Kolejny sąd orzekł, że rekompensata dla branży energochłonnej nie jest zwolniona z podatku dochodowego, nawet jeżeli podatnik działa na terenie specjalnej strefy ekonomicznej.

Tak orzekł właśnie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku. Z jego wyroku wynika, że zwolnieniem są objęte tylko takie dochody (przysporzenia), które bezpośrednio wynikają z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy.

Gdański sąd nawiązał tu do ukształtowanej już linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego, zgodnie z którą art. 17 ust. 1 pkt 34 należy odczytywać zgodnie z jego literalnym brzmieniem. Tak wynika z wyroków NSA: z 22 marca 2024 r. (sygn. akt II FSK 829/21), 31 maja 2023 r. (II FSK 13/21) oraz 7 grudnia 2022 r. (II FSK 774/22).

Chodziło o spółkę, która prowadzi działalność zarówno na terenie specjalnej strefy ekonomicznej (SSE), jak i pozastrefową. Pierwsza jest zwolniona z podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT, druga jest opodatkowana na ogólnych zasadach.

W związku z działalnością strefową spółka zwracała się w ostatnich latach do prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o rekompensatę na podstawie ustawy z 19 lipca 2019 r. o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1215). Jest to pomoc publiczna z tytułu przenoszenia kosztów zakupu uprawnień do emisji gazów cieplarnianych na ceny energii elektrycznej zużywanej do wytwarzania produktów w sektorze lub podsektorach energochłonnych.

Brak zwolnienia

Spółka była przekonana, że rekompensata ta jest przychodem z działalności zwolnionej z CIT. Innego zdania był dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. W interpretacji z 19 lutego 2024 r. (sygn. 0114-KDIP2-1.4010.3.2024.1.KW) wyjaśnił, że zwolniony z CIT jest tylko dochód w zakresie wynikającym z zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie SSE.

Natomiast rekompensaty otrzymane przez spółkę takim dochodem nie są – stwierdził dyrektor KIS. Wyjaśnił, że jeżeli dany rodzaj (przedmiot) działalności gospodarczej nie jest wymieniony w zezwoleniu, to dochód z takiej działalności nie jest zwolniony na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT. Ustawodawca świadomie użył w tym przepisie sformułowania „dochody uzyskane z działalności gospodarczej”, a nie „dochody związane z wykonywaniem działalności gospodarczej”– podkreślił dyrektor KIS. Interpretację tę utrzymał w mocy WSA w Gdańsku. Wyjaśnił, że pod uwagę należało wziąć dwa kryteria wynikające z art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT, tj.:

  • dochód (przychód) musi pochodzić z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie SSE oraz
  • dochód (przychód) musi pochodzić z działalności gospodarczej prowadzonej na podstawie zezwolenia.

Za takie dochody należy uznać – zdaniem WSA – dochody bezpośrednio generowane z działalności strefowej (jako efekt aktywności przedsiębiorcy), a nie dochody z nią związane. Mimo że rekompensaty pozostają w związku z działalnością produkcyjną prowadzoną przez spółkę na terenie SSE, to jednak nie są dochodami z takiej działalności – stwierdził sąd.

Podkreślił, że takie podejście do spornego przepisu zapewnia także równe traktowanie wszystkich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą na terenie SSE, ponieważ „nie występuje w nim ocenne kryterium oparte na badaniu stopnia ścisłości czy też bezpośredniości powiązania różnego rodzaju dochodów z działalnością gospodarczą prowadzoną na terenie SSE”.

Wyrok jest nieprawomocny.

Za wzrost cen prądu

Przypomnijmy, że podobnie orzekł 9 lipca 2024 r. NSA (II FSK 397/24) w sprawie spółki, która prowadzi działalność na podstawie decyzji o wsparciu, o której mowa w ustawie o wspieraniu nowych inwestycji (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 459). Dochody z takiej działalności są zwolnione z podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT.

Z powodu znacznego wzrostu cen energii elektrycznej spółka dostała bezzwrotną pomoc publiczną na podstawie ustawy o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022–2024 (Dz.U. z 2022 r. poz. 2088) oraz uchwały nr 1/2023 Rady Ministrów z 3 stycznia 2023 r. w sprawie przyjęcia programu rządowego pod nazwą „Pomoc dla sektorów energochłonnych związana z nagłymi wzrostami cen gazu ziemnego i energii elektrycznej w 2022 r.”.

Operatorem tego programu jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a źródłem finansowania jest Fundusz Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji, o którym mowa w ustawie z 19 lipca 2019 r. o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1393 ze zm.).

NSA uznał, że taka rekompensata nie jest dotacją. Potwierdził, że organ podatkowy miał prawo odwołać się do ustawy o finansach publicznych, mimo że sam ustawodawca w ustawie podatkowej takiego odwołania nie zrobił. NSA wyjaśnił, że ustawa o finansach publicznych to taka sama gałąź prawa finansowego jak prawo podatkowe. Niektórych definicji zawartych w prawie podatkowym domyślnie trzeba szukać w innych aktach prawnych – wyjaśnił NSA.

O wyroku tym pisaliśmy w artykule „Rekompensaty za wzrost cen prądu są z CIT” (DGP nr 133/2024). ©℗

Współpraca Katarzyna Jędrzejewska
Autor jest doradcą podatkowym

orzecznictwo