W PIT można odliczyć do 53 tys. zł wydatków poniesionych na ocieplenie jednorodzinnych budynków mieszkalnych (np. wymianę okien czy instalację paneli fotowoltaicznych).

rozwiń ›

Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące tej preferencji można znaleźć w objaśnieniach podatkowych z 30 marca 2023 r. Przypomnijmy, że minister finansów zaprezentował w nich nowe podejście do kilku zagadnień niż zrobił to w 16 września 2019 r.

Jak odliczyć ulgę na termomodernizację

Przypomnijmy, że 15 lutego 2024 r., skarbówka uruchomi usługę Twój e-PIT – ze wstępnie wypełnionymi zeznaniami za 2023 r. Ale ulgę termomodernizacyjną podatnik musi wpisać sam. Przypomnijmy, że odliczeń dokonuje się w zeznaniu podatkowym PIT-36, PIT-36L, PIT- 37 lub PIT-28, do którego należy dołączyć załącznik PIT/O (informację o odliczeniach).

Ulgę odlicza się w zeznaniu podatkowym odpowiednio od:

  • dochodu opodatkowanego według skali podatkowej, lub
  • dochodu opodatkowanego podatkiem liniowym, lub
  • przychodu podlegającego opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Jeżeli dochód (przychód) za rok podatkowy, w którym podatnik poniósł wydatki jest niewystarczający, może je odliczyć w kolejnych latach. Ma na to 6 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniosłeś pierwszy wydatek. Ważny jest też kolejność odliczeń, co pokazuje poniższy przykład.

Przykład

W 2023 r. podatnik poniósł wydatki w wysokości 30 tys. zł na wymianę okien w domu jednorodzinnym, którego jest właścicielem. Jego dochód ze stosunku pracy za 2023 r. wyniósł 54 tys. zł.

W pierwszej kolejności od dochodu musi odliczyć składki na ubezpieczenia społeczne. Od tak wyliczonej różnicy (pomniejszonego dochodu) odlicza wydatki na ulgę termomodernizacyjną (maksymalnie do wysokości tej różnicy). Jeśli wysokość różnicy nie pozwala na odliczenie pełnej kwoty wydatków, to pozostałą ich część odliczy w zeznaniu za 2024 r. Jeśli wysokość różnicy pozwala na odliczenie pełnej kwoty, to nie może ich przenieść do zeznania za 2024 r. – tak wynika z wyjaśnień Ministerstwa Finansów opublikowanych na stronie internetowej (podatki.gov.pl).

[koniec przykładu]

Jakie wydatki na termomodernizację podlegają odliczeniu

Pełny zakres wydatków podlegających odliczeniu określił minister inwestycji i rozwoju w rozporządzeniu z 21 grudnia 2018 r. (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 273).

W praktyce można odliczyć np.:

- montaż instalacji fotowoltaicznej,

- wydatki poniesione na wymianę pokrycia dachowego na nową blachodachówkę wraz z rynnami i rurami spustowymi, włazem dachowym oraz membraną dachową (patrz. np. interpretacja dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 stycznia 2023 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4011.977.2022.2.KP).

Nie można natomiast uwzględnić m.in. kosztów zabudowy tarasów (np. interpretacja z 8 stycznia 2024 r., 0112-KDIL2-1.4011.826.2023.2.MB), montażu klimatyzacji nawet funkcją grzania (np. interpretacja z 15 grudnia 2023 r., 0112-KDWL.4011.99.2023.2.WS). Podatnik nie może też odliczyć kosztów wymiana drzwi oddzielających pomieszczenia, takie jak pokoje, łazienki, pomieszczenie gospodarcze, piwnica i garaż, od otwartej przestrzeni dziennej domu. Nie są one bowiem drzwiami znajdującymi się w zewnętrznej ścianie budynku/bryle budynku (np. interpretacja z 20 grudnia 2023 r., 0113-KDIPT2-2.4011.761.2023.1.AKU).

Dla kogo ulga termo modernizacyjna

Należy pamiętać, że aby skorzystać z preferencji trzeba być właścicielem lub współwłaścicielem budynku jednorodzinnego. Nie przysługuje ona podatnikowi, który jest jedynie posiadaczem i nie ma tytułu prawnego, z którego wynikałoby prawo własności do nieruchomości.

W tym zakresie nowe objaśnienia podatkowe z 2023 r. wprowadziły dość istotna zmianę.

Pojawił się bowiem w nich ważny fragment, zgodnie z którym: „warunek dotyczący tytułu prawnego musi być spełniony na moment zastosowania ulgi (rozliczenia podatkowego) w zeznaniu składanym za rok podatkowy, w którym podatnik poniósł wydatki kwalifikujące się do objęcia ulgą termomodernizacyjną”.

Taka interpretacja budzi kontrowersje oznacza bowiem, że jeżeli właściciel domu poniesie wydatki termomodernizacyjne, np. wymieni okna, a potem przed rozliczeniem rocznym sprzeda nieruchomość lub przekaże ją w darowiźnie, utraci możliwość odliczenia tych wydatków.

Potwierdził to z resztą szaf Krajowej Administracji Skarbowej w interpretacji z 4 września 2023 r.(DOP3.8222.81. 2023.CNRU), którą zmienił interpretację z 21 stycznia 2021 r. (0115-KDIT2.4011. 824.2020.1.RS), w której dyrektor KIS twierdził co innego.

Nowe podejście ministra finansów ma też swoje dobre strony. Aby bowiem skorzystać z preferencji, podatnik nie musi być właścicielem domu w momencie poniesienia wydatku.

W objaśnieniach MF pokazuje to na przykładzie nr 14.

Przykład

W kwietniu podatnik kupił usługę polegającą na montażu kotła gazowego w domu jedno rodzinnym. Faktura została wystawiona w tym samym miesiącu. Kocioł gazowy podatnik zamierza zamontować w budynku, którego właścicielem stał się w lipcu. Ostatecznie montaż wykonano w grudniu roku podatkowego. Podatnik na dzień złożenia zeznania nadal jest właścicielem przedmiotowej nieruchomości. Podatnik może skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej, bowiem na moment dokonania odliczenia jest właścicielem budynku mieszkalnego jedno rodzinnego – wyjaśnił MF.

[koniec przykładu]

Jakie budynki do termomodernizacji

Odliczyć można tylko wydatki poniesione w budynku mieszkalnym jednorodzinnym. Może to być budynek wolno stojący albo w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący samodzielną całość. Przepisy o uldze dopuszczają wydzielenie nie więcej niż dwóch mieszkań albo jednego lokalu mieszkalnego i jednego użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30 proc. powierzchni całkowitej budynku.

Z objaśnień MF wynika, że ulgi można skorzystać przykładowo, gdy w domu o powierzchni 200 m kw. został wydzielony np. sklep o powierzchni 50 m kw. Tak samo jeżeli w domu o powierzchni np. 300 m kw. nie został wydzielony żaden lokal, ale w ramach działalności gospodarczej wynajmowanie są pokoje.

Dyrektor KIS potwierdzał natomiast, że odliczenie przysługuje też przy wydatkach termomodernizacyjnych w domku letniskowym, jeżeli służy on do mieszkania, a nie jedynie do zaspokajania potrzeb związanych z rekreacją i wypoczynkiem (np. w interpretacje: z 28 kwietnia 2023 r., 0115-KDIT3.4011.218.2023.2.AWO i z 5 marca 2021 r.,0115-KDIT2.4011.932.2020.2.KC).

Prace termomodernizacyjne mogą być wykonane również w innym budynku, jeżeli służą one ociepleniu domu jednorodzinnego należącego do podatnika. Przykładowo jeżeli nie ma technicznej możliwości montażu instalacji (w tym fotowoltanicznej) na budynku jednorodzinnym wówczas może ona być zamontowana na innym obiekcie, np. garażu, pomieszczeniu gospodarczym.

Budynek wybudowany

I w tym zakresie nowe objaśnienia wprowadziły zmiany. Chodzi o to, że wydatki można rozliczyć w ramach ulgi termomodernizacyjnej, jeśli zostały poniesione, gdy podatnik miał dowody, że budynek mieszkalny jednorodzinny spełnia swoją funkcję, a więc że jego budowa jest zakończona. Wcześniej fiskus nie pozwalał na odliczenie, jeżeli wydatki były poniesione przed formalnym oddaniem budynku do użytkowania. Dochodziło nawet do kuriozalnych sytuacji, że podatnicy mieszkający w domu kilkadziesiąt lat nie mogli skorzystać z ulgi, bo nie mieli dokumentu potwierdzającego zakończenie budowy.

Problem był też w innych przypadkach. Przykładowo chodzi o podatnika, który w ramach ulgi termomodernizacyjnej chciał odliczyć panele fotowoltaiczne, które zamontował w listopadzie 2020 r. Wskazał, że chociaż zaświadczenie o przystąpieniu do użytkowania otrzymał dopiero 17 maja 2021 r., to zakończył budowę i zamieszkał w domu jeszcze przed montażem paneli. Tłumaczył, że budowa domu zakończyła się we wrześniu 2020 r., co potwierdza inwentaryzacja powykonawcza. Wówczas też została zmieniona taryfa energetyczna z budowlanej na indywidualną. Natomiast 13 października 2020 r. mężczyzna wprowadził się do domu i wysłał do urzędu miasta zgłoszenie, aby były odbierane od niego odpady komunalne. Dyrektor KIS w interpretację z 22 listopada 2021 r. (0113-KDIPT2-2.4011.864.2021.3.KR) uznał, że ulga się nie należy. Szef KAS, po opublikowaniu nowych objaśnień uznał, że podatnik może odliczyć wydatki na montaż paneli fotowoltaicznych, i wydał interpretację zmieniającą (z 20 czerwca 2023 r., sygn. DOP3.8222.69.2023.EILK).

Jak liczyć limit

Maksymalna kwota odliczeń do 53 tys. zł odnosi się do wszystkich realizowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych w poszczególnych budynkach, których podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem. Natomiast każdemu podatnikowi przysługuje odrębny limit.

Jeżeli więc właścicielami domu są np. dwie osoby (np. małżeństwo) każdy z nich ma prawo odliczyć całość poniesionych przez siebie wydatków, bez stosowania proporcji wynikającej z udziałów w nieruchomości (np. 50 proc.).

Jeżeli więc dwóch współwłaścicieli domu jednorodzinnego (o równych udziałach), z których jeden poniósł wydatki udokumentowane fakturami na kwotę 25 tys. zł, a drugi – na 50 tys. zł – to obaj będą mogli odliczyć te wydatki w całości. Kwoty mieszczą się bowiem w ustawowym limicie.

Ulga termomodernizacyjna: Jak udokumentować

Należy jednak pamiętać, że odliczeń dokonuje się na podstawie faktur w kwocie zawierającej nieodliczony VAT. Musi być to dokument wystawioną przez czynnego podatnika VAT. Podstawą do odliczenia może być również faktura zawierającą podatek od wartości dodanej wystawiona przez podmiot z państwa członkowskiego UE.

Z wyjaśnień Ministerstwa Finansów opublikowanych na stronie internetowej wynika natomiast, że w przypadku małżeństwa, które ma wspólnotę majątkową nie ma znaczenia na kogo wystawiona jest faktura, na prace termomodernizacyjne we wspólnym domu. Oboje będą mogli z niej odliczyć wydatki do kwoty ich indywidualnych limitów.

Jeżeli jednak dom będzie należał tylko do majątku żony, a faktura będzie wystawiona na męża, nie będzie można odliczyć ulgi nawet jeżeli mają wspólność majątkową. Aby rozliczyć wydatki na fakturze muszą być dane żony.

Jakie ograniczenia

Należy też pamiętać, że odliczenie nie dotyczy też sytuacji, gdy wydatki zostały zwrócone podatnikowi albo zaliczył on je do kosztów uzyskania przychodów.

Przykładowo należy to uwzględnić, jeżeli podatnik zamontował panele fotowoltaiczne w 2023 r. swoim domu jednorodzinnym, ale np. w 2024 r. otrzyma dotację z programu Mój Prąd.

W takiej sytuacji może to uwzględnić w składanej deklaracji za 2023 r. tj. pomniejszyć kwotę wydatków z o kwotę dotacji.

Jeżeli jednak tego nie zrobi od razu będzie mógł złożyć korektę zeznania i pomniejszyć kwotę ulgi o kwotę otrzymanej dotacji. Ministerstwo Finansów na swojej stronie wyjaśniło też, że jeżeli podatnik nie będzie chciał składać korekty to w zeznaniu za 2024 r. będzie musiał doliczy do dochodu kwoty, które zostały zwrócone.

W jakim okresie

Uwaga, podatnik będzie musiał zwrócić ulgę, jeżeli nie zakończy przedsięwzięcia w ciągu trzech lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniósł pierwszy wydatek. Przykładowo, jeżeli pierwszy wydatek na ocieplenie ścian był w stycznia 2023 r., to na zakończenie termomodernizacji jest czas do końca 2026 r.

Przypomnijmy też, że od 2022 r. fiskus uznaje, że wydatek został poniesiony w dniu wystawienia faktury (art. 26h ust. 4 ustawy o PIT). Wcześniej co do zasady decydował dzień sprzedaży określony na fakturze (data dokonania lub zakończenia dostawy towarów albo wykonania usługi).