Podatnik otrzyma oprocentowanie nadpłaty powstałej w wyniku orzeczenia unijnego lub krajowego trybunału za okres od dnia jej powstania do dnia jej zwrotu, niezależnie od tego, kiedy złoży wiosek o zwrot. Tak wynika z opublikowanego projektu nowelizacji ordynacji podatkowej. Przepisy nowelizacji mają wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

To oznacza, że osoba, która chce uzyskać od fiskusa pełne oprocentowanie nadpłaty, nie będzie już musiała się spieszyć ze złożeniem wniosku o jej zwrot. Dziś jest na to tylko 30 dni od dnia publikacji wyroku trybunału w Dzienniku Urzędowym UE (gdy w sprawie orzekał Trybunał Sprawiedliwości UE) lub od wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Po tym terminie nie można już liczyć na kolejne odsetki.

Więcej czasu

Zmiana jest konsekwencją wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 8 czerwca 2023 r. (sygn. akt C-322/22). Trybunał orzekł w nim, że polski przepis, który ogranicza oprocentowanie podatkowych nadpłat, jest sprzeczny z unijnym prawem. Oprocentowanie należy się podatnikowi za cały czas przetrzymywania przez skarbówkę nienależnie pobranej daniny – wynikało z wyroku TSUE. Pisaliśmy o tym w artykule „Państwo nie może nieodpłatnie trzymać cudzych pieniędzy” (DGP nr 111/2023).

Chodziło o art. 78 par. 5 ordynacji podatkowej. Przypomnijmy, że zgodnie z tym przepisem oprocentowanie przysługuje podatnikowi za okres:

  • od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu – ale tylko pod warunkiem że podatnik złożył wniosek o zwrot nadpłaty w terminie 30 dni od dnia publikacji sentencji orzeczenia TSUE w Dzienniku Urzędowym UE;
  • od dnia powstania nadpłaty do 30. dnia od publikacji sentencji orzeczenia TSUE w Dzienniku Urzędowym UE – jeżeli wniosek o zwrot nadpłaty został złożony po upływie 30 dni od dnia tej publikacji.

Teraz przepis ten zostanie usunięty z przepisów ordynacji.

Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu do projektu zwróciło uwagę, że TSUE w swoim wyroku zakwestionował nie tylko ograniczenie czasowe przewidziane w art. 78 par. 5 ordynacji podatkowej. Nie zgodził się też z przyjmowanym w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych rozwiązaniem polegającym na modyfikacji przepisu poprzez odroczenie upływu terminu na złożenie wniosku do 30. dnia od daty poboru podatku.

Dlatego ma zostać wprowadzony nowy przepis – art. 78 par. 3 pkt 8 o.p., który zapewni oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE i Trybunału Konstytucyjnego za okres od dnia ich powstania zasadniczo do dnia ich zwrotu, niezależnie od tego, kiedy zostanie złożony wniosek o zwrot względem daty publikacji orzeczeń.

Przy czym koniec okresu naliczania oprocentowania będzie wynikał ze zmodyfikowanego art. 78 par. 4 o.p. Zgodnie z tym przepisem będzie ono przysługiwało do dnia zwrotu nadpłaty, zaliczenia jej na poczet zaległych lub bieżących zobowiązań podatkowych lub dnia złożenia wniosku o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.

Warto zwrócić też uwagę na przepis przejściowy (art. 8 projektu nowelizacji). Wynika z niego, że do oprocentowania nadpłat, niezwróconych lub niezaliczonych na poczet zaległości podatkowych albo bieżących zobowiązań podatkowych przed dniem wejścia w życie nowelizacji będą stosowane już nowe zasady.

Inne modyfikacje

To niejedyne zmiany, które przewiduje opublikowany projekt. Znowelizowany ma być również art. 12 par. 6 pkt 2 ordynacji podatkowej, który obecnie dotyczy domniemania zachowania terminu przy wnoszeniu pism do organów podatkowych. Tak samo ma być w przypadku pism:

  • nadanych do organów podatkowych u dowolnego operatora pocztowego w rozumieniu ustawy – Prawo pocztowe i dowolnego podmiotu zajmującego się doręczaniem korespondencji na terenie Unii Europejskiej,
  • otrzymanych przez dowolnego operatora pocztowego po nadaniu w państwie spoza Unii Europejskiej.

Takie same zmiany mają zostać wprowadzone w:

  • art. 45 prawa wekslowego (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 282),
  • art. 57 par. 5 pkt 2 kodeksu postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 572),
  • art. 165 par. 2 kodeku postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1550 ze zm.),
  • art. 9ta ust. 1 pkt 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 399),
  • art. 176 ust. 3 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 104),
  • art. 15a ust. 4 o usługach płatniczych (Dz.U. z 2024 r. poz. 30 ze zm.).

Z kolei te zmiany są wprowadzane w związku z wyrokiem TSUE z 7 marca 2019 r. (C-545/17). Trybunał uznał w nim za sprzeczny z regulacjami unijnymi przepis krajowy (art. 165 par. 2 k.p.c w brzmieniu obowiązującym do 23 września 2021 r.), który za równoznaczne z wniesieniem pisma procesowego do danego sądu uznawał jego złożenie w placówce pocztowej wyłącznie operatora wyznaczonego do świadczenia usługi powszechnej. ©℗

Podstawa prawna

Etap legislacyjny

Projekt nowelizacji ordynacji podatkowej oraz niektórych innych ustaw (nr UC24) – w konsultacjach