Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Podatnicy, którzy chcieliby skorzystać z ulgi na złe długi i 0-proc. stawki VAT w eksporcie, oczekują na rozstrzygnięcia TSUE. W Luksemburgu zostaną też rozpatrzone wątpliwości dotyczące m.in. pakietu paliwowego czy podatku od fast foodów. Problemów jest wiele. Niektórymi będzie musiał się zająć Trybunał Konstytucyjny.
1
Stawka VAT na fast foody – sprzedaż dań gotowych
i posiłków
TSUE/postanowienie NSA z 6 czerwca 2019 r., sygn. akt I FSK 1290/18
O co toczy się spór
Kiedy przy sprzedaży gotowych dań można stosować 5-proc. VAT? TSUE rozstrzygnie:
• czy usługa restauracyjna obejmuje sprzedaż dań gotowych w sytuacji, gdy sprzedawca: udostępnia kupującym infrastrukturę umożliwiającą spożycie posiłku na miejscu; brak jest wyspecjalizowanej obsługi kelnerskiej; proces zamówień jest uproszczony i częściowo zautomatyzowany; klient ma ograniczone możliwości personalizacji zamówienia,
• czy znaczenie ma sposób przygotowania dań,
• czy wystarczające jest, aby klient miał jedynie potencjalną możliwość skorzystania z infrastruktury restauracyjnej, czy element ten stanowi istotną część świadczenia?
Sprawa, na kanwie której NSA zadał pytania trybunałowi, dotyczyła franczyzobiorcy sprzedającego żywność w trzech wariantach: klient mógł kupić jedzenie tylko na wynos, skonsumować je w wyznaczonym miejscu galerii handlowej albo tradycyjnie w lokalu.
Firma uważała, że we wszystkich przypadkach sprzedaje gotową żywność objętą 5-proc. stawką VAT. Zdaniem fiskusa podatnik świadczy usługę gastronomiczną z 8-proc. stawką VAT.
Skutki rozstrzygnięcia
Wyrok TSUE będzie miał istotne znaczenie dla branży gastronomicznej, która dowie się, która stawka jest właściwa. Minister finansów w interpretacji ogólnej z 24 czerwca 2016 r. (nr T1.050.3.2016.156) uznał, że do gotowych posiłków, przeznaczonych do bezpośredniej konsumpcji należy doliczać VAT ze stawką 8 proc., a nie 5 proc. Uzasadnił, że nie jest to sprzedaż gotowych posiłków i dań, tylko usługa gastronomiczna.
Wyrok TSUE będzie miał istotne znaczenie dla branży gastronomicznej, która dowie się, która stawka jest właściwa. Minister finansów w interpretacji ogólnej z 24 czerwca 2016 r. (nr T1.050.3.2016.156) uznał, że do gotowych posiłków, przeznaczonych do bezpośredniej konsumpcji należy doliczać VAT ze stawką 8 proc., a nie 5 proc. Uzasadnił, że nie jest to sprzedaż gotowych posiłków i dań, tylko usługa gastronomiczna.
Zapłata podatku błędnie wykazanego na fakturze
TSUE/postanowienie NSA z 15 listopada 2019 r., sygn. akt
I FSK 1535/17
Czy fiskus może domagać się podatku na podstawie art. 108 ustawy o VAT, jeżeli jego wykazanie nie wiązało się z oszustwem, lecz wynikało z błędnej wykładni prawa, a odbiorca i tak odliczyłby VAT, gdyby fakturowanie było prawidłowe?
Sprawa dotyczyła spółki – emitenta kart paliwowych. Kupowała ona paliwo, które sprzedawała firmom litewskim. Na stacjach posługiwały się one kartami paliwowymi pozwalającymi na bezgotówkowe tankowanie. Stacje wystawiały faktury na spółkę. Cena paliwa była pomniejszona o rabat. Następnie spółka wystawiała faktury firmom litewskim, po zwykłych cenach (bez rabatu). Organy podatkowe uznały, że spółka kredytuje zakup paliwa, więc świadczy usługę finansową zwolnioną z VAT. Musi jednak zapłacić podatek błędnie wykazany na fakturach, ale nie ma prawa do odliczenia VAT.
