Firmy, które zatrudniają żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej lub aktywnej rezerwy, mogą skorzystać z nowej ulgi podatkowej i obniżyć podatek dochodowy. Zasadniczo rozliczą ją po raz pierwszy w zeznaniu składanym za 2025 r.

Preferencja dotyczy zarówno podatników PIT, jak i CIT (art. 26he ustawy o PIT i 18eg ustawy o CIT). Została wprowadzona nowelizacją z 1 października 2024 r. niektórych ustaw w celu wsparcia przedsiębiorców zatrudniających żołnierzy Obrony Terytorialnej lub żołnierzy Aktywnej Rezerwy (Dz.U. z 2024 r. poz. 1585).

Nowa ulga ma zachęcić pracodawców do zatrudniania żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej (WOT) lub aktywnej rezerwy (AR). Wprawdzie na co dzień nie wykonują oni zadań militarnych, ale przez cały czas pozostają w czynnej służbie wojskowej. W związku z tym w każdej chwili mogą zostać wezwani do wykonywania obowiązków służbowych, co utrudnia możliwość pracy na etacie.

Zatrudnienie żołnierzy WOT: wysokość odliczeń

Od tego roku firma, która zatrudnia lub zatrudni takiego żołnierza, może odliczyć od podstawy opodatkowania kwotę, która jest uzależniona przede wszystkim od stażu wojskowego pracownika. I tak:

  • 12 tys. zł potrąci pracodawca, jeżeli zatrudniony w ramach stosunku pracy żołnierz WOT lub AR pełni nieprzerwanie służbę przez co najmniej rok;
  • 15 tys. zł, gdy żołnierz pełni służbę nieprzerwanie przez dwa lata;
  • 18 tys. zł, gdy żołnierz pełni służbę nieprzerwanie przez trzy lata;
  • 21 tys. zł, gdy żołnierz pełni służbę nieprzerwanie przez cztery lata;
  • 24 tys. zł, gdy żołnierz pełni służbę nieprzerwanie przez pięć lat.

Okres służby ustala się na 31 grudnia roku podatkowego albo na ostatni dzień zatrudnienia tego żołnierza w roku podatkowym.

Mikro i mali przedsiębiorcy (w rozumieniu prawa przedsiębiorców) mogą odliczyć o połowę więcej, czyli np. nie 12 tys. zł w przypadku żołnierza z jednorocznym stażem, lecz 18 tys. zł. Natomiast firmy, które nie zaliczają się do mikro lub małych przedsiębiorców, ale przez cały rok podatkowy zatrudniają w ramach stosunku pracy co najmniej pięciu pracowników, w przeliczeniu na pełne etaty, mogą odliczyć kwotę bazową ulgi podwyższoną o współczynnik 1,2 (czyli zamiast 12 tys. zł – 14,4 tys. zł).

Ulga za każdego żołnierza

Firma może odliczyć ulgę na każdego żołnierza WOT lub AR zatrudnionego w ramach stosunku pracy. Warunkiem jest jednak, aby nie byli oni wspólnikami w zatrudniającej ich firmie. Musi im też przysługiwać miesięczne wynagrodzenie w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2025 r. wynosi ono brutto 4666 zł).

Jeżeli żołnierz jest zatrudniony przez niepełny rok podatkowy, można potrącić 1/12 kwoty bazowej za każdy pełny miesiąc kalendarzowy tego zatrudnienia.

Niekoniecznie pełen etat

– Aby skorzystać z nowej ulgi, żołnierz musi być zatrudniony w ramach stosunku pracy, nie może to być inna umowa, jak np. zlecenie – zwraca uwagę Agnieszka Telakowska-Harasiewicz, doradca podatkowy, starszy menedżer w MDDP. Jednak wojskowy nie musi być zatrudniony na pełen etat.

Może pracować nawet na ułamek etatu, pod warunkiem że otrzymuje wynagrodzenie miesięczne w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym miesiącu – podkreśla ekspertka. Dodaje, że to, czy żołnierz jest na pełnym etacie, czy nie, może wpłynąć na wysokość odliczenia.

Przykładowo, jeżeli duży przedsiębiorca zatrudnia pięciu pracowników na pełen etat, w tym jeden to żołnierz WOT z pięcioletnim stażem wojskowym, to takiemu podatnikowi (firmie) przysługuje kwota odliczenia 24 tys. zł, podwyższona o współczynnik 1,2, tj. 28,8 tys. zł. W takim przypadku bowiem jest spełniony warunek do zastosowania tego współczynnika, jakim jest zatrudnienie pięciu pracowników na pełen etat.

– Taką samą kwotę odliczyłby przedsiębiorca, gdyby zatrudniał pięć osób na pełen etat, a dodatkowo żołnierza WOT na jedną trzecią etatu, którego wynagrodzenie było co najmniej równe minimalnemu – tłumaczy Agnieszka Telakowska-Harasiewicz.

