Zasada to rozliczenie indywidualne. Preferencją podatkową jest rozliczenie wspólnie z małżonkiem, jako wdowa/wdowiec, jako osoba samotnie wychowująca dzieci lub jako nierezydent.
Aby skorzystać z preferencji podatkowej niezbędne jest spełnienie ściśle określonych warunków.
Pięć warunki dla małżonków…
- Warunek rezydencji podatkowej jest spełniony, gdy:
• każdy małżonek jest polskim rezydentem podatkowym lub
• polskim rezydentem podatkowym jest tylko jeden małżonek, zaś drugi jest rezydentem podatkowym innego państwa UE, EOG albo Konfederacji Szwajcarskiej lub oboje małżonkowie są rezydentami podatkowymi tych państw oraz:
- łączne przychody małżonków, które za rok podatkowy podlegają opodatkowaniu w Polsce, stanowią co najmniej 75 proc. całkowitych rocznych przychodów małżonków za ten rok,
- Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania lub inną ratyfikowaną umowę międzynarodową z państwem/państwami, których małżonek/małżonkowie jest/są rezydentami podatkowymi, oraz na podstawie tej umowy polski organ podatkowy może domagać się informacji podatkowych od tego państwa/tych państw,
- na żądanie polskiego organu podatkowego małżonkowie udokumentują wysokość całkowitych rocznych przychodów, przedstawiając zaświadczenie wydane przez organ podatkowy państwa/państw, którego są rezydentami.
- Warunek pozostawania w związku małżeńskim przez określony czas jest spełniony, gdy:
• małżeństwo zostało zawarte przed 2023 rokiem i małżonkowie pozostawali w nim przez cały 2023 rok, lub
• małżeństwo zostało zawarte w trakcie 2023 roku i małżonkowie pozostawali w nim do końca 2023 roku.
- Warunek dotyczący wspólności majątkowej jest spełniony, gdy wspólność majątkowa istniała:
• przez cały 2023 rok (dotyczy małżeństw zawartych przed 2023 rokiem), lub
• od momentu zawarcia małżeństwa do końca 2023 roku (dotyczy małżeństw zawartych w trakcie 2023 roku).
- Warunek niekorzystania z form opodatkowania wykluczających preferencyjne rozliczenie małżonków jest spełniony, gdy żaden z małżonków:
• nie stosuje przepisów ustawy o PIT dotyczących opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz z działów specjalnych produkcji rolnej 19 proc. stawką podatku (art. 30c ustawy PIT),
• nie stosuje przepisów ustawy o ryczałcie, z wyjątkiem regulacji dotyczących tzw. prywatnego najmu (art. 6 ust. 1a ustawy o ryczałcie).
nie podlega opodatkowaniu podatkiem tonażowym.
- Warunek „złożenia wniosku” jest spełniony, jeśli w zeznaniu małżonkowie złożą wniosek o wspólne opodatkowanie dochodów poprzez wypełnienie właściwego pola (poz. 9 kwadrat 2). Wniosek o wspólne opodatkowanie dochodów mogą złożył małżonkowie wspólnie albo tylko jeden z nich. Jeśli wniosek składa jeden z małżonków, to jest to równoznaczne ze złożeniem oświadczenia, że drugi małżonek upoważnił go do samodzielnego złożenia wniosku.
Rozliczenie podatku wspólnie z małżonkiem polega na tym, że w zeznaniu podatkowym ustalany jest podatek w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków.
Warunki dla wdowy/wdowca…
Z preferencji może skorzystać wdowa/wdowiec, jeżeli w 2023 roku pozostawał(a) w związku małżeńskim oraz we wspólności majątkowej, a małżonek(ka) zmarł(a) w 2023 roku lub w 2024 roku, przed złożeniem zeznania za 2023 rok oraz spełnione zostaną pozostałe warunki:
- Rezydencji podatkowej (warunek taki sam, jak u małżonków);
- Niekorzystania z form opodatkowania wykluczających preferencyjne rozliczenie jako wdowa/wdowiec (warunek taki sam, jak u małżonków) oraz
- „Złożenia wniosku” - poprzez wypełnienie właściwego pola (PIT-37, poz. 9 kwadrat 3).