Spółka uważała, że działała w dobrej wierze i nie oszukała fiskusa, nie stracił on także na jej działaniach (litewscy przewoźnicy i tak odliczyliby podatek, gdyby faktury wystawiały im bezpośrednio stacje paliw).
Korzystny wyrok TSUE będzie ważny nie tylko dla emitentów kart paliwowych, ale wszystkich podatników, którzy wykazują podatek na fakturze na skutek błędu.
Odsetki od WNT po trzech miesiącach
TSUE/postanowienie WSA w Gliwicach
z 4 listopada 2019 r., sygn. akt I SA/Gl 495/19
Czy polski fiskus może żądać odsetek, gdy przedsiębiorca z winy dostawcy wykaże VAT od wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu usług dopiero po trzech miesiącach?
Obecne przepisy ustawy o VAT (art. 86 ust. 10b pkt 2–3 i ust. 10i) przewidują, że podatnik powinien rozliczyć WNT w ciągu trzech miesięcy. Niezbędna do tego jest faktura od zagranicznego kontrahenta. Problem polega na tym, że polscy podatnicy dostają ją często od zagranicznych kontrahentów już po upływie trzech miesięcy. Przepisy nakazują wykazać podatek należny w deklaracji za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy. Z kolei podatek naliczony wykazuje się w deklaracji bieżącej. Zasadniczo przy WNT podatek należny zeruje się z naliczonym. Jeśli jednak podatek należny i naliczony zostanie wykazany w innych okresach, to może powstać zaległość w VAT, od której trzeba płacić odsetki. Zdaniem podatników narusza to zasadę neutralności i proporcjonalności VAT. Polski nabywca nie ma bowiem wpływu na to, kiedy dostanie fakturę.
Podatnicy oczekują, że trybunał zajmie stanowisko zgodne z zasadą neutralności. Korzystny wyrok TSUE oznaczałby,
że otrzymanie faktury od zagranicznego sprzedawcy po trzech miesiącach nie może rodzić negatywnych skutków u polskiego nabywcy.
Sankcja VAT za błąd, który podatnik naprawił
TSUE/postanowienie WSA we Wrocławiu z 3 października 2019 r., sygn. akt I SA/Wr 448/19
Czy art. 112b ust. 2 ustawy o VAT, nakładający 20-proc. sankcję VAT, jest zgodny z unijną dyrektywą VAT i wynikającą z niej zasadą proporcjonalności?
Chodziło o podatnika, który nabył zabudowaną i zasiedloną nieruchomość. W związku z transakcją odliczył VAT i wykazał nadwyżkę podatku do zwrotu. Organ uznał, że transakcja była zwolniona z podatku i odliczenie nie przysługiwało. Podatnik skorygował deklarację, uwzględniając w całości ustalenia kontroli. Organ zgodził się z korektą, utrzymał jednak w mocy sankcję VAT, która zadziałała automatycznie (przedsiębiorca ponosi karę, nawet jeśli skoryguje deklarację, a budżet państwa na tym nie straci).
Korzystny wyrok TSUE oznaczałby, że nie może być automatyzmu przy nakładaniu 20-proc. sankcji VAT. Jeśli podatnik naprawił swój błąd, a fiskus nie poniósł uszczerbku, to nie może być mowy o karaniu podatnika.
Opodatkowanie opłat za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego
w prawo własności nieruchomości
TSUE/postanowienie WSA we Wrocławiu
z 19 czerwca 2019 r., sygn. akt I SA/Wr 295/19
Czy przekształcenie z mocy prawa użytkowania wieczystego we własność nieruchomości stanowi dostawę towarów i czy gmina, pobierając opłaty z tego tytułu, działa jako podatnik VAT?
Chodzi o przekształcenie użytkowania wieczystego we własność, na podstawie przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2019 r. Samorządy mają wątpliwości, czy od opłat przekształceniowych pobierać VAT. Gmina Wrocław uważa, że nie, bo dotyczą czynności niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem.