Z kolei gdyby wśród tych pięciu zatrudnionych był żołnierz (pełniący służbę nieprzerwanie przez pięć lat) wykonujący pracę w firmie na jedną trzecią etatu, a jego wynagrodzenie byłoby równe minimalnemu, wówczas przedsiębiorca mógłby odliczyć tylko kwotę bazową ulgi, tj. 24 tys. zł (nie spełnia bowiem warunku do zastosowania współczynnika 1,2).

Odliczenie w zeznaniu

Nowej ulgi nie uwzględnia się w zaliczkach płaconych na podatek dochodowy. Można ją będzie odliczyć dopiero po zakończeniu roku w składanym zeznaniu.

Trzeba będzie w nim podać:

  • numer PESEL żołnierzy terytorialnej służby wojskowej lub aktywnej rezerwy,
  • liczbę miesięcy i lat nieprzerwanej służby,
  • informacje, czy podatnik jest mikroprzedsiębiorcą, małym przedsiębiorcą lub zatrudnia co najmniej pięciu pracowników.

Natomiast na żądanie organów podatkowych podatnik będzie też musiał przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia.

Przepisy obowiązują od 12 listopada 2024 r., ale przedsiębiorcy nie mogą odliczyć ulgi w bieżącym roku, składając rozliczenie za 2024 r. Zasadniczo po raz pierwszy zrobią to, składając PIT lub CIT za 2025 r. (już w 2026 r.). Zgodnie bowiem z przepisami przejściowymi ulga ma zastosowanie po raz pierwszy do dochodów (przychodów) osiągniętych od 1 stycznia 2025 r. Co natomiast, jeżeli rok podatkowy podatnika CIT nie pokrywa się z kalendarzowym? Przepisy stosuje się po raz pierwszy za rok podatkowy rozpoczynający się bezpośrednio po roku, który rozpoczął się przed 1 stycznia 2025 r., a zakończył po 31 grudnia 2024 r.

W przypadku roku, który trwa mniej niż 12 miesięcy, ulgę odlicza się proporcjonalnie – po 1/12 kwoty za każdy miesiąc.

Należy też pamiętać, że z ulgi w ogóle nie mogą skorzystać podatnicy, którzy w danym roku poniosą stratę. Kwota odliczenia nie może bowiem przekroczyć dochodu osiągniętego przez podatnika w roku podatkowym z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z innych źródeł przychodów niż przychody z zysków kapitałowych (jednocześnie ulgi w ogóle nie można odliczyć od przychodów z zysków kapitałowych).

Jeżeli więc uzyskany przez firmę dochód będzie niewystarczający do odliczenia ulgi na zatrudnienie żołnierzy, będzie ona mogła odliczyć ją w kolejnych pięciu następujących po sobie latach. ©℗

Przykład

W 2025 r. spółka z o.o., której rok podatkowy pokrywa się z kalendarzowym, zatrudnia na pełen etat trzech żołnierzy WOT:

  • pierwszy będzie zatrudniony na cały etat przez cały 2025 r. i na koniec tego roku będzie miał ponadpięcioletni staż wojskowy, ale jest wspólnikiem spółki,
  • drugi będzie zatrudniony na pół etatu przez cały rok, ale jego pensja miesięczna będzie przewyższać minimalne wynagrodzenie. Natomiast na koniec tego roku będzie miał ponadtrzyletni staż wojskowy,
  • trzeci zostanie zatrudniony 7 lutego 2025 r. i będzie pracował do końca roku, natomiast jego staż na 31 grudnia 2025 r. będzie wynosił jeden rok i dwa miesiące.

Spółka jest małym przedsiębiorcą w rozumieniu prawa przedsiębiorców.

W takiej sytuacji spółka będzie mogła odliczyć w zeznaniu za 2025 r. od podstawy opodatkowania kwotę 42 tys. zł.

Zasadniczo podatnikowi będzie przysługiwać odliczenie w wysokości 28 tys. zł za poszczególnych pracowników:

  • za pierwszego żołnierza kwota bazowa ulgi w wysokości 0 zł – nie uwzględnia się go przy obliczaniu ulgi w związku z tym, że jest on wspólnikiem spółki z. o.o.,
  • za drugiego żołnierza kwota bazowa ulgi w wysokości 18 tys. zł – przepracuje on cały rok i będzie otrzymywał wynagrodzenie wyższe niż minimalne (nie musi być zatrudniony na pełen etat). Spółka będzie więc mogła odliczyć pełną kwotę określoną w przepisach dla zatrudnionego z trzyletnim stażem wojskowym,
  • za trzeciego żołnierza kwota bazowa ulgi w wysokości 10 tys. zł. Spółka będzie mogła odliczyć kwotę bazową określoną dla żołnierza z jednorocznym stażem wojskowym za 10 przepracowanych miesięcy.

Ponieważ jednak spółka jest małym przedsiębiorcą, może kwotę bazową pomnożyć przez współczynnik 1,5 (28 tys. zł x 1,5 = 42 tys. zł).

ikona lupy />
Kwoty bazowe w przykładowych sytuacjach / Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe