Po obniżce podatku dla sektora beauty (od 1 kwietnia br.) nadszedł czas na kolejne podatkowe zobowiązanie z kampanii wyborczej. Ministerstwo Finansów analizuje właśnie skutki zmniejszenia z 8 proc. do 0 proc. stawki VAT na niektóre usługi transportu pasażerskiego.
Przypomnijmy, że obecnie 8-proc. stawką są objęte usługi wymienione pod pozycjami 38–43 oraz 45 załącznika nr III do ustawy o VAT, czyli:
- transport kolejowy pasażerski międzymiastowy (PKWiU 49.10);
- transport lądowy pasażerski miejski i podmiejski (PKWiU 49.31);
- usługi taksówek (PKWiU 49.32);
- pozostały transport lądowy pasażerski, gdzie indziej niesklasyfikowany (PKWiU 49.39);
- transport morski i przybrzeżny pasażerski, włącznie z żeglugą bliskiego zasięgu (PKWiU 50.10.1);
- transport wodny śródlądowy pasażerski (PKWiU 50.30.1);
- transport lotniczy pasażerski (PKWiU 51.10.1).
Na pytanie DGP, czy obniżka VAT do 0 proc. obejmie wszystkie te usługi, Ministerstwo Finansów odpowiedziało jedynie, że obecnie są prowadzone analizy „dotyczące m.in. zakresu zmian, korzyści dla poszczególnych uczestników rynku oraz potencjalnych skutków finansowych dla strony dochodowej i wydatkowej budżetu państwa”.
Podobnie brzmi odpowiedź wiceministra finansów Jarosława Nenemana na dwie poselskie inter pelacje. – Wszelkie zmiany w zakresie wysokości stawek tego podatku powinny być dokonywane z dużą ostrożnością, aby zapewnić stabilność w finansowaniu kluczowych obszarów działania państwa – podkreślił wiceminister.
To nie jest nowy pomysł
Przypomnijmy, że obniżka stawki podatku do 0 proc. ma być realizacją zapowiedzi z koalicyjnego dokumentu „100 konkretów na pierwsze 100 dni rządów”.
Plany obniżenia VAT do 0 proc. na lądowy transport pasażerski miał również poprzedni rząd. Powody były dwa. Po pierwsze, nowa preferencja wpasowałaby się w rządową strategię walki z wykluczeniem komunikacyjnym. Po drugie, obniżka podatku miała pomóc branży transportowej, która mocno odczuła skutki pandemii COVID-19.
We wrześniu 2020 r. ówczesny wiceminister finansów Jan Sarnowski odniósł się do poselskiej interpelacji (nr 6388) w sprawie możliwości wprowadzenia zerowej stawki VAT na bilety kolejowe i autobusowe. Wice minister mówił o przygotowywanym wniosku derogacyjnym do Komisji Europejskiej, ale w kontekście usług „lądowego transportu pasażerskiego”. Nie ma pewności, czy wniosek dotyczył też biletów kolejowych. W dziale PKWiU 49 (Transport lądowy oraz transport rurociągowy) rozróżnia się dwa rodzaje transportu pasażerskiego: lądowy i kolejowy.
Wtedy jednak KE wykluczyła obniżkę, o czym poinformowało biuro prasowe Komisji w odpowiedzi na pytanie DGP. Pisaliśmy o tym w artykule „Nie będzie zerowego VAT na książki, prasę i bilety” (DGP nr 71/2021).
Bruksela już nie przeszkodzi
Od tego czasu sytuacja się zmieniła. 6 kwietnia 2022 r. weszła w życie unijna dyrektywa 2022/542, która zwiększyła możliwość wprowadzania preferencyjnych stawek VAT przez państwa unijne. Znowelizowany art. 98 ust. 2 dyrektywy VAT pozwala stosować obniżoną stawkę VAT (niższą niż 5 proc.) dla maksymalnie siedmiu pozycji wymienionych w załączniku nr III. Chodzi m.in. o „przewóz osób i transport towarzyszących im towarów, takich jak bagaż, rowery, w tym rowery elektryczne, pojazdy silnikowe lub inne, lub świadczenie usług związanych z przewozem osób”, o których jest mowa pod pozycją 5 załącznika.
Formalnie pozwala to wprowadzić zerową stawkę VAT na usługi transportu pasażerskiego, które obecnie są objęte w Polsce stawką 8 proc. ©℗
Podstawa prawna
Odpowiedzi wiceministra finansów Jarosława Nenemana z 15 kwietnia 2024 r. na interpelację poselską nr 2209 i z 16 kwietnia 2024 r. na interpelację poselską nr 2217