Skutki rozstrzygnięcia
Wyrok TSUE będzie miał istotne znaczenie dla branży gastronomicznej, która dowie się, która stawka jest właściwa. Minister finansów w interpretacji ogólnej z 24 czerwca 2016 r. (nr T1.050.3.2016.156) uznał, że do gotowych posiłków, przeznaczonych do bezpośredniej konsumpcji należy doliczać VAT ze stawką 8 proc., a nie 5 proc. Uzasadnił, że nie jest to sprzedaż gotowych posiłków i dań, tylko usługa gastronomiczna.
ShutterStock
2
Zapłata podatku błędnie wykazanego na fakturze
TSUE/postanowienie NSA z 15 listopada 2019 r., sygn. akt I FSK 1535/17
O co toczy się spór
Czy fiskus może domagać się podatku na podstawie art. 108 ustawy o VAT, jeżeli jego wykazanie nie wiązało się z oszustwem, lecz wynikało z błędnej wykładni prawa, a odbiorca i tak odliczyłby VAT, gdyby fakturowanie było prawidłowe?
Sprawa dotyczyła spółki – emitenta kart paliwowych. Kupowała ona paliwo, które sprzedawała firmom litewskim. Na stacjach posługiwały się one kartami paliwowymi pozwalającymi na bezgotówkowe tankowanie. Stacje wystawiały faktury na spółkę. Cena paliwa była pomniejszona o rabat. Następnie spółka wystawiała faktury firmom litewskim, po zwykłych cenach (bez rabatu). Organy podatkowe uznały, że spółka kredytuje zakup paliwa, więc świadczy usługę finansową zwolnioną z VAT. Musi jednak zapłacić podatek błędnie wykazany na fakturach, ale nie ma prawa do odliczenia VAT.
Spółka uważała, że działała w dobrej wierze i nie oszukała fiskusa, nie stracił on także na jej działaniach (litewscy przewoźnicy i tak odliczyliby podatek, gdyby faktury wystawiały im bezpośrednio stacje paliw).
Skutki rozstrzygnięcia
Korzystny wyrok TSUE będzie ważny nie tylko dla emitentów kart paliwowych, ale wszystkich podatników, którzy wykazują podatek na fakturze na skutek błędu.
ShutterStock
3
Odsetki od WNT po trzech miesiącach
TSUE/postanowienie WSA w Gliwicach z 4 listopada 2019 r., sygn. akt I SA/Gl 495/19
O co toczy się spór
Czy polski fiskus może żądać odsetek, gdy przedsiębiorca z winy dostawcy wykaże VAT od wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu usług dopiero po trzech miesiącach?
Obecne przepisy ustawy o VAT (art. 86 ust. 10b pkt 2–3 i ust. 10i) przewidują, że podatnik powinien rozliczyć WNT w ciągu trzech miesięcy. Niezbędna do tego jest faktura od zagranicznego kontrahenta. Problem polega na tym, że polscy podatnicy dostają ją często od zagranicznych kontrahentów już po upływie trzech miesięcy. Przepisy nakazują wykazać podatek należny w deklaracji za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy. Z kolei podatek naliczony wykazuje się w deklaracji bieżącej. Zasadniczo przy WNT podatek należny zeruje się z naliczonym. Jeśli jednak podatek należny i naliczony zostanie wykazany w innych okresach, to może powstać zaległość w VAT, od której trzeba płacić odsetki. Zdaniem podatników narusza to zasadę neutralności i proporcjonalności VAT. Polski nabywca nie ma bowiem wpływu na to, kiedy dostanie fakturę.
Skutki rozstrzygnięcia
Podatnicy oczekują, że trybunał zajmie stanowisko zgodne z zasadą neutralności. Korzystny wyrok TSUE oznaczałby,
że otrzymanie faktury od zagranicznego sprzedawcy po trzech miesiącach nie może rodzić negatywnych skutków u polskiego nabywcy.
