Prezentujemy najnowsze zmiany w prawie. Ściągawka dla klientów biur rachunkowych.
NOWOŚCI W PRAWIE
Więcej czasu na wdrożenie KSeF
Na podpis prezydenta i publikację w Dzienniku Ustaw czeka ustawa z 9 maja 2024 r. zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Przewiduje ona, że termin wejścia w życie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur zostanie przesunięty z 1 lipca 2024 r. na 1 lutego 2026 r.
Porządki w CEPiK
Zgodnie z art. 17 ustawy z 7 lipca 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości (Dz.U. poz. 1394) 10 czerwca 2024 r. wygasną decyzje o rejestracji pojazdu wydane przed 14 marca 2005 r. dotyczące pojazdów:
- nieposiadających ważnego okresowego badania technicznego,
- w stosunku do których ich posiadacze nie dopełnili obowiązku zawarcia umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych (jeżeli pojazd im podlega) przez okres dłuższy niż 10 lat, przypadający bezpośrednio przed 10 czerwca 2024 r.
Przepis ten nie dotyczy pojazdów zabytkowych oraz wolnobieżnych.
Z Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców nie zostaną usunięte samochody, które zostały zarejestrowane przed 14 marca 2005 r., lecz mają ważne badanie techniczne i polisę OC. Z kolei pojazdy automatycznie usunięte z CEPiK będzie można powtórnie zarejestrować.
Nowe wymogi dla kierowców
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 39a w ust. 1 pkt 2 ustawy z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 728; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 731) od 17 czerwca 2024 r. wszyscy kierowcy w firmach świadczących usługi przewozu osób (m.in. taksówkarze, pracownicy takich firm jak Uber czy Bolt) będą musieli mieć polskie prawo jazdy. Osoby, którym prawo jazdy zostało wydane w kraju będącym stroną konwencji wiedeńskiej (np. Azerbejdżan, Gruzja, Ukraina) bądź należącym do Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu, są zwolnione z egzaminu na prawo jazdy. W przypadku pozostałych osób wymiana jest możliwa, konieczne jest jednak złożenie wniosku po zdaniu egzaminu. Ponadto wszystkie firmy pośredniczące w przewozie osób muszą zweryfikować, czy ich kierowcy spełniają nowy warunek. To efekt zmian wprowadzonych przez ustawę z 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1123).
Podwyżka minimalnego wynagrodzenia
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 14 września 2023 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024 r. (Dz.U. poz. 1893) od 1 lipca 2024 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie do 4300 zł, a minimalna stawka godzinowa do 28,10 zł.
Wzrost limitu przychodów dla działalności nierejestrowanej
Limit przychodów z działalności nierejestrowanej to 75 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia. W związku z tym, że od 1 lipca 2024 r. minimalne wynagrodzenie będzie wynosić 4300 zł, przychód z działalności nierejestrowanej nie będzie mógł przekroczyć w żadnym miesiącu 3225 zł.
Wyższe kary za wykroczenia i przestępstwa skarbowe
Wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę zmienia się też wysokość grzywien nakładanych na podstawie ustawy z 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 628; dalej: k.k.s.). Informujemy więc, ile wyniosą one w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2024 r.
Zgodnie z art. 48 k.k.s. w przypadku wykroczeń skarbowych:
1. Kara grzywny może być wymierzona w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, chyba że k.k.s. stanowi inaczej. Kara ta wyniesie więc od 430 zł do 86 000 zł.
2. Mandatem karnym można nałożyć karę grzywny w granicach nieprzekraczających pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, czyli 21 500 zł.
3. Wyrokiem nakazowym można wymierzyć karę grzywny w granicach nieprzekraczających dziesięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, czyli 43 000 zł.
Zgodnie z art. 23 k.k.s. w przypadku przestępstw skarbowych:
1. Wymierzając karę grzywny, sąd określa liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki dziennej. Stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności. Minimalna stawka dzienna wyniesie więc 143,33 zł, a maksymalna – 57 332 zł.
2. Jeżeli k.k.s. nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, najwyższa – 720. Kara grzywny może zatem wynieść od 1433,30 zł (10 × minimalna stawka dzienna) do 41 279 040 zł (720 × maksymalna stawka dzienna).
