Czy odsetki od udzielonych pożyczek należy uwzględniać przy obliczaniu tzw. współczynnika VAT, czyli ustalaniu prawa do odliczenia VAT?
Według organów podatkowych odsetki od pożyczek powinny być uwzględniane przy kalkulacji współczynnika VAT przez podmioty prowadzące inną działalność niż finansowa. Przekłada się to na pogorszenie współczynnika, a w konsekwencji na mniejszą kwotę podatku do odliczenia. Podatnicy stoją natomiast na stanowisku, że pożyczki mają zwykle charakter sporadyczny i zgodnie z art. 90 ust. 6 ustawy o VAT powinny być wyłączane z kalkulacji współczynnika.
Problem ten rozstrzygał m.in. WSA w Warszawie w wyroku z 20 lipca 2011 r. (sygn. akt III SA/Wa 2809/10). W ocenie sądu wliczanie do współczynnika transakcji, które mają marginalny związek z odliczanym podatkiem naliczonym powodowałoby naruszenie zasady neutralności VAT. O tym, czy transakcja jest sporadyczna, powinien decydować stan zaangażowania aktywów i usług, w stosunku do których przysługuje podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją tej transakcji. Pozostałe okoliczności, takie jak wartość pożyczek i ich liczba, powinny stanowić wskaźniki pomocnicze.
WSA powołał się na wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 11 lipca 1996 r. (sprawa C-306/94), zgodnie z którym w kategorii transakcji incydentalnych nie mieszczą się transakcje stanowiące bezpośrednie, stałe i konieczne rozszerzenie działalności podatnika. Analogiczną tezę zawierał wyrok Trybunału z 14 listopada 2000 r. (sprawa C-142/99). Z kolei w orzeczeniu z 29 kwietnia 2004 r. (sprawa C-77/01) trybunał wskazał, że transakcje powinny być uznane za sporadyczne, gdy angażują bardzo ograniczoną ilość towarów lub usług podlegających VAT.
WSA uwzględniając to orzecznictwo uznał, że sporadyczność, o której mowa w art. 90 ust. 6 ustawy o VAT, odnosi się nie tyle do częstotliwości dokonywanych czynności, ile do stopnia wykorzystania zasobów podatnika. Jednakże nie jest to jedyna okoliczność, pozwalająca określić relację tych czynności w stosunku do podstawowej działalności podatnika i ich znaczenia z punktu widzenia tej działalności.