ShutterStock
4
Sankcja VAT za błąd, który podatnik naprawił
TSUE/postanowienie WSA we Wrocławiu z 3 października 2019 r., sygn. akt I SA/Wr 448/19
O co toczy się spór
Czy art. 112b ust. 2 ustawy o VAT, nakładający 20-proc. sankcję VAT, jest zgodny z unijną dyrektywą VAT i wynikającą z niej zasadą proporcjonalności?
Chodziło o podatnika, który nabył zabudowaną i zasiedloną nieruchomość. W związku z transakcją odliczył VAT i wykazał nadwyżkę podatku do zwrotu. Organ uznał, że transakcja była zwolniona z podatku i odliczenie nie przysługiwało. Podatnik skorygował deklarację, uwzględniając w całości ustalenia kontroli. Organ zgodził się z korektą, utrzymał jednak w mocy sankcję VAT, która zadziałała automatycznie (przedsiębiorca ponosi karę, nawet jeśli skoryguje deklarację, a budżet państwa na tym nie straci).
Skutki rozstrzygnięcia
Korzystny wyrok TSUE oznaczałby, że nie może być automatyzmu przy nakładaniu 20-proc. sankcji VAT. Jeśli podatnik naprawił swój błąd, a fiskus nie poniósł uszczerbku, to nie może być mowy o karaniu podatnika.
ShutterStock
5
Opodatkowanie opłat za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości
TSUE/postanowienie WSA we Wrocławiu z 19 czerwca 2019 r., sygn. akt I SA/Wr 295/19
O co toczy się spór
Czy przekształcenie z mocy prawa użytkowania wieczystego we własność nieruchomości stanowi dostawę towarów i czy gmina, pobierając opłaty z tego tytułu, działa jako podatnik VAT?
Chodzi o przekształcenie użytkowania wieczystego we własność, na podstawie przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2019 r. Samorządy mają wątpliwości, czy od opłat przekształceniowych pobierać VAT. Gmina Wrocław uważa, że nie, bo dotyczą czynności niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem.
Skutki rozstrzygnięcia
Wyrok będzie bardzo ważny dla gmin i ich mieszkańców, przekształcających od 1 stycznia 2019 r. prawo użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. TSUE rozstrzygnie bowiem, czy od opłat związanych z takim przekształceniem należy rozliczać VAT, czy też nie.
ShutterStock
6
Ograniczenia w korzystaniu z ulgi na złe długi
TSUE/postanowienie NSA z 6 grudnia 2018 r., sygn. akt I FSK 2261/15
O co toczy się spór
Czy Polska może uzależniać odzyskanie przez podatników VAT od nieściągalnych wierzytelności od ustanowionych przez siebie warunków?
W szczególności, czy prawo unijne nie stoi na przeszkodzie ustanowieniu w prawie krajowym regulacji dopuszczającej możliwość skorzystania z ulgi na złe długi, pod warunkiem że w dacie wykonania usługi/dostawy towarów oraz w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej w celu skorzystania z tej ulgi:
• dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego albo w likwidacji,
• wierzyciel i dłużnik są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Skutki rozstrzygnięcia
Jeśli TSUE orzeknie, że warunki dotyczące statusu podatkowego dłużnika i wierzyciela są niezgodne z prawem UE, to wierzyciele będą mogli odzyskiwać VAT bez konieczności ich spełnienia. Prawo do odzyskania podatku wraz z pełnym oprocentowaniem będzie przysługiwało tym wszystkim, których zobowiązania nie zdążą się przedawnić.
TSUE rozstrzygnie również wątpliwość, czy z ulgi na złe długi można korzystać jedynie wtedy, gdy dłużnikiem jest wyłącznie firma czy również osoba fizyczna. Poza zakresem pytania znalazły się natomiast dwa inne ograniczenia w uldze na złe długi, tj. okres dwóch lat na jej zastosowanie i wymóg braku zbycia wierzytelności. Korzystny wyrok TSUE – zdaniem ekspertów – może jednak skłonić ustawodawcę do wyeliminowania również tych ograniczeń.
