Były najemca, któremu właściciel mieszkania umorzył zaległości w opłatach, musi zapłacić podatek, ponieważ uzyskał korzyść w postaci nieodpłatnych świadczeń.
Jeśli wynajmującym jest firma, to musi ona kwoty umorzenia wykazać w deklaracji PIT-8C i przekazać ją najemcy oraz urzędowi skarbowemu. Naczelny Sąd Administracyjny przyznał rację ministrowi finansów.
W sprawie o interpretację indywidualną wystąpiła spółka, która jest właścicielem nieruchomości. Wyjaśniła, że lokale mieszkalne wynajmuje osobom fizycznym, nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednak niektórzy najemcy nie płacą czynszu i to powoduje wypowiadanie umów. W związku z tym, że spółka nie mogła wyegzekwować pieniędzy z uwagi na złą sytuację finansową byłych najemców, postanowiła nie dochodzić swoich roszczeń i umorzyć zaległości.
Minister finansów uznał, że po umorzeniu najemcy (byli najemcy) otrzymują przychód, który jest opodatkowany PIT. Organ wyjaśnił, że umorzenie zaległości jest tożsame ze spełnieniem przez spółkę na rzecz najemców – którzy uzyskują rzeczywistą korzyść – nieodpłatnego świadczenia. W interpretacji minister wskazał również, że formalnie dla najemców jest to przychód z tzw. innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.). W konsekwencji tego spółka, która umorzyła czynsz, musi kwotę tego umorzenia wykazać w informacji PIT-8C, którą przekaże byłym najemcom oraz odpowiednim urzędom skarbowym.
W skardze do sądu spółka wskazała, że w jej przypadku zaszła jednak inna sytuacja. Według niej organ powinien odróżnić te należności wobec osób fizycznych, które zostały umorzone ze względu na bezskuteczność egzekucji, od pozostałych. Zdaniem spółki, stanowisko, jakie przedstawił organ, razi nadmiernym fiskalizmem, a ponadto wiąże się dla niej z dodatkowymi obowiązkami – wypełnienia druku PIT-8C.
Sąd jednak oddalił skargę i wyjaśnił, że spółka powinna rozliczyć podatkowo wartość umorzonych należności. Nawet w sytuacji gdy chodzi o niewielką dla niej kwotę, albo też nie ma ona pełnych danych identyfikacyjnych najemców.
NSA podtrzymał to rozstrzygnięcie. Sąd przytoczył treść uchwały z 16 października 2006 r. (sygn. akt II FPS 1/06), zgodnie z którą nieodpłatne świadczenia obejmują wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, mających konkretny wymiar finansowy.
Wyrok jest prawomocny.
Spółka powinna rozliczyć podatkowo wartość umorzonych należności nawet w sytuacji, gdy chodzi o niewielką dla niej kwotę
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 19 października 2012 r. (sygn. akt II FSK 399/11).