Wydatki związane z działalnością opodatkowaną i zwolnioną z VAT, niedające się przyporządkować do danego rodzaju sprzedaży, rozliczane są z wykorzystaniem współczynnika. Jakie są trudności przy jego ustalaniu?
Zgodnie z art. 90 ust. 6 ustawy o VAT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) przy wyliczaniu współczynnika nie uwzględnia się obrotów z usług finansowych, zwolnionych z VAT, o ile wykonywane są sporadycznie. Powstaje pytanie, czy podatnik, który zajmuje się sprzedażą towarów lub świadczeniem usług innych niż finansowe, lecz przy okazji wykonał transakcje finansowe (np. udzielił pożyczek spółkom zależnym), powinien stosować współczynnik przy odliczaniu VAT naliczonego.
Sądy administracyjne uznają, że w takiej sytuacji udzielanie pożyczek jest działalnością poboczną, marginalną względem podstawowej działalności podatnika. W rezultacie nie powoduje konieczności wyliczania współczynnika, nawet jeżeli wartość pożyczki jest znaczna (m.in. wyrok sygn. akt III Sa/Wa 2809/10). Sądy zwykle kierują się orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie EDM (C-77/01). TSUE za transakcje sporadyczne uznał te, które w niewielkim stopniu angażują zasoby podatnika. Przykładowo WSA w Gliwicach w wyroku z 3 lipca 2012 r. (sygn. akt III SA/Gl 512/12) stwierdził, że skoro podatnik na przestrzeni ośmiu lat udzielił pięciu pożyczek, które powodowały niewielkie zaangażowanie majątku, to jest to działalność sporadyczna.
Ocena, czy udzielenie pożyczki ma charakter sporadyczny, zawsze wymaga rozważenia: wartości, liczby pożyczek, stopnia zaangażowania majątku, na tle całokształtu działalności. Sądy analizują więc również kryteria zastosowane przez TSUE w wyroku w sprawie C-306/94. Zgodnie z nim czynności incydentalne to te, które nie stanowią bezpośredniej, stałej i koniecznej konsekwencji działalności opodatkowanej.