ShutterStock
7
Stawka 0 proc. VAT w eksporcie
TSUE/posta nowienie NSA z 19 czerwca 2018 r., sygn. akt I FSK 126/18
O co toczy się spór
Czy fiskus może nakładać na eksportera VAT według stawki krajowej, jeśli towar faktycznie opuścił terytorium UE, ale odbiorca nie potwierdza nabycia, nie można go odnaleźć lub jest nim inny podmiot niż ten wskazany na fakturze?
Obecnie fiskus i sądy uznają, że w takiej sytuacji nie są spełnione warunki eksportu
i odmawiają eksporterom prawa do zerowej stawki VAT. Sprawa jest bardzo ważna dla polskich eksporterów, szczególnie sprzedających na rynki wschodnie. Mają oni bowiem ograniczone możliwości weryfikacji kontrahentów.
Skutki rozstrzygnięcia
Jeśli TSUE orzeknie, że potwierdzony przez celników wywóz towarów nie pozwala opodatkowywać ich na terytorium UE (w tym w naszym kraju), to polscy eksporterzy będą mogli korzystać ze stawki 0 proc. bez względu na potwierdzenie odbiorcy.
Ci, którzy przegrali już o to sądowe spory, będą mogli wznowić postępowania
i odzyskać podatek wraz z odsetkami.
ShutterStock
8
Stałe miejsce prowadzenia działalności w Polsce przez zagranicznego inwestora
TSUE/posta nowienie WSA we Wrocławiu z 6 czerwca 2018 r., sygn. akt I SA/Wr 286/18
O co toczy się spór
Czy inwestor spoza UE działający w naszym kraju przez polską spółkę powinien rozliczyć tu również VAT?
Chodzi o pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności na gruncie VAT. W 2011 r. w rozporządzeniu wykonawczym Rady UE nr 282/2011 zdefiniowano je jako miejsce inne niż centrala, które „charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego” i umożliwia podatnikowi odbiór oraz wykorzystywanie usług świadczonych dla potrzeb własnych takiej stałej placówki. Problem polega na tym, że wytyczne z unijnego rozporządzenia są mało precyzyjne. TSUE zajmował się już tym problemem, m.in. w sprawie polskiej spółki Welmory (wyrok z 16 października 2014 r., sygn. akt C-605/12). Wyjaśnił, że zagraniczna firma nie musi mieć w Polsce własnej infrastruktury ani zatrudniać tu personelu. Jeśli korzysta w tym zakresie z pomocy polskich podmiotów, ale jej działalność jest wystarczająco stała, to powinna rozliczyć VAT w naszym kraju. Korzystnie dla fiskusa orzekał też NSA (np. w wyroku z 15 lutego 2017 r., sygn. akt I FSK 1379/15). WSA we Wrocławiu uznał jednak, że dotychczasowe orzecznictwo TSUE nie daje jasnych wytycznych co do „stałego miejsca prowadzenia działalności”.
Skutki rozstrzygnięcia
W zależności od tego, jakie będzie rozstrzygnięcie TSUE, usługi świadczone przez polski podmiot na rzecz kontrahenta spoza UE mogą być opodatkowane VAT w Polsce lub zwolnione tu z podatku,
z zachowaniem prawa do odliczenia VAT naliczonego.
Korzystne rozstrzygnięcie TSUE pozwoliłoby również spółkom, które przegrały spory w sądach, wznowić postępowania i odzyskać podatek wraz z odsetkami.
ShutterStock
9
Pakiet paliwowy
TSUE/postano wienie NSA z 17 października 2019 r., sygn. akt I FSK 2248/18
O co toczy się spór
Czy wprowadzone w sierpniu 2016 r. przepisy pakietu paliwowego nie dyskryminują towarów z zagranicy?
