Administracyjny. Przywołał wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 17 marca 2016 r. (C-40/15), który wprawdzie nie dotyczył udzielania kredytów ani pożyczek, tylko działalności ubezpieczeniowej, ale – jak stwierdził NSA – jest przydatny do zinterpretowania pojęcia pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów.
Wyjaśnił, że po orzeczeniu TSUE zapadło już wiele wyroków NSA, z których wynika, iż zakres zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38, obejmuje czynności pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a więc te czynności, które są podejmowane, aby skojarzyć strony transakcji.
– Zwolnienie to nie dotyczy jedynie czynności, które są podejmowane już po zawarciu takiej umowy i służą jej realizacji, w tym czynności polegających na obsłudze transakcji pożyczkowych w trakcie ich trwania – powiedziała sędzia Agnieszka Jakimowicz.
Wyjaśniła zatem, że zwolnione z VAT są czynności polegające na: pozyskiwaniu informacji na temat pożyczkobiorcy niezbędnych do przetworzenia wniosku pożyczkowego i udzielenia pożyczki, zatwierdzeniu wniosku, przygotowaniu umowy pożyczki, wysłaniu dokumentów do pożyczkobiorcy. Wszystkie one zmierzają do pozyskania klienta i zawarcia umowy pożyczki.
– Natomiast wszystko to, co dzieje się już po zawarciu umowy pożyczki, nie korzysta już ze zwolnienia w VAT – wyjaśniła sędzia Jakimowicz.
orzecznictwo
Wyrok NSA z 11 września 2020 r., sygn. akt I FSK 2030/17.
