Ulga na CSR to w praktyce nie jedna, ale trzy ulgi

Wspólnym elementem tych ulg jest ich konstrukcja i wysokość odliczeń. Podatnik może odliczyć od podstawy opodatkowania kwotę stanowiącą 50 proc. kosztów uzyskania przychodów poniesionych na dany rodzaj działalności społecznie pożądanej. Wysokość ostatecznej korzyści podatkowej zależy od wybranej formy opodatkowania lub statusu podatnika. Podatnik CIT opodatkowany stawką 19 proc. czy podatnik PIT opodatkowany stawką liniową 19 proc. z każdego tysiąca złotych wydanego na działania CSR kwalifikujące się do ulgi podatkowej może np. obniżyć podatek dochodowy o 285 zł (190 zł tytułem kosztów uzyskania przychodów i 95 zł tytułem ulgi).

Aby dany wydatek uznać za kwalifikowany na potrzeby ulg CSR, musi on spełniać także wszelkie przesłanki, żeby uznać go za koszt uzyskania przychodu. Konieczne jest więc każdorazowo wykazanie choćby pośredniego związku danego wydatku z osiągnięciem przychodu. Nie jest to obecnie zadanie bardzo trudne, gdyż administracja skarbowa od wielu lat przychylnie odnośni się do tego typu wydatków. W praktyce warto zadbać o to, aby działania w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu wynikały z przyjętej strategii i planu działania, do których można odwoływać się w kontekście możliwości zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów. W przypadku sponsoringu powinna być zawarta także odpowiednia umowa ze sponsorowanym. Trzeba również pamiętać, że zasadniczo darowizny i koszty reprezentacji nie będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

W tym kontekście warto wyróżnić sponsoring właściwy i niewłaściwy. W ramach sponsoringu właściwego firma otrzymuje świadczenie wzajemne, podczas gdy sponsoring niewłaściwy nie zakłada ekwiwalentu dla sponsora. Sponsoring niewłaściwy podobny jest więc do darowizny, dlatego zaliczenie wydatków związanych z takim sponsoringiem do kosztów podatkowych będzie mocno ryzykowne. Często nie jest też łatwo wycenić świadczenia wzajemnego w ramach umowy sponsoringu, a w sytuacji gdy wartość działań sponsorowanego jest widocznie niewspółmierna do działań sponsora, mogą powstać wątpliwości co do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z takim sponsoringiem. Należy także uważać na wydatki, które mogą zostać uznane za koszty reprezentacji, nawet jeśli są ponoszone w ramach sponsoringu. Kontrowersje może budzić np. sfinansowanie wystawy artystów w galerii sztuki, w ramach której zostanie zorganizowany wystawny bankiet dla kontrahentów sponsora czy sfinansowanie organizacji meczu piłkarskiego, gdzie większość środków będzie przeznaczona na imprezę dla zaproszonych przez sponsora VIP-ów. Tego typu wydatki wprawdzie mogą się formalnie wpisywać w katalog wydatków kwalifikowanych na potrzeby ulgi CSR, jednak nie należy zapominać, że muszą one także spełniać przesłanki uznania ich za koszt podatkowy.

Ulga na sport

W ramach ulgi na sport oszczędzi na podatku dochodowym ten, kto finansuje działalność klubu sportowego, stypendia sportowe czy też niemasową imprezę sportową. Najbardziej istotne są z pewnością wydatki na kluby sportowe. Chodzi tutaj jedynie o kluby, które nie działają w celu osiągnięcia zysków i np. realizują programy szkolenia sportowego, kupują sprzęt sportowy, pokrywają koszty organizowania zawodów sportowych lub uczestnictwa w tych zawodach, korzystania z obiektów sportowych dla celów szkolenia sportowego czy finansują stypendia sportowe i wynagrodzenia kadry szkoleniowej. Ważne jest, że przedsiębiorca nie skorzysta z ulgi, jeśli będzie finansował te zadania bezpośrednio. Konieczne jest pośrednictwo klubu sportowego. Na przykład sfinansowanie nart i kombinezonów dla skoczków narciarskich bezpośrednio przez przedsiębiorcę pozbawi go prawa do ulgi na sport, natomiast przekazanie środków klubowi sportowemu na wskazany cel umożliwi uzyskanie korzyści podatkowej.