Chodzi o art. 103 ust. 5a ustawy o VAT, który nakazuje przedsiębiorcom sprowadzającym m.in. paliwa silnikowe z innego kraju Unii Europejskiej zapłacić podatek już w ciągu pięciu dni od ich sprowadzenia na terytorium Polski. Wątpliwości dotyczą zgodności pakietu paliwowego z art. 273 dyrektywy VAT. Zezwala on państwom członkowskim na nałożenie wymogów niezbędnych dla zapewnienia prawidłowego poboru VAT i zapobieżenia oszustwom podatkowym. Warunkiem jest jednak równe traktowanie transakcji krajowych oraz zagranicznych (między państwami unijnymi). NSA postanowił spytać trybunał, czy pakiet paliwowy nie dyskryminuje towarów wprowadzanych na obszar naszego kraju w porównaniu z tymi, które już znajdują się na terytorium Polski.
Skutki rozstrzygnięcia
Rozstrzygnięcie TSUE zadecyduje o losach pakietu paliwowego. Niewykluczone, że ustawodawca będzie musiał pozwolić na rozliczanie VAT w standardowym terminie.
Byłby to duży problem dla budżetu, gdyż wprowadzone w 2016 r. przepisy okazały się sukcesem i według szacunków branży paliwowej mogły przynieść budżetowi nawet 2,4 mld zł rocznie.
ShutterStock
10
Opodatkowanie sprowadzonych z zagranicy samochodów dostawczych, jak osobowych
Europejski Trybunał Praw Człowieka/ skarga Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka
O co toczy się spór
Helsińska Fundacja Praw Człowieka zaskarżyła do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka przepisy dotyczące opodatkowania samochodów akcyzą.
Twierdzi, że są one nieprecyzyjne, przez co urzędnicy mogą uznawać sprowadzone z zagranicy samochody dostawcze za auta osobowe i żądać akcyzy. To – zdaniem fundacji – narusza zasadę poszanowania własności, zapisaną w art. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.
Podatnik, którego dotyczy spór, wyczerpał drogę sądową w Polsce (przegrywając zarówno
w WSA, jak i NSA). Sprowadzał on z Niemiec samochody typu SUV i VAN przerobione tak, by służyły do przewozu towarów. Następnie sprzedawał je w Polsce. Zmiany konstrukcyjne powodowały, że były to samochody dostawcze (nieobjęte akcyzą). Potwierdzały to badania techniczne w stacji kontroli pojazdów. Podatnik nie płacił więc akcyzy od sprowadzonych samochodów, co zakwestionowały organy podatkowe.
Skutki rozstrzygnięcia
Korzystne rozstrzygnięcie mogłyby być sygnałem do zmiany przepisów ustawy akcyzowej i doprecyzowania ich w taki sposób, aby podatnik sprowadzający samochody z zagranicy nie miał wątpliwości, kiedy musi zapłacić akcyzę.
ShutterStock
11
PIT od zbycia rodowych nieruchomości
TK/postanowienie Sądu Rejonowego w Lublinie z 14 grudnia 2018 r., sygn. akt w TK P 1/19
O co toczy się spór
Czy rodzina, która otrzymała w spadku lub darowiźnie nieruchomość, musi czekać 5 lat, by móc ją sprzedać bez podatku?
Z pytaniem w tej sprawie zwrócił się do TK sąd rejonowy, przy okazji rozpatrywania sprawy karnej. Zwrócił on uwagę, że w lepszej sytuacji podatkowej są spadkobiercy lub obdarowani, którzy otrzymują pieniądze, którymi od razu mogą rozporządzać bez niekorzystnych skutków podatkowych. W przypadku natomiast otrzymania w spadku lub darowiźnie nieruchomości, aby ją spieniężyć bez PIT, trzeba odczekać ze sprzedażą 5 lat (albo przeznaczać pieniądze ze zbycia na realizację własnego celu mieszkaniowego). W przeciwnym razie należy zapłacić 19-proc. podatek. Według sądu, który skierował pytanie do TK, nie powinno tak być. Argumentem w tej sprawie jest też nowelizacja ustawy o PIT obowiązująca od 1 stycznia 2019 r. Zmieniła ona zasady liczenia 5-letniego terminu dla spadkobierców w ten sposób, że biorą oni pod uwagę datę nabycia nieruchomości przez spadkodawcę, a nie moment jego śmierci
(dla obdarowanych zasady liczenia terminu pozostały bez zmian).
