Spółki kapitałowe, które rozpoczęły działalność gospodarczą w drugiej połowie 2019 r., mogą wydłużyć swój rok podatkowy do końca 2020 r. Czy informować o tym fiskusa? Co do tego jest mnóstwo wątpliwości.
TEMAT: Rok podatkowy
PROBLEM: Wydłużenie lub zmiana roku
Potwierdzają to wpisy w mediach społecznościowych. Pokazują chaos informacyjny. Księgowe twierdzą, że w urzędach skarbowych uzyskują różne odpowiedzi: raz, że trzeba zgłosić urzędowi wydłużenie roku podatkowego, innym razem – że takiego obowiązku nie ma.
Za każdym z tych rozwiązań stoją pewne racje. Bo skąd niby urząd ma mieć informację o wydłużonym roku, jeśli podatnik sam go o tym nie poinformuje – zastanawia się część księgowych. Dlatego dochodzą do wniosku, że zawiadomienie jest konieczne.
Inne kierują się informacją z urzędu, że nie trzeba zawiadamiać fiskusa o wydłużonym roku podatkowym, chyba że zażąda tego sam urząd.
A jak jest naprawdę?
Odpowiadając na to pytanie, trzeba rozróżnić sytuację:
  • spółek (z o.o., akcyjnych) rozpoczynających działalność gospodarczą w drugiej połowie roku, oraz
  • spółek, które wybierają inny rok niż kalendarzowy.
Do obu sytuacji znajdą zastosowanie inne przepisy ustawy o CIT. W pierwszym przypadku – art. 8 ust. 2a ustawy o CIT, a w drugim – art. 8 ust. 3–5 tej ustawy.
Warto zaznaczyć, że przepisy dotyczące roku podatkowego w CIT nieco zmieniły się od 1 stycznia 2019 r.

Spółki mogą wybrać

Zasadniczo (art. 8 ust. 1 ustawy o CIT) rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, chyba że spółka postanowi inaczej w statucie, umowie spółki lub innym dokumencie odpowiednio regulującym zasady ustrojowe. Wówczas rokiem podatkowym jest okres kolejnych 12 miesięcy kalendarzowych.
Jeżeli spółka rozpoczęła działalność:
  • w pierwszej połowie roku, to jej pierwszy rok podatkowy trwa od dnia rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego albo do ostatniego dnia wybranego roku podatkowego, nie dłużej jednak niż 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych (art. 8 ust. 2);
  • w drugiej połowie roku i wybrała rok podatkowy pokrywający się z rokiem kalendarzowym, to jej pierwszy rok podatkowy może trwać od dnia rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego następującego po roku, w którym rozpoczęła działalność (art. 8 ust. 2a). Przykładowo, jeśli spółka rozpoczęła działalność w drugiej połowie 2019 r., to jej pierwszy rok podatkowy może zakończyć się 31 grudnia 2020 r.

Co z zawiadomieniem

Czy o wydłużonym roku podatkowym poinformować urząd skarbowy? O przecięcie dyskusji i wyjaśnienie poprosiliśmy Ministerstwo Finansów.
W odpowiedzi na pytania DGP resort wyjaśnił, że w przypadku wydłużenia roku podatkowego na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy o CIT nie ma obowiązku informowania organu podatkowego o wyborze roku podatkowego.
MF dodało, że obowiązek informowania o wyborze roku podatkowego dotyczy wyłącznie sytuacji, gdy podatnik wybrał rok podatkowy inny niż kalendarzowy (takie przypadki przewidziano w art. 8 ust. 4 i 5 ustawy o CIT).
To oznacza – tłumaczy dalej resort – że art. 8 ust. 4 i 5 ustawy dotyczy tylko tych podatników, którzy wybrali rok podatkowy niepokrywający się z rokiem kalendarzowym. Nie dotyczy zaś podatników, którzy nie odstąpili od ustawowej zasady, że rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy, a jedynie skorzystali z uprawnienia przewidzianego w art. 8 ust. 2a ustawy o CIT (czyli wydłużenia roku podatkowego do końca roku kalendarzowego następującego po roku rozpoczęcia działalności).

Co na to sądy

MF powołuje się tu również na wyrok WSA w Rzeszowie z 23 stycznia 2007 r. (sygn. akt I SA/Rz 654/06), utrzymany później w mocy przez Naczelny Sąd Administracyjny (wyrok z 20 sierpnia 2008 r., sygn. akt II FSK 620/07).
We wspomnianym wyroku z 20 sierpnia 2008 r. NSA orzekł: „Gdy podatnik rozpoczynający działalność w drugiej połowie roku kalendarzowego wybrał rok podatkowy pokrywający się z rokiem kalendarzowym, to w myśl art. 8 ust. 2 a ustawy o CIT, pierwszy rok podatkowy jest rokiem przedłużonym i trwa od dnia rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego następującego po roku, w którym rozpoczęto działalność”.
NSA zgodził się z sądem I instancji, że: „Skorzystanie podatnika z tego uprawnienia nie powoduje, że odstępuje on od reguły wybrania roku podatkowego pokrywającego się z rokiem podatkowym, co w konsekwencji oznacza również, iż nie ciąży nań obowiązek zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o skorzystaniu z możliwości przewidzianej w art. 8 ust. 2a ustawy o CIT”.

Co się zmieniło

Wątpliwości biur i spółek mogą wiązać się z nowelizacją obowiązującą od 1 stycznia 2019 r. Ale uwaga: objęła ona podatników, którzy zmieniają rok podatkowy – chcą, żeby nie pokrywał się on z kalendarzowym.
Do końca 2018 r. zasadą było zawiadamianie naczelnika urzędu skarbowego o zmianie roku podatkowego. Zasada ta wynikała z ówczesnego brzmienia art. 8 ust. 1 ustawy o CIT.
Od 1 stycznia 2019 r. przepisy się zmieniły. Zasadniczo, jeśli spółka zmienia rok podatkowy na niepokrywający się z kalendarzowym, to musi o tym zawiadomić, ale dopiero w zeznaniu rocznym CIT-8 za rok podatkowy poprzedzający pierwszy po zmianie rok podatkowy (art. 8 ust. 4: „O wyborze roku podatkowego innego niż rok kalendarzowy podatnik informuje w zeznaniu (…) składanym za rok podatkowy poprzedzający pierwszy po zmianie rok podatkowy”).
Innymi słowy, jeśli spółka zmieniła rok podatkowy w 2019 r., to w zeznaniu rocznym CIT musi poinformować o tym fiskusa. Zasadniczo zeznanie trzeba złożyć do końca trzeciego miesiąca roku następnego po roku podatkowym (patrz art. 27 ust. 1). W firmach, w których pokrywa się on z kalendarzowym, jest to koniec marca, ale inaczej będzie w firmach, w których rok podatkowy nie pokrywa się z kalendarzowym.
Co innego natomiast, gdy spółka nie zmienia roku podatkowego, a jedynie go wydłuża na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy o CIT. Wówczas – jak wynika z odpowiedzi MF na pytanie DGP – spółka nie musi w ogóle informować o tym wydłużeniu.
Ważne Nie trzeba informować urzędu skarbowego o wydłużeniu roku podatkowego. Natomiast o wyborze roku podatkowego innego niż kalendarzowy trzeba powiadomić, ale dopiero w zeznaniu CIT-8