Pozaklubowe finansowanie działalności sportowej może przybrać jedynie formę finansowania stypendiów sportowych lub wsparcia niemasowych imprez sportowych. Nie ma ograniczeń w zakresie podmiotu, który taką imprezę sportową organizuje, ważne, żeby w ramach imprezy była podejmowana określona aktywność fizyczna lub intelektualna.

Ulga na kulturę

Ulga na sport ma szeroko zakreślony krąg beneficjentów – w przeciwieństwie do ulgi na kulturę. Z niej mogą korzystać jedynie instytucje kultury wpisane do odpowiedniego rejestru oraz uczelnie artystyczne i publiczne szkoły artystyczne. Będą to więc przede wszystkim różne teatry, kina, muzea, biblioteki, domy kultury, ogniska artystyczne czy galerie sztuki zarządzane przez podmiot publiczny. W ramach sponsoringu może być wspierana działalność tych podmiotów polegająca na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury. Wydatkiem kwalifikowanym na potrzeby ulgi na kulturę będzie więc np. finansowanie zakupu księgozbioru, wystawy, koncertu czy produkcji filmowej. Wspierane mogą być także działania uczelni artystycznych, możliwe jest np. sponsorowanie wystaw dyplomowych, happeningów czy koncertów.

Uderzające jest, że z ulgi nie skorzysta przedsiębiorca, który sponsoruje prywatne przedsięwzięcia kulturalne, np. podejmowane przez różne fundacje czy stowarzyszenia. Wydaje się zasadne rozszerzenie w przyszłości tej ulgi także na działalność kulturalną tych podmiotów. Obecnie jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby inicjatywy prywatne były podejmowane we współpracy z publicznymi instytucjami kultury i pośrednio korzystały ze wsparcia.

Ulga na naukę

Ulgę na naukę można podzielić właściwie na dwie części. Jedna z nich ma szerszy związek z CSR i obejmuje finansowanie stypendiów dla studentów lub doktorantów, a także finansowanie studiów dualnych. Stypendium może być przyznane na zasadach określonych przez fundatora – np. za szczególne osiągnięcia w branży, w której działa fundator. Zasady przyznawania stypendiów mogą być na wniosek fundatora także zatwierdzane przez ministra właściwego ds. szkolnictwa wyższego i nauki. Dość głębokiego zaangażowania firmy wymaga prowadzenie studiów dualnych, czyli studiów o profilu praktycznym, tworzonych przez uczelnię wraz z pracodawcą na podstawie zawartej z nim umowy. Pracodawca w szczególności może uczestniczyć w określeniu programu studiów, efektów kształcenia, udostępnić swoich pracowników do prowadzenia zajęć praktycznych czy umożliwić odbywanie staży i praktyk w swoim zakładzie pracy.

Ulga na naukę ma też drugie oblicze, które niezbyt pasuje do pozostałych ulg. W ramach wydatków kwalifikowanych znajdują się bowiem także wydatki na finansowanie kształcenia pracowników w określonej formie – w szczególności w ramach studiów podyplomowych czy MBA. Ulga na naukę to także wsparcie zatrudnienia studentów i absolwentów uczelni. Z ulgi skorzysta bowiem przedsiębiorca, który ponosi wydatki na sfinansowanie praktyk studenckich, a także jeśli za pośrednictwem akademickiego biura karier zatrudnia absolwenta uczelni i ponosi koszty z tym związane.

Podsumowanie

W ramach ulgi na CSR przedsiębiorcy mają do wyboru szeroki katalog działań, które mogą się przyczynić do osiągnięcia oszczędności podatkowych. Zakres każdej z ulg został określony na etapie projektowania przepisów przez właściwego ministra – ds. sportu, kultury czy nauki i szkolnictwa wyższego, z uwzględnieniem aktualnych potrzeb. Dlatego ulgi te różnią się znacznie między sobą i czasami nie są intuicyjne dla podatników. Szczególnie istotne jest zaangażowanie pośrednio zainteresowanych – klubów sportowych, instytucji kultury czy uczelni wyższych. To one powinny być spiritus movens wykorzystania ulgi na CSR. W praktyce jednak niestety często tak nie jest, dlatego szczególnie istotne jest szerzenie wiedzy w tym zakresie. ©℗