Skutki rozstrzygnięcia
Jeśli TK uzna, że nieruchomości rodowe powinny być traktowane pod względem podatkowym w ten sam sposób co gotówka, to spadkobiercy
i obdarowani będą mogli je sprzedawać bez podatku, nie czekając pięciu lat
i wydając pieniądze na dowolny cel (niekoniecznie mieszkaniowy).
Co więcej, ci, którzy zapłacili podatek na podstawie prawomocnych orzeczeń czy ostatecznych decyzji, będą mogli ją odzyskać pod warunkiem, że wznowią postępowania sądowe/administracyjne.
Po korzystnym wyroku TK ustawodawca musiałby zmienić przepisy, uniemożliwiając pobór daniny w takiej sytuacji.
ShutterStock
12
Chronologia zdarzeń przy uldze mieszkaniowej
NSA uchwała/ wniosek prokuratora generalnego z 6 listopada 2019 r., sygn. akt II FPS 4/19
O co toczy się spór
Czy warunkiem skorzystania z ulgi mieszkaniowej (art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT) jest zachowanie odpowiedniej kolejności zdarzeń, tj. nową nieruchomość można kupić dopiero po zbyciu starej?
Fiskus od lat konsekwentnie stoi na stanowisku, że jest to wymóg niezbędny do stosowania zwolnienia. Twierdzi tym samym, że pieniądze otrzymane na podstawie umowy przedwstępnej i przeznaczone na zakup innej nieruchomości (przed ostatecznym zbyciem starej) nie są objęte ulgą mieszkaniową. Podkreśla, że art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT wyraźnie mówi, że ulgą objęty jest dochód ze zbycia nieruchomości. Liczy się podpisanie aktu notarialnego przenoszącego własność.
Skutki rozstrzygnięcia
Uchwała NSA uporządkuje wątpliwości związane z interpretacją przepisów. Od dłuższego czasu orzecznictwo idzie w kierunku korzystnym dla podatników. Rozstrzygnięcie poszerzonego składu NSA może przekonać fiskusa do odstąpienia od rygorystycznej wykładni przepisów.
ShutterStock
13
Przedawnienie
NSA zwykły wyrok/ wyrok WSA we Wrocławiu z 22 lipca 2019 r., sygn. akt I SA/Wr 366/19 (nieprawomocny)
O co toczy się spór
Czy ogólne zawiadomienie o wszczęciu postępowania karnoskarbowego zawiesza termin przedawnienia zobowiązania podatkowego?
Chodzi o treść zawiadomień dotyczących wszczęcia postępowań w sprawach o przestępstwa lub wykroczenia skarbowe, które zawieszają bieg terminu przedawnienia, zgodnie z art. 70 par. 6 pkt 1 ordynacji podatkowej.
NSA już raz zajmował się tą sprawą. W uchwale z 18 czerwca 2018 r. (sygn. akt I FPS 1/18) stwierdził, że wystarczy, iż fiskus wyśle do podatnika pismo, w którym powoła się na art. 70 par. 6 pkt 1 ordynacji. Nie musi w nim wskazywać, czy przyczyną zawieszenia jest wszczęcie postępowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie skarbowe. Tym bardziej nie musi podawać przepisów odnoszących się do zarzucanego podatnikowi czynu.
Wrocławski WSA doszedł do wniosku, że niekorzystna dla podatników uchwała NSA jest sprzeczna z prawem Unii Europejskiej, co uzasadnia odstąpienie od jej stosowania. W świetle standardów unijnych (dyrektywy VAT, Traktatu o funkcjonowaniu UE oraz Karty Praw Podstawowych) podatnik musi bowiem mieć możliwość skutecznego powołania się na zarzut przedawnienia, a więc musi znać podstawy (przyczyny i konkretne zarzuty) wszczęcia postępowania z kodeksu karnego skarbowego.
