Banki spotka kara? Chodzi o nieterminowe raportowanie do fiskusa

Czy szef Krajowej Administracji Skarbowej może nałożyć karę w wysokości do 1 mln zł na bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, które nie przekażą mu w ustawowym terminie żądanych informacji i zestawień na temat rachunków firmowych?

Odpowiedzi udzieli w uchwale poszerzony skład Naczelnego Sądu Administracyjnego. Pytanie zadał jeden ze składów orzekających sądu kasacyjnego (postanowienie z 5 czerwca 2024 r., sygn. III FSK 746/22). Wątpliwości dotyczą przepisów o Systemie Teleinformatycznym Izby Rozliczeniowej (STIR), czyli rozdziału IIIb ordynacji podatkowej.

Przepisy te wymagają od banków i SKOK-ów przekazywania izbie rozliczeniowej:

■ informacji o firmowych rachunkach otwieranych oraz prowadzonych przez przedsiębiorców;

■ dziennych zestawień transakcji z takich rachunków;

■ informacji o rachunkach oszczędnościowych i oszczędnościowo-rozliczeniowych prowadzonych dla osób fizycznych przez banki oraz o rachunkach członków spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej niebędących rachunkami firmowymi;

■ innych informacji lub zestawień objętych żądaniem szefa KAS;

■ adresów IP, z których następowały logowania do rachunku firmowego lub z których składano dyspozycje przeprowadzenia transakcji.

Informacje powinny być przekazywane niezwłocznie, ale nie później niż w terminach określonych w art. 119zp par. 1 i par. 2 oraz 119zs par. 2 ordynacji. Izba rozliczeniowa wykorzystuje te dane, aby opracować wskaźnik ryzyka, który wpływa na decyzje szefa KAS i wyznaczonych przez niego naczelników urzędów celno-skarbowych o tymczasowych blokadach rachunków. Za nieprzekazanie przez banki i SKOK-i informacji i zestawień, przekazanie ich „niezgodnie z posiadanymi informacjami, zestawieniami lub danymi” bądź zatajenie prawdziwych danych grozi kara do 1 mln zł. Wynika to z art. 119zzh par. 1 ordynacji podatkowej.

I tu właśnie pojawia się pytanie: czy kara pieniężna może być nałożona za spóźnienie w przekazaniu informacji? Z jednej strony art. 119zh par. 1 ordynacji nie penalizuje wprost spóźnienia w przekazywaniu informacji. Z drugiej jednak odwołuje się do „obowiązku przekazywania informacji i zestawień, o których mowa w art. 119zp, lub danych, o których mowa w art. 119zs par. 2”. W tych przepisach mowa zaś jest o maksymalnych terminach, w których bank lub SKOK powinien przekazać dane.

Za pierwszą wykładnią przemawia m.in. wyrok NSA z 4 kwietnia 2024 r. (sygn. III FSK 5019/21). Takiego zdania był też WSA w Warszawie w wyroku I instancji, którego skargę kasacyjną rozpatrywał NSA 5 czerwca br. Sąd I instancji uchylił decyzję ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej z 13 kwietnia 2021 r. w sprawie kary pieniężnej za spóźnienie, wskazując, że nie było ustawowych podstaw do jej nałożenia. NSA, gdy trafiła do niego skarga kasacyjna fiskusa, nabrał jednak wątpliwości, zawiesił postępowanie w tej sprawie i skierował pytanie prawne do swojego poszerzonego składu. Uchwała, która zapadnie w tej sprawie, powinna wiązać wszystkie składy orzekające. ©℗

orzecznictwo