Rozliczenia podatku jako wdowa/wdowiec polega na tym, że w zeznaniu podatkowym ustalany jest podatek w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów wdowy/wdowca oraz zmarłego małżonka.
Warunki dla osoby samotnie wychowującej dzieci…
...warunki podstawowe:
W 2023 r. jako samotnie wychowująca dzieci rozliczy się osoba, gdy:
- Była rodzicem lub opiekunem prawnym dziecka (dzieci):
• małoletniego,
• pełnoletniego z niepełnosprawnością, które otrzymywało zasiłek pielęgnacyjny, dodatek pielęgnacyjny lub rentę socjalną, lub
• pełnoletniego do 25 roku życia, które uczy się lub studiuje oraz spełnia kryterium dochodowe.
- Była stanu wolnego (panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem) albo pozostając w związku małżeńskim:
• miała orzeczoną separację;
• jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich albo odbywał karę pozbawienia wolności.
- Drugi rodzic nie korzysta z tego sposobu rozliczenia podatku.
- Żadnego dziecka nie wychowywała wspólnie z drugim rodzicem, w tym w formie opieki naprzemiennej, w związku z którą każdemu z nich zostało ustalone świadczenie 500+.
warunki dodatkowe:
1. Warunek rezydencji podatkowej jest spełniony w przypadku:
- Polskiego rezydenta podatkowego albo
- Rezydenta podatkowego innego państwa UE, EOG albo Konfederacji Szwajcarskiej, gdy:
• Roczne przychody, które podlegają opodatkowaniu w Polsce, stanowią co najmniej 75 proc. całkowitych rocznych przychodów za ten rok,
• Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania lub inną ratyfikowaną umowę międzynarodową z państwem, którego jest rezydentem podatkowym, oraz na podstawie tej umowy polski organ podatkowy może domagać się informacji podatkowych od tego państwa,
• Na żądanie polskiego organu podatkowego udokumentuje wysokość całkowitych rocznych przychodów, przedstawiając zaświadczenie wydane przez organ podatkowy państwa, którego jest rezydentem podatkowym.
2. Warunek niekorzystania z form opodatkowania wykluczających preferencyjne rozliczenie jako samotnie wychowująca dzieci jest spełniony, gdy osoba wraz z dzieckiem:
• nie stosuje przepisów ustawy PIT dotyczących opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz z działów specjalnych produkcji rolnej 19 proc. stawką podatku (art. 30c ustawy PIT),
• nie stosuje przepisów ustawy o ryczałcie, z wyjątkiem regulacji dotyczących tzw. prywatnego najmu (art. 6 ust. 1a ustawy o ryczałcie).
• nie podlega opodatkowaniu podatkiem tonażowym.
3. Warunek „złożenia wniosku” jest spełniony, jeśli w zeznaniu złożony zostanie wniosek o opodatkowanie jako osoba samotnie wychowująca dzieci (poz. 9 kwadrat 4).
Sposób rozliczenia podatku jako osoba samotnie wychowująca dzieci polega na tym, że w zeznaniu podatkowym osoba ta ustala podatek w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy swoich dochodów.
Warunki dla nierezydenta…
...podstawowy warunek:
posiadanie rezydencji podatkowej państwa innego niż Polska (rezydencja podatkowa państwa należącego do UE, EOG albo Konfederacji Szwajcarskiej).
...warunki dodatkowe:
• Rezydencję podatkową należy udokumentować certyfikatem rezydencji dla celów podatkowych oraz
• Polska musi być stroną umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, z których wynika prawo polskiego organu podatkowego do uzyskania informacji podatkowych od organu podatkowego państwa rezydencji tej osoby,
• Należy złożyć wniosek (poprzez zaznaczenie poz. 9 kwadrat 5, a małżonek – kwadrat 6).
Zasadą jest, że przychody nierezydentów, o których mowa w art. 29 ust. 1 ustawy PIT podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym. W określonych przypadkach osoby, które są nierezydentami, mogą przychody te opodatkować według skali podatkowej. Wówczas pobrany od tych przychodów zryczałtowany podatek dochodowy traktuje się jako pobraną przez płatnika zaliczkę na podatek.
Źródło: Broszura Informacyjna MF