3. Wyrokiem nakazowym można wymierzyć karę grzywny w granicach nieprzekraczających wysokości 200 stawek dziennych (chyba że k.k.s. przewiduje karę łagodniejszą), czyli maksymalnie 11 466 400 zł.
obowiązki i uprawnienia
Wniosek o zwrot nadpłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne
Przypominamy, że każda osoba prowadząca pozarolniczą działalność, która opłaca składki na własne ubezpieczenia, musiała złożyć roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne do 20 maja 2024 r. w dokumencie ZUS DRA lub ZUS RCA za kwiecień 2024 r. Jeżeli z tego rocznego rozliczenia wynikała nadpłata, to na profilu płatnika na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS powinien już być udostępniony przez ZUS wniosek o zwrot nadpłaty (RZS-R). Wniosek jest dostępny w widoku Dokumenty i wiadomości, w sekcji Dokumenty robocze.
We wniosku trzeba wskazać jeden numer rachunku bankowego, na który ma być przekazany zwrot, spośród rachunków zapisanych na koncie płatnika w ZUS. Wniosek należy wysłać do ZUS przez PUE najpóźniej do 3 czerwca 2024 r.
Płatnik składek otrzyma zwrot nadpłaty składki na wskazany we wniosku rachunek bankowy najpóźniej do 1 sierpnia 2024 r. Natomiast jeśli płatnik nie złoży wniosku o zwrot, to ZUS rozliczy nadpłatę na koncie płatnika najpóźniej do końca tego roku.
ZUS w komunikacie zamieszczonym na swojej stronie internetowej przypomina również, że za każdy miesiąc prowadzenia działalności w 2023 r. płatnicy składek muszą złożyć do ZUS dokumenty rozliczeniowe z ustaloną składką na ubezpieczenie zdrowotne. Sposób ich wypełnienia ma wpływ na weryfikację poprawności rozliczenia rocznego. Dokumenty korygujące wysokość składek na ubezpieczenie zdrowotne za poszczególne miesiące 2023 r. można złożyć:
- najpóźniej do dnia, w którym płatnik złoży wniosek o zwrot nadpłaty,
- do 1 lipca 2024 r. – jeśli płatnik nie złoży wniosku o zwrot nadpłaty.
Zatwierdzanie sprawozdań
Zbliża się czas, gdy podejmowane są decyzje o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego jednostki. Zgodnie z ustawą z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 619; dalej: u.r.) sprawozdanie finansowe sporządzone na 31 grudnia powinno zostać zatwierdzone w terminie sześciu miesięcy od dnia bilansowego. Dlatego jeśli rok obrotowy w spółce pokrywa się z rokiem kalendarzowym, to termin zatwierdzenia sprawozdania finansowego za 2023 r. upływa właśnie 30 czerwca 2024 r. Do 15 lipca 2024 r. jest zaś czas na złożenie sprawozdania finansowego we właściwym rejestrze sądowym.
Obowiązkami sprawozdawczymi objęte są wszystkie jednostki stosujące u.r., m.in. jednostki sektora prywatnego i organizacje non profit.
Sprawozdanie zatwierdza organ zatwierdzający. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 7 u.r. przez organ zatwierdzający rozumie się organ, który zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, statutem, umową lub na mocy prawa własności jest uprawniony do zatwierdzania sprawozdania finansowego. Podjęcie decyzji o zatwierdzeniu sprawozdania i rozliczeniu wyniku przez niewłaściwy organ skutkuje nieważnością tych postanowień. A to może oznaczać np. konieczność zwrotu dywidendy przez wspólników. Dlatego trzeba dopilnować, aby zrobił to właściwy organ. Ponadto ważne jest oczywiście, aby uchwała była podjęta zgodnie z zasadami prawa i umową podmiotu (regulacjami statutowymi). Powinna mieć odpowiednią treść i być zaprotokołowana.
Tu warto przypomnieć, że skutkiem niezatwierdzenia sprawozdania finansowego jest brak możliwości dokonania podziału zysku lub pokrycia straty. Z art. 53 ust. 3 i 4 u.r. wynika bowiem, że podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek zobowiązanych, zgodnie z art. 64 ust. 1 u.r., do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego może nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania przez organ zatwierdzający, poprzedzonym wyrażeniem przez biegłego rewidenta opinii o tym sprawozdaniu bez zastrzeżeń lub z zastrzeżeniami. Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto, dokonane bez spełnienia tego warunku, są nieważne z mocy prawa. Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek niezobowiązanych do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego może nastąpić po zatwierdzeniu tego sprawozdania przez organ zatwierdzający.