Bank, który udzieli klientom gwarancji na zabezpieczenie transakcji, a następnie pożyczy pieniądze na spłatę tego zobowiązania (wobec tego samego banku), nie działa w celu unikania opodatkowania – uznał szef Krajowej Administracji Skarbowej.

Opinia zabezpieczająca przez zastosowanie w tej sprawie klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania została wydana 30 kwietnia br., ale dopiero w ubiegłym tygodniu została opublikowana na stronach Ministerstwa Finansów.
Chodziło o bank, który zamierzał oferować klientom nowy produkt. Do typowej umowy o udzielenie gwarancji bankowej (w ramach której gwarantowałby opłacenie transakcji realizowanej przez klienta) dołączyłby kredyt na spłatę roszczenia z tytułu tejże gwarancji.
Bank tłumaczył we wniosku o udzielenie opinii zabezpieczającej, że wprowadzając nowy produkt na rynek, chciał zwiększyć zainteresowanie klientów umową o udzielenie gwarancji bankowej. Przy okazji zwiększyłby szansę na spłatę zobowiązania wobec samego siebie. Pozwoliłoby mu to zwiększyć przychody z działalności gospodarczej i zmniejszyć powiązane z nimi koszty.
Szef KAS przyznał, że działając w ten sposób, bank osiągnie nie tylko ekonomiczną, ale i podatkową korzyść. Będzie mógł bowiem obniżyć wysokość zobowiązania podatkowego (bądź zawyżyć stratę podatkową) dzięki zaliczeniu części wydatków do kosztów uzyskania przychodu. Chodzi m.in. o odpisy na straty kredytowe utworzone na pokrycie wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona (art. 16 ust. 1 pkt 26c ustawy o CIT), odpisanie wierzytelności z tytułu wymagalnych, a nieściągalnych kredytów (art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. b ustawy o CIT), stratę z tytułu sprzedaży wierzytelności kredytowej na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego (art. 15 ust. 1h pkt 2 ustawy o CIT), kredyt umorzony w wyniku postępowań restrukturyzacyjnych (art. 16 ust. 1 pkt 43 ustawy o CIT).
Korzyścią podatkową byłoby również niepowstanie przychodu przy zbyciu kredytu na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego (art. 12 ust. 4 pkt 15 lit. c ustawy o CIT) ani przy konwersji kredytu na akcje lub udziały (art. 12 ust. 4 pkt 15 lit. a i b ustawy o CIT).
Korzystne byłoby także opóźnienie momentu powstania przychodu (art. 12 ust. 4 pkt 15 lit. b i ust. 4f ustawy o CIT).
Szef KAS dodał, że wszystkie te korzyści mogłyby powstać niezgodnie z celem i przedmiotem wspomnianych przepisów (bo dotyczą one kredytów, a nie gwarancji), ale w tym wypadku nie będzie miała zastosowania klauzula antyabuzywna, bo niespełnione są dwie pozostałe przesłanki wymienione w art. 119a ordynacji podatkowej.
Bank wprowadzając na rynek nowy produkt, nie kieruje się bowiem chęcią unikania opodatkowania, lecz potrzebami klientów, którym pomaga w spłacie zobowiązań. W ten sposób zwiększa konkurencyjność na rynku, co należy uznać za działanie ściśle biznesowe, a nie sztuczne. Nie można też stwierdzić, że rozsądnie działający podmiot nie zastosowałby tego sposobu działania z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych – podsumował szef KAS.
Opinia zabezpieczająca szefa KAS z 30 kwietnia 2021 r. (sygn. DKP3.8011.28.2020), opublikowana 10 czerwca 2021 r.