Czy w sytuacji, gdy dokonywane przez spółkę czynności nie podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej: PCC), a na spółce nie ciążył obowiązek złożenia deklaracji PCC-1 i uiszczenia podatku, podatnik musi składać korektę deklaracji? Rozważmy ten problem w oparciu o sytuację, gdy spółka nie będąc zobowiązana do składania deklaracji, dokonała wpłaty podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej.
AGNIESZKA TAŁASIEWICZ
partner Ernst & Young
Nie powinno budzić wątpliwości to, że kwota zapłacona tytułem rzekomego zobowiązania podatkowego przez podmiot, który błędnie uznał się za podatnika, stanowi nadpłatę. W takim przypadku właściwą podstawą prawną do żądania stwierdzenia nadpłaty jest art. 75 par. 2 pkt 1 lit. c) Ordynacji podatkowej, stanowiący o wpłacie podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej, podczas gdy podatnik nie był zobowiązany do składania zeznań.
W takiej sytuacji nie jest wymagane złożenie wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty korekty deklaracji podatkowej. Wymóg złożenia korekty deklaracji podatkowej byłby w tym przypadku paradoksalny. Podmiot, który nie musiał składać deklaracji, a w sposób błędny tego dokonał, żeby doprowadzić do stanu zgodnego z prawem, musi teraz składać korektę deklaracji i zadeklarować, że nie miał obowiązku deklarowania podatku.
Żądanie złożenia korekty deklaracji w takiej sytuacji przeczyłoby istocie korekty deklaracji. Jak podkreśla się w orzecznictwie, korekta deklaracji podatkowej ma zawsze na celu doprowadzenie do zgodności niewłaściwie deklarowanej poprzednio sytuacji prawnopodatkowej z sytuacją nakazaną przez ustawy podatkowe (np. uchwała NSA z 30 czerwca 2003 r., sygn. akt FPS 3/03). Jeśli zatem podatnik nie był zobowiązany do złożenia deklaracji PCC-1 ze wskazaniem zobowiązania podatkowego w wysokości 0, czyli nie powinien był w ogóle deklarować zobowiązania w PCC, to nie może być mowy o obowiązku korekty deklaracji (w takiej sytuacji na podmiocie w ogóle nie ciążył obowiązek podatkowy). Korekty deklaracji w podatkach powstających z mocy prawa prowadzą zasadniczo do zmiany wysokości kwoty powstałego już zobowiązania podatkowego. Oznacza to, że obowiązek korekty może dotyczyć wyłącznie sytuacji, gdy podatnik deklaruje podatek w innej wysokości niż pierwotnie (a nie, gdy przeczy istnieniu zobowiązania podatkowego).
Ten komentarz dotyczy sytuacji odnoszącej się do PCC, ale w istocie ma zastosowanie do każdego przypadku, gdy zobowiązanie podatkowe zostało nienależnie zapłacone, gdy nie istniał obowiązek do deklarowania takiego zobowiązania.
Not. EM