Skutki rozstrzygnięcia
Przełomowy wyrok WSA może skłonić sąd kasacyjny do zmiany niekorzystnego dla podatników podejścia.
Niewykluczone, że sprawa ponownie zostanie rozstrzygnięta uchwałą, tym razem całego składu NSA.
ShutterStock
14
Kasacje w sądach administracyjnych
TK/skargi konstytucyjne Fundacji Praw Podatnika, sygn. akt Ts 151/18 oraz Ts 31/19
O co toczy się spór
Czy nie można modyfikować skargi kasacyjnej po jej złożeniu? Czy NSA musi zasądzić koszty postępowania od podatnika, gdy sąd pierwszej instancji uchybił swoim obowiązkom?
Oba pytania dotyczą przepisów ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2325 – dalej: p.p.s.a.). Zgodnie z nimi Naczelny Sąd Administracyjny jest ograniczony zarzutami skargi kasacyjnej. Po jej złożeniu pełnomocnik (bo to on musi sporządzić skargę) nie może modyfikować zarzutów. Nie wolno mu wskazać nowej podstawy kasacyjnej lub naruszenia innych przepisów. Słowem, nie może naprawić żadnego ze swoich błędów ani dostosować skargi, np. do aktualnego orzecznictwa (na rozprawę przed NSA czeka się czasem nawet dwa lata). Zarzutów skargi nie może rozszerzyć też sąd kasacyjny, nawet jeśli zauważy naruszenia prawa.
Ustawa reguluje też kwestię zwrotu kosztów postępowania sądowego. Należą się one temu, czyja skarga kasacyjna zostanie uwzględniona przez NSA. Bez znaczenia jest to, czy powodem uchylenia wyroku sądu wojewódzkiego są względy merytoryczne, czy to, że WSA popełnił błąd proceduralny (np. niedostatecznie rozpoznał sprawę, nie wziął pod uwagę orzecznictwa albo niewłaściwie uzasadnił swoje stanowisko).
Skutki rozstrzygnięcia
Korzystne dla podatników rozstrzygnięcie NSA pozwoliłoby zmieniać treść skarg kasacyjnych w trakcie oczekiwania na rozprawę. Podatnicy nie musieliby też płacić kosztów postępowania w sytuacji, gdy korzystny dla nich wyrok sądu pierwszej instancji został uchylony nie ze względów merytorycznych, lecz np. z powodu błędu popełnionego przez sąd.
ShutterStock
15
Rola PKWiU w interpretacji
NSA/wniosek rzecznika małych i średnich przedsiębiorców z 28 sierpnia 2019 r., sygn. akt I FPS 3/19
O co toczy się spór
Czy podana przez podatnika we wniosku o interpretację klasyfikacja statystyczna (PKWiU) stanowi element stanu faktycznego, a w konsekwencji, czy organ interpretacyjny nie musi jej weryfikować?
Spory o konieczność weryfikowania PKWiU przez organ interpretacyjny ciągną się od lat, a orzecznictwo w tej sprawie jest rozbieżne. Część sądów uznaje, że PKWiU jest elementem podawanego przez podatnika stanu faktycznego, którego organ interpretacyjny nie może weryfikować. Zdarzają się jednak wyroki przeciwne. Zgodnie z nimi organ interpretacyjny powinien ustalać, czy podatnik prawidłowo zaklasyfikował towar. W praktyce ma to duże znaczenie, bo od symbolu PKWiU zależy stawka VAT, której prawidłowość potwierdzać ma interpretacja.
Skutki rozstrzygnięcia
Nawet jeśli wyrok będzie korzystny, to i tak organy będą badać PKWiU w interpretacjach tylko przez trzy miesiące. Od 1 kwietnia 2020 r. obowiązywać będzie bowiem wiążąca informacja stawkowa (WIS), która ułatwi podatnikom stosowanie właściwych stawek VAT i zapewni im ochronę w tym zakresie.
ShutterStock
Powiązane
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A. Kup licencję
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak
Reklama
Reklama