W organizacji procesu rozliczania VAT w samorządach kluczową kwestią jest centralizacja VAT. W celu prawidłowego wywiązywania się z tych obowiązków JST wdrożyły stosowne zmiany organizacyjne i proceduralne. Teraz należy je ponownie zweryfikować.

Z uwagi na wprowadzane od 1 października 2020 r. nowe rozwiązania dotyczące VAT trzeba na nowo uregulować wszystkie obszary istotne dla właściwego sposobu rozliczenia z organami podatkowymi.

Każda jednostka organizacyjna (jednostka budżetowa/zakład budżetowy) danej JST powinna działać według takich samych procedur ustalonych przez JST. Jednolite uregulowania powinny obejmować w szczególności:

  • wystawianie i odbieranie faktur,
  • prowadzenie księgowości (ewidencje) dla celów VAT dotyczące zarówno sprzedaży, jak i zakupów,
  • analizę dokonywanych zakupów pod kątem realizowania prawa do odliczenia VAT naliczonego,
  • korekty odliczonego już VAT naliczonego przez jednostki.

Ze względu na różnorodność i zakres zadań publicznych realizowanych przez JST (w szczególności zadań komunalnych) jednostki te powinny wskazywać jednostkom podległym szczegółowy model docelowego rozliczenia VAT – jako procedury podatkowe.

Procedury podatkowe to wewnętrzne regulacje danej organizacji. Powinny określać zakres czynności koniecznych do zrealizowania przez wskazane osoby bądź komórki organizacyjne odpowiedzialne za ich wykonywanie. Powinny też precyzować terminy realizacji tych czynności.

Dla prawidłowego zadziałania procedur podatkowych w JST konieczne jest ich spisanie w formie dokumentu. Dokument ten powinien być następnie inkorporowany (ujęty) do wewnętrznych regulaminów i zasad działania JST oraz jej jednostek organizacyjnych. W ten sposób – poza formalnym umocowaniem do ich stosowania – ogranicza się ryzyko podatkowe i możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności karnej skarbowej władz JST.

W celu prawidłowej realizacji obowiązków związanych z wdrożeniem nowego JPK_VAT należy ustalić m.in.:

  • organizację obiegu dokumentów (każdego etapu) i informacji istotnych z punktu widzenia rozliczenia VAT między JST i jej jednostkami organizacyjnymi (rodzaj dokumentów, osoby/komórki odpowiedzialne oraz terminy),
  • zasady weryfikacji danych przekazywanych przez jednostki organizacyjne, aby już na wstępnym etapie była możliwość przeprowadzenia kontroli prawidłowości tych danych i informacji z punktu widzenia rozliczeń VAT.

Na początku należy zatem określić, jakie rodzaje dokumentów funkcjonujących w JST i jej jednostkach organizacyjnych (jednostkach budżetowych/zakładach budżetowych) będą istotne z punktu widzenia rozliczeń VAT.

Więcej o decyzji dotyczącej modelu docelowego rozliczania VAT w JST jako podatnika VAT, o Elementach nowego JPK_V7M w JST, o podstawach prawnych przeczytasz w książceNowy JPK_VAT w praktyce jednostek sektora publicznego. Poradnik Rachunkowości Budżetowej nr 9/2020 >>>>>

W Poradniku omówiono nowy JPK_VAT obejmujący część deklaracyjną i ewidencyjną oraz opracowane na jego podstawie wzory struktury logicznej JPK_VAT w formie JPK_V7M (JPK_V7K). Ponadto zamieszczono przykłady związane z wyliczeniem VAT do odliczenia przy stosowaniu wskaźnika struktury sprzedaży i prewspółczynnika.

Z Poradnika można dowiedzieć się m.in.:

  • jak w jednostce wdrożyć obowiązki w zakresie nowego JPK_VAT,
  • co zawiera ewidencja w nowym JPK_VAT,
  • z jakich elementów składają się struktury schematu głównego dla JPK_V7M,
  • jakie czynności jednostki powinny traktować jako czynności opodatkowane, zwolnione oraz wyłączone z opodatkowania,
  • w jaki sposób odliczać VAT naliczony przy stosowaniu wskaźnika struktury (proporcji) i prewspółczynnika,
  • jakie dane powinny być zawarte w ewidencji sprzedaży, a jakie w ewidencji zakupu,
  • kiedy w nowym JPK_VAT trzeba oznaczyć transakcję kodem „MPP”,
  • kto ma opisywać dokumenty sprzedaży i zakupu w zakresie kodów GTU i nowych oznaczeń literowych,
  • jak korygować nowy JPK_VAT,
  • jakie sankcje grożą za błędy w nowym JPK_VAT.

Dopełnieniem Poradnika jest Zestaw testów kontrolnych. Za ich pomocą można samodzielnie zaplanować i sprawdzić, jak przebiega proces wdrażania w jednostkach sektora publicznego zmian przepisów w zakresie JPK_VAT, które trzeba stosować od 1 października 2020 r.

Ponadto dołączony jest e-dodatek internetowy Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów – Broszura informacyjna dotyczą struktury JPK_VAT z deklaracją opracowana przez Ministerstwo Finansów – uaktualniona w czerwcu